خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)-به گزارش ستاد خبري سراهاي اهل قلم، دكتر صديقه ببران در ابتداي اين نشست به توصيف و توضيح شبكه‌هاي اجتماعي پرداخت و اظهار داشت: سرعت، مردمي بودن ايده‌هاي خبري و آزادي بيان، مزاياي بهره‌مندي از شبكه هاي اجتماعي اند. 

به گفته دكتر صديقه ببران، از آن‌جايي كه چالش‌هاي موجود در اين زمينه مي‌توانند با آموزه‌هاي اجتماعي و فرهنگي تا حد قابل توجهي كاهش يابند، تاكيد كرد كه ورود به عرصه روزنامه نگاري در شبكه‌هاي اجتماعي مي‌تواند نتايج مثبتي در روند بهبودي توسعه فرهنگي واجتماعي داشته باشند.

وي ادامه داد: اين حوزه كه با نام روزنامه نگاري شهروندي نيز شناخته مي‌شود، ‌از دهه 90در آمريكا و در پي بي اعتمادي مردم به رسانه‌‌هاي رسمي اين كشور به وجود آمد و با حضور «اينترنت» كه آن را ستون فقرات روزنامه‌نگاري در شبكه هاي اجتماعي مي‌دانند، در خانه‌ها، نهادهاي دولتي و اجتماعي، گسترش اين قالب از روزنامه نگاري به صورت قابل توجهي افزايش يافت.

وي به انواع سطوح روزنامه نگاري شهروندي اشاره كرد و گفت: گام نخست ارسال پيغام‌‌هاي اينترنتي بود و پس از آن ارسال صدا و تصوير به ويژگي‌هاي اينترنت افزوده شدند. پيدايش وبلاگ‌ها، سايت‌هاي مستقل شهروندي در كنار سايت‌هاي خبري، سايت‌هاي مستقل روزنامه‌نگاري ويرايش شده و ويرايش نشده شهروندي، تركيب روزنامه‌نگاري شهروندي و روزنامه نگاري حرفه‌اي و همچنين چاپ نسخه‌هاي چاپي روزنامه‌نگاري شهروندي در كنار وجود اينترنت نيز روند اين حوزه را تا وضعيت كنوني شكل داده است.

دكتر ببران افزود: مخاطبان اين حوزه بايد پيش از پيوستن به هر يك از شبكه‌هاي اجتماعي و پرداختن به فعاليت در آن‌ها، به كسب اصول و مباني روزنامه‌نگاري بپردازند تا به زرد نويسي و گذشتن از مرز‌هاي اخلاق فردي گرفتار نشوند.

وي ضمن بيان اين كه بيش از 10 اصل و بنياد اخلاق جهاني در روزنامه‌نگاري وجود دارد، گفت: اصول روزنامه‌نگاري در هر كشوري با توجه به فرهنگ، آداب اجتماعي و سياست‌هاي آن متفاوت است اما تعادل برقرار ساختن روي تيغه اخلاق خبرنگاري از وظايف حرفه‌اي يك روزنامه نگار است كه در هر صورت نبايد آن را زير پا گذارد. متاسفانه امروزه به دليل از ميان رفتن اخلاق و جايگزين شدن منفعت‌هاي اقتصادي، پا گذاشتن به حريم شخصي افراد امري عادي شده است.

در ادامه، دكتر اميرمسعود مظاهري با بيان اين موضوع كه در هر نظام اجتماعي، فرهنگ‌ها، آداب و هنجارهاي اجتماعي‌ قالب روابط ميان اعضاي جامعه را شكل مي‌دهند به وجود شبكه‌هاي اجتماعي در قالب هنجارهاي  آن كشور تاكيد كرد. 

وي به كوتاه شدن زمان كشفيات و تازه هاي علمي به كمتر از اشاره كرد و اظهار داشت: علم مانند گنج گران بهايي است كه هرچه از آن خرج كنيم، كم نمي‌شود. پس بهتر است خود را از هم اكنون در ميان حاميان اين تكنولوژي و فعاليت در حوزه روزنامه نگاري شبكه‌هاي اجتماعي قرار دهيم. 

 در ادامه، مهران بهروز فغاني، روزنامه نگار و كارشناس ارشد علوم ارتباطات نيز  عنوان كرد: فلسفه رسانه هانه هاي نوين الكترونيك، غفلت زايي براي انسان است و  حضور و فعاليت در شبكه‌هاي اجتماعي علي رغم فوايد بسيار همچون اطلاع جويي و اطلاع رساني به لحظه و آگاهي بخشي جمعي، مي تواند در غياب  معرفت و آگاهي نسبت به ترفندهاي غفلت آفريني رسانه ها و پيام هاي جهت دارشان، آسيب رسان باشند.

وي با تاكيد براينكه "شبكه‌هاي اجتماعي، روزنامه‌نگاري را به چالش كشيده اند"، تصريح كرد: شبكه‌هاي اجتماعي با هدف قرار دادن زمان و درگير كردن مخاطب با تحليل‌ها و سرگرمي‌هاي كاذب، جامعه را در بند محدوديت‌هاي از پيش طراحي شده محصور مي‌كنند.

بهروزفغاني گفت: مناسب‌ترين راه پيشگيري از تغيير نگرش‌هايي كه برخي از شبكه‌هاي اجتماعي با سياست‌هايي از پيش تعيين شده بر جامعه تحميل مي‌كنند، همان‌طور كه پيش‌تر عنوان شد، كسب سواد رسانه‌اي و مديريت دريافت اطلاعات است، تا بتوان سدي  را در مقابل عرضه اطلاعات نامناسب از سوي برخي شبكه‌هاي اجتماعي ساخت.

در ادامه، دكتر مظاهري در پي مطرح شدن اين سوال از سوي بهروزفغاني كه "وظيفه شهروندان و روزنامه نگاران در عرصه شبكه‌هاي اجتماعي چيست؟ بيان كرد: لازمه به وجود آمدن شبكه‌هاي اجتماعي، بلوغ فكري جامعه است كه با برنامه‌ريزي مناسب از سوي مسوولان و ارايه راه‌ كارهاي صحيح به مخاطبان ايجاد مي شود.

وي اضافه كرد: بي اعتمادي به رسانه‌ها مي‌تواند سبب گسترش اين نوع روزنامه نگاري شود كه در آن مخاطب، نظام اطلاعاتي را خود برمي‌گزيند  و انتخاب شبكه‌هاي اجتماعي مورد نظر، برگرفته از فضاي ذهني و علاقمندي‌هاي وي خواهد بود كه مي‌شود از آن به عنوان رشد و تكامل يك جامعه نيز نام برد.

مظاهري تاكيد كرد: در جامعه‌اي كه عموم آن به تكامل فكري رسيده‌اند نمي‌توان از رشد تكنولوژي‌ها و بهره‌مندي آن به عنوان ابزاري در خدمت مردم، جلوگيري كرد، بلكه بايد با عصر تكنولوژي همگام شد و نبايد از معاملاتي كه سود آن‌ها بيش از ضررشان است، خود را كنار كشيد. 

وي در پايان بيان كرد: از جمله عواملي كه مي‌توان براي مديريت اين نوع از روزنامه‌نگاري بهره‌مند شد، قانونمند ساختن شبكه‌هاي اجتماعي بر اساس چارچوب‌هاي هنجار اجتماعي است.