به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اثر حاضر كه چهارمين كتاب از مجموعه تفسير تطبيقي است، به بررسي تطبيقي اصطلاح‌شناختي امام و مقام امامت از نظر مفسران شيعه و سني مي‌پردازد.

ضرورت اين بحث، در ترسيم چشم‌انداز از آموزه امامت نهفته است تا پيشينه آن را تا حدودي روشن سازد و در حد خود حضور ديدگاه‌هاي كلامي را در تفسير نمايان كند. تفسير قرآن به دو نوع كلي، تفسير ترتيبي و تفسير موضوعي تقسيم مي‌شود و آن‌چه تاكنون مورد اهتمام مفسران فريقين بوده، همين دو نوع تفسير است كه هر يك نيز تقسيم‌بندي‌هاي خاص خود را دارند.

براساس مطالب كتاب، شيوه‌اي كه تاكنون در حوزه تفسير قرآن (به صورت مستقل) مغفول مانده، تفسير تطبيقي است. اين شيوه از تفسير به بررسي مقايسه‌اي ديدگاه‌هاي شيعه و اهل سنت درباره تفسير آيات قرآن مي‌پردازد و مي‌تواند به صورت موضوعي يا ترتيبي، صورت پذيرد. هر چند در تفاسير اجتهادي هر دو فريق (در برابر تفاسير روايي) كم و بيش به بررسي و نقد ديدگاه‌هاي يكديگر اشاره شده است؛ مانند تفسير الميزان (نوشته علامه طباطبايي)، تفسير روح‌المعاني (نوشته آلوسي) و المنار (تاليف محمد رشيدرضا) ولي بررسي مستقل و همه ‌جانبه با تنظيم منطقي مباحث، پيشينه‌اي در ميان فريقين ندارد. ضرورت اين نوع تفسير در درك و ارزيابي درست از مباني و مفاهيم آيات از ديدگاه‌هاي فريقين نهفته است كه آثاري درخشان در پي خواهد داشت.

اين كتاب چهارمين اثر از سلسله پژوهش‌هاي تفسير تطبيقي و مشتمل بر پنج فصل است. فصل نخست با عنوان كليات، دربردارنده مباحث «درنگي در آموزه امامت در ديدگاه فريقين»، «بررسي ديدگاه مفسران در وجوه معنايي امام در قرآن و تنقيح موضوع» و «سير كوتاه در پيشينه پژوهش» است.

فصل دوم تا پنجم نيز به ترتيب به بررسي تطبيقي «امامت و آزمون با كلمات»، «رتبه امامت»، «اصطلاح شناسي امام»، «لغزش‌ناپذيري (عصمت) و علم امام» اختصاص دارد.

هر يك از اين فصل‌ها پس از طرح مباحث مقدماتي در سه گفتار به بررسي ديدگاه‌هاي شيعه، اهل سنت و آنگاه به ارزيابي ديدگاه آنان پرداخته و با محور آيه امامت حضرت ابراهيم(ع) (بقره، آيه 124) به اين نتيجه رسيده است كه زمان آزمون‌ها براي احراز مقام امامت پس از نبوت حضرت ابراهيم(ع) و در پي آن مقام اعطايي امامت از مقام نبوت برتر خواهد بود. امامت به معناي «پيشوايي با وجوب پيروي و اطاعت مستقل» است كه با نظريه «تفويض دين» همخوان است؛ اين نظريه بر پايه تحليل مفهومي جعل امامت و مبتني بر ادله قرآني و روايي شكل گرفته است. چون «عهد» (در آيه مذكور) به معناي خاص امامت ‌و نه هر نوع سفارت ديني‌ و ظالم در برابر معصوم ‌و نه در برابر عدل‌ قرار دارد، امام بايد معصوم و به طور منطقي از علم ويژه برخوردار باشد.

چاپ نخست كتاب «بررسي تطبيقي معناشناسي امام و مقام امامت از ديدگاه مفسران فريقين» با شمارگان 2000 نسخه، 260 صفحه و به بهاي 36500 ريال راهي بازار نشر شد.