به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) صادق آیینه وند که برای بازدید از غرفه این پژوهشگاه، در نمایشگاه کتاب حضور پیدا کرده بود توضیح داد: این آثار فارغ از تاریخ وحدت‌آمیز اسلام و ابعاد تمدنی و فرهنگی تاریخ اسلام، به مباجث فرقه‌ای و عقیدتی، آن‌هم در یک مجال کوتاه و زود گذر پرداخته‌اند و باید بگویم که فعالیت پژوهشگران را چه در حوزه و چه در دانشکاه در این زمینه، زیاد موفقیت آمیز نمی‌بینیم. 

استاد حوزه و دانشگاه درباره خلاء‌های موجود در نشر و مکتوبات تاریخ اسلام گفت: متاسفانه افق روشنی در این زمینه پیش روی ناشران و پژوهشگران وجود ندارد. شاید سیاست‌های فرهنگی کشور هنوز سمت و سوی درستی نگرفته که ما به این مساله نگاهی استراتژیک داشته باشیم و این مسایل نیز به عدم توفیق در این زمینه دامن زده است.

وی با اشاره به این که در حوزه تاریخ نگاری اسلامی و به .ویژه درباره برخی امامان معصوم(ع) کمتر قلم زده شده و حول این محور  آثار مکتوب چندانی وجود ندارد، ادامه داد: با این که می‌دانیم منابع اصلی در این زمینه وجود دارد، ولی محققان و پژوهشگران کمتر به این سمت رفته‌اند و من این موضوع را ناشی از غفلت به این عرصه قلمداد می‌کنم.

وی افزود: باید بدانیم که نسل جدید به تناسب اصل و نسل، نیازمند پژوهش‌های جدید است. با این‌که ما مطالعات جدیدی هم در این زمینه داریم اما این کم کاری درکنار  وجود نداشتن افقی روشن و از سوی دیگر روزآمد نبودن پژوهشگران ما، باعث شده در جذب مخاطب و اقبال عمومی موفق نباشیم؛ پژوهشگران غالباً به اطلاعات قدیمی خودشان اکتفا کرده‌اند و  به مسایل روز تحولی در مکتوبات خود ارایه ندادند، به‌طوری که سراغ ندارم پژوهشگری بیاید و از زندگی پیامبر و امامان علیهما السلام، نسبت به مسایل روز و اقتضائات روز، کتابی بنویسد.

 صادق آیینه وند با ارایه راهکارهایی برای زمینه‌سازی این‌گونه فعالیت‌ها، گفت: انجمن‌های علمی حوزه و دانشگاه با توجه به مسایل روز و نسل جدید، فعالیت‌های خود را از سربگیرند و در حوزه نشر اقداماتی در این جهت انجام دهند که البته باید با حمایت‌های ویژه از این انجمن‌ها، گام‌های بلندی برای روزآمد کردن منابع مکتوب‌مان در این زمینه برداریم.

وی ادامه داد: ما باید یک مقدار در حوزه تاریخ سیاسی، تاریخ فرهنگی و تمدن بیشتر کار کنیم، این سه حوزه باید تقویت جدی شود، به ویژه حوزه تمدنی که ارزش‌های بسیاری را در خود دارد. ما باید تحول آفرین باشیم و با پژوهش‌های روزآمد بتوانیم وحدت جهان اسلام را حفظ کنیم. همین‌طور ما نیازمندیم که استراتژی روشنی داشته باشیم تا بتوانیم اهدافمان را پیش ببریم.

رئیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تأکید کرد: من مخالف هستم که در حوزه فرقه‌ای کار کنیم ولی از آنجا که در بین مخالفان و دشمنان ما به خصوص مخالفان شیعه شیطنت زیاد است و فعالیت‌هایی برضد ما می‌کنند، شایسته است که با متانت پاسخی منطقی به آنان بدهیم و نباید در همان مسیر اشتباه آن‌ها، به جدل بپردازیم و به گناه بیفتیم. در حقیقت جواب وهابیت این است که ما از حیث تاریخی و تمدنی بتوانیم پیش برویم و اسلام وحدت‌آمیز، تحول آفرین و تمدن‌ساز معرفی کنیم تا بتوانیم نسلی سرآمد و روزآمد را تربیت کنیم.

متاسفانه افرادی که سواد و علم لازم را داشتند، مشغول کار اجرایی شدند و افرادی که کار فکری می‌کنند، از این حیث ضعیف‌اند و توانمند نیستند. بخش عظیمی از کار ما در این زمینه متوجه مداحی و مراثی و مراسم و موضوعات سنتی و آیینی شده و کارهای آکادمیک و تحول آفرین را رها کرده‌ایم، دولت حمایت نمی‌کند و بخش‌هایی که باید حمایت شود، مورد غفلت قرار می‌گیرند؛ در صورتی که اگر شناخت روشنی نسبت به دشمن داشته باشیم می‌توانیم استراتژی روشنی در این مسیر به‌کار ببندیم.

آیینه وند در پایان با اشاره به ضرورت وجود پشتوانه معرفتی و فلسفی برای تمدن‌سازی، گفت: در گذشته کسانی مانند ابن رشد، ابوعلی سینا و فارابی بودند که تمدن را به آنجا رساندند، درحالی که اکنون ما پشتوانه معرفتی در جهان اسلام نداریم، یعنی تولید فکری و معرفتی و فلسفی نداریم و در این شرایط بازنده این عرصه خواهیم بود.
 
ما باید به سمت تحول آفرینی و معرفت آفرینی باشیم و بعد با برنامه‌ریزی مسوولان حرکتی را شروع کنیم تا پشتوانه تمدن‌مان را فراهم کنیم.