به گزارش خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، مراسم «رونمايي از كتاب‌هاي ترجمه شده از دانشنامه جهان اسلام به زبان انگليسي» عصر امروز (سه‌شنبه، 18 بهمن‌ماه) با حضور غلامعلي حداد عادل، جواد محقق داماد، سيدعلي موسوي گرمارودي و جمعي ار اعضاي هيات علمي بنياد دايره‌المعارف اسلامي در اين بنياد برگزار شد.

دكتر غلامعلي حدادعادل در اين مراسم با اشاره به تقارن رونمايي از اين آثار به عنوان ثمراتي از انقلاب اسلامي با دهه فجر گفت: بنياد دايره‌المعارف اسلامي در سال 61 به ابتكار و اهتمام مقام معظم رهبري و به نام ايشان تاسيس شد. اين بنياد از ثمرات انقلاب اسلامي است و خوشبختانه در مدت آغاز به كار تاكنون، موفق به انتشار بيش از 14 هزار صفحه مطلب دايره‌المعارفي در 16 مجلد شده كه تا كنون چهار جلد آن به زبان عربي ترجمه و منتشر شده است.

حداد عادل افزود: اين موسسه در طول نزديك به سه دهه فعاليت، در داخل و خارج از كشور به عنوان يك موسسه وزين و معتبر علمي شناخته شده كه حاصل كوشش و تلاش همكاران ما در بخش‌هاي مختلف بنياد دايره‌المعارف اسلامي است.

ريیس بنیاد دايرة‌المعارف اسلامي درباره فعاليت‌هاي اين بنياد گفت: تلاش مي‌كنيم در این بنياد، در عين حال كه تعهد خود نسبت به دين و انقلاب اسلامي را فراموش نمي كنيم، ضابطه‌هاي علمي را در تاليفات مقالات، تابع امور غير علمي قرار ندهيم. اين جمع بين تعهد و تخصص سبب شده تا «دانشنامه جهان اسلام» به عنوان يك منبع قابل اعتماد در محافل علمي و فرهنگي جهان شناخته شود.

وي ادامه داد: دانشنامه جهان اسلام به خاطر اهتمامي كه در تاليف مقالات آن به كار مي‌رود، يك كتاب معمولي نيست و مي‌توان به آن لقب «ام‌الكتاب» داد، زيرا كتابي است كه از دل آن ده‌ها و صدها كتاب زاده مي‌شوند. در اين راستا با تلاش عده زيادي در ايران و خارج از آن، سالانه دو جلد از دانشنامه توليد مي‌شود كه از دل مطالب اين دو جلد مي‌توان 50 كتاب ارزشمند استخراج كرد و اين دو جلد دانشنامه در حقيقت فشرده آن 50 كتاب است، يعني دانشنامه جهان اسلام به طور بالقوه منبع و ماخذي براي زايش انواع كتاب است.

وي با اشاره به توجه ويژه بنياد دايره المعارف اسلامي به انتشار مقالات بلند برگرفته از دانشنامه به صورت كتاب گفت: در سال‌هاي اخير به انتشار مقالات بلند دايره المعارف در قالب كتاب نظم نويني بخشيده‌ايم و آن‌ها را در قالب سلسله مقالاتي (به زبان فارسي) با عنوان «كتابخانه دانشنامه جهان اسلام» منتشر مي‌كنيم. در راستاي توليد اين سلسله كتاب‌ تاكنون بيش از 40 جلد كتاب مستقل از دل دانشنامه استخراج شده كه اغلب به عنوان كتاب‌هاي درسي دوران كارشناسي ارشد به كار گرفته شده‌اند، زيرا به خاطر انضباط علمي موجود در آن‌ها دانشجويان و استادان به آن‌ها اعتماد مي‌كنند.

حدادعادل درباره امكان نداشتن ترجمه همزمان مقالات دانشنامه جهان اسلام به زبان انگليسي در حين نگارش دانشنامه گفت: پس از آن‌كه ترجمه دانشنامه به زبان عربي را آغاز كرديم، اين سوال مطرح بود كه چرا همزمان ترجمه انگليسي آن را انجام نمي‌دهيم. پاسخ سوال اين بود كه به دليل انطباق نداشتن جايگاه مقالات در فهرست الفبايي انگليسي و فارسي نمي‌توان مجلدات ترجمه شده به عربي را به طور همزمان به انگليسي نيز برگردان كرد و اين كار به زمان پايان يافتن نگارش دانشنامه موكول مي‌شود اما در بنياد دايره‌المعارف تصميم بر اين شد كه مقالات بلندي را كه تبديل به كتاب شده‌اند، به زبان انگليسي ترجمه كنيم.

ريیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با اشاره به اين‌كه حدود چهار سال زمان صرف ترجمه اين بخش از دانشنامه جهان اسلام (10 جلد) شده است، درباره ضرورت اين ترجمه گفت: امروز دنيا تشنه آگاهي از معارف اسلامي است. مردم دنيا از دوري از دين خسته شده‌اند و تاريخ نشان داده كه اجتناب از دين، راه خلاصي بشر از شر جنگ‌ها و دشمني‌ها نيست و رجوع به اخلاق و معنويت و دين طرفداران زيادي در دنيا يافته و روز به روز نيز بيشتر مي‌شود. در جهان اسلام نيز مسلمان‌ها به خود آمده‌اند و خودآگاهي اسلامي، معنوي، سياسي، اجتماعي و... در جهان اسلام پديد آمده است، به طوري‌كه هم مسلمانان و هم غيرمسلمان‌ها مي‌خواهند اسلام و دنياي اسلام را بهتر بشناسند. با توجه به چنين زمينه‌اي ضروري ديديم برخي مقالات بلند دايره‌المعارف اسلامي را به انگليسي ترجمه كنيم.

وي ادامه داد: در نخستين گام 10 كتاب ترجمه شده‌اند و اميدواريم در آينده تعداد بيشتري به عنوان منابعي معتبر درباره اسلام و تشيع به دنيا معرفي كنيم و اطمينان داريم بسياري از اين كتاب‌ها در آينده به منابع درسي جهان براي اسلام‌شناسي و شيعه‌شناسي تبديل خواهند شد.

حدادعادل با اشاره به توجه جهان غرب به معارف شيعي پس از انقلاب اسلامي، منابع شيعي موجود در جهان را اندك ارزيابي كرد و افزود: حقيقتا جاي معارف شيعي مناسب به زبان هاي اروپايي خالي بوده و هنوز هم خالي است. فقر و فقدان كتاب‌هاي بازگوكننده معارف شيعي به زبان‌هاي اروپايي، امر مسلمي است كه بايد به مدد انقلاب اسلامي اين خلا را جبران كنيم.

وی با تاكيد بر لزوم وجود مهارت در ترجمه متون دانشنامه از فارسي به انگليسي گفت: ترجمه معارف اسلامي به زبان‌هاي غيرفارسي تبحر و مهارت خاصي نياز دارد. در 33 سال گذشته از انقلاب در اين راستا تلاش‌هايي صورت گرفته اما بعضي ترجمه‌ها از دو نظر داراي ايرادند. يكي اين‌كه از نظر زبان، مطابق با زبان روزمره و طبيعي اروپا نبوده‌اند و دوم اين‌كه اسلوب چاپ و ضوابطي كه در دنياي غرب براي كتاب‌هاي علمي رعايت مي‌شوند، در انتشار آن‌ها ناديده گرفته می شوند اما ما تلاش كرده‌ايم ترجمه دانشنامه جهان اسلام به زبان انگليسي در بنياد دايره‌المعارف اسلامي عاري از اين دو عيب باشد. 

در اين مراسم 10 كتاب توليد شده از ترجمه مقالات بلند دانشنامه جهان اسلام به زبان انگليسي با عناويني از جمله حديث، تفسير، حوزه علميه قم، تصوف و احزاب سياسي رونمايي شدند.