به گزارش خبرگزاری کتاب ایران( ایبنا) به نقل از آسوشیتدپرس، این گنجینه، شامل یک کتاب الفبای عبری برای یادگیری کودکان به جا مانده از قرون وسطی، تعدادی از عکس‌های مربوط به تورات و شماری آثار تاریخی دیگر مربوط به جامعه یهودیان بغداد است که در جریان حمله آمریکا به عراق در سال 2003 از زیرزمین ساختمال پلیس مخفی صدام کشف شد و نیروهای آمریکایی آنها را به اداره آرشیو و ثبت ملی آمریکا (NARA) در مریلند منتقل کردند. این آثار تا سال قبل در این محل نگهداری می شدند ولی از سال قبل مقام‌های عراقی تلاش برای برگرداندن آنها را شروع کرده‌اند.

طاهر ناصرالحمود، معاون وزیر فرهنگ عراق می گوید تماس‌های اولیه برای برگرداندن این گنجینه خوب پیش می رفت ولی به گفته او حالا به نظر می رسد آمریکایی ها برای بازگرداندن این گنجینه جدی نیستند و «از تعیین زمان خودداری می کنند».

این در حالی است که فیلیپ فراین یک سخنگوی اداره خاور نزدیک وزارت خارجه آمریکا می گوید: «این آثار متعلق به ایالات متحده نیستند و ما قصد داریم آنها را برگردانیم. البته نگرانی آنها به خاطر تعویق قابل درک است ولی خرسندیم که در نهایت این موضوع در حال حل شدن است.» با این وجود، الحمود نسبت به این سخنان طرف آمریکایی با دیده تردید نگاه می کند و می‌گوید: «بگذارید ببینیم طرف آمریکایی چطور حسن نیست خود را ثابت می کند. ما که نمی توانیم به آمریکایی ها اطمینان کنیم، چون به وعده های قبلی‌شان عمل نکرده‌اند.»

البته به نظر می رسد این سوء ظن های طرف عراقی چندان هم بی‌راه نباشد، چون اخبار و شنیده‌هایی وجود دارند که نشان می دهند برخی یهودیان عراقی که حالا به آمریکا پناهنده شده‌اند، به دنبال جمع‌آوری آثار تاریخی خودند و از بازگرداندن این آثار جلوگیری می کنند. برخی مسوولان عراقی آنقدر به این مساله بدبین شده‌اند که این سوال را مطرح می کنند "چرا آمریکا از غارت آثار اسلامی و عربی در جریان حمله به عراق جلوگیری نکرد ولی قادر بود مجموعه آثار یهودیان را سالم به آمریکا ببرد؟" لیوا اسمارسیم وزیر گردشگری و باستان شناسی عراق و از اعضای ضد آمریکایی دولت ائتلافی عراق یکی از این افراد است.

برخی حتی پای اسراییل را هم به میان کشیده و می گویند که فقدان روابط دیپلماتیک بین بغداد و تل آویو مانع از آن می شود که اندیشمندان یهودی و اسراییلی به این آثار دسترسی داشته باشند ولی مقام های عراقی گفته اند که به محض بازگشت این آثار، نسخ دیجیتالی از آنها تهیه خواهند کرد تا حتی در خارج از این کشور هم قابل استفاده باشند.