به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در این میزگرد محمدرضا سنگری پیرامون «ساحت‌های شعر و اندیشه پروین»، شیرزاد طایفی درباره «بررسی نهاد، خود و فراخود در مناظره‌های پروین»، بتول واعظ پیرامون مبحث «بررسی و تحلیل ساخت اندیشگانی بر مبنای زبان‌شناسی نقش‌گرا در اشعار پروین اعتصامی و فروغ فرخ‌زاد» و محمدرضا یوسفی با موضوع «انسان انگاری‌های قرآنی پروین اعتصامی» به ایراد سخنرانی پرداختند. در بخش پایانی این میزگرد نرگس گنجی درباره «زمان‌آگاهی در شعر سپیده کاشانی» توضیحاتی ارائه کرد.
طایفی؛ «بررسی نهاد، خود و فراخود در مناظره‌های پروین»
طایفی در توضیح مقاله خود با تاکید بر پند و اندرز به عنوان بارزترین مشخصه مناظره‌های شعری پروین گفت: مضامین اندرز، عرصه تقابل و برخورد عملکردهای مهم اندیشه و روان است. به‌طور کلی بن‌مایه‌های تعلیمی اشعار پروین سبب شده است «نهاد» لذت‌طلب در ذهن مخاطبان در برابر «فراخود» و «خود» تحت تاثیر قرار گیرد.
وی افزود: بنابراین می‌بینیم که پروین در مناظره‌هایش «نهاد»، «خود» و «فراخود» را آشکارا در تقابل با یکدیگر قرار می‌دهد تا از این راه بر مخاطب تاثیر بگذارد. در مناظره‌های او گفتوگوها بسیار زنده هستند؛ چراکه مفاهیم غالب پند و اندرز است.
این پژوهش‌گر در ادامه توضیح داد: در نقد نگرش‌های طرفین در مناظره‌های پروین دو نکته قابل درک و دریافت است. مناظره زمانی می‌تواند امکان‌پذیر باشد که یک طرف نماد آگاهی و خرمندی و طرف مقابل برعکس آن باشد. با تقابل این دو به بصیرت درونی دست می‌یابیم. مهم‌ترین دستاورد پروین در مناظره‌هایش کمک به شکل‌گیری بصیرت خواننده است.
وی ادامه داد: پروین در مناظره‌های خود با بررسی نهاد مردم جامعه می‌خواهد اوضاع اجتماعی زمانه خود را به نمایش بگذارد. سرزنش نهاد افراط گرای آدمیان در این مناظره‌ها با برانگیختن مخاطب حساس می‌شود و مخاطب به همزاد‌پنداری گرایش می‌یابد.
طایفی در این پژوهش سعی داشت با بررسی منظره‌های پروین از منظر نقد روان‌کاوانه و تبیین عملکردهای سه عامل نهاد، خود و فراخود میزان تاثیرگذاری این مناظره‌ها را در روان مخاطبان تحلیل کند.
واعظ؛ «بررسی و تحلیل ساخت اندیشگانی بر مبنای زبان‌شناسی نقش‌گرا در اشعار پروین اعتصامی و فروغ فرخ‌زاد»
وی در پژوهش خود 201 بند از فروغ فرخ‌زاد و پروین اعتصامی انتخاب کرده بود و میزان فرآینده‌های مادی و ذهنی را در این اشعار بررسی می‌کرد.
واعظ در تشریح موضوع پژوهش خود گفت: شعر کلاسیک شعری کلی‌گراست. شعر پروین یک شعر کلی‌گراست و مسائل آن سنتی و کلی است.
یوسفی؛ «انسان انگاری‌های قرآنی پروین اعتصامی»
یوسفی در ابتدا انسان‌انگاری یا تشخیص را شرح داد و گفت: انسان‌انگاری یکی از آرایه‌های ادبی است که در خدمت هنر شاعری قرار می‌گیرد. طبیعتا این آرایه نیز همانند سایر لوازم شاعری و مضامین شعری تا حد زیادی تحت تاثیر روحیات، اعتقادات و محیط زندگی شاعر است.
وی در ادامه توضیح داد: پروین در خانواده‌ای معتقد و متدین پرورش یافته بود. بنابراین بهترین ابزار شاعری‌اش مسائل اعتقادی و قرآنی بوده است. او در این عرصه انسان‌انگاری‌های قرآنی زیبا و بدیعی آفریده که در عرصه هنر شاعری بی‌بدیل است.
این پژوهش‌گر بهره‌گیری از آموزه‌های قرآنی توسط پروین را در سه ساحت برشمرد و اظهار داشت: انسان‌انگاری‌های انتزاعی یا ذهنی، انسان‌انگاری‌های طبیعی یا عینی(مانند گیاهان و جانوران) و انسان‌انگاری‌های بین بین(مانند گیتی، دهر، روزگار، اهریمن و ابلیس) در اشعار پروین دیده می‌شود.
وی در ادامه به ارائه نمونه اشعاری در این سه ساحت پرداخت.
یکشنبه ۸ خرداد ۱۳۹۰ - ۱۶:۱۹
نظر شما