محمدعلی مجاهدی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، ضمن تبریک فرارسیدن میلاد باسعادت امام زمان (عج) عنوان کرد: شعر مهدوی همانند دیگر انواع شعر فارسی، از معیارهایی پیروی می‌کند که جنبه امری و الزامی دارند. همچنین ساحت شعر مهدوی نباید به مقولاتی آلوده شود که جنبه پرهیزی دارند.

‌پدر شعر آیینی کشورمان با بیان اینکه امروزه دیگر، تاریخ مصرف مقولات مجرد و ذهنی به پایان رسیده است، توضیح داد: یک شاعر آیینی موفق هرگز خود را مجاز نمی‌بیند که همانند شعرای گذشته با بیانی غیر‌حسی و ناملموس بامخاطبان خود صحبت کند؛ چرا‌که زمانه ما، زمانه تصویر، رنگ و صداست و هیچ یک از مفاهیم نامانوس و غیر ملموس نمی‌تواند جایگزین مناسبی برای ابزار حسی، دیداری و شنیداری باشد.

وی همچنین بر ضرورت برخورداری شاعران مهدوی از زبان ساده تاکید کرد و افزود: شعر معاصر، حضور واژه‌های مهجور و دشوار را برنمی‌تابد و شاعر آیینی زمانه ما نیز، برای رسیدن به یک زبان صمیمی و دوست‌داشتنی، ناگزیر است که با واژه مهجور و غیر کارآمد بدرود گوید و با به کار گرفتن ترکیبات ساده و دلنشین، پیام شعر خود را به آسانی به مخاطبان منتقل سازد. اگر در گذشته نه چندان دور، برای پی بردن به معنای یک شعر، ناگزیر بودند که چندین فرهنگ لغت را زیرورو کنند، امروز و در عصر ماشینی دیگر فرصتی برای این کارها باقی نمانده است و هر چه زبان شعر، ساده‌تر و صمیمی‌تر باشد در برقراری ارتباط با مخاطبان خود موفق‌تر خواهد بود.

مجاهدی همچنین گفت: هر شاعری برای توفیق در ارایه تصویرهای پرجاذبه و ابداعی، ناگزیر است به سراغ واژه‌ها و ترکیباتی برود که قابلیت تصویری شعر را بالا می‌برند؛ چرا‌که حضور ترکیبات کلیشه‌ای و واژه‌های نامانوس حکم عایق‌هایی را دارند که مانع از جریان خیال می‌شوند و عبور عاطفی را برای شاعر و مخاطبان شعر او دشوار می‌کنند و در راه انتقال پیام شعر، مشکل‌آفرینی می‌کنند. هر قدر تصویرهای ارایه شده در شعر، زلال و شفاف‌‌تر باشند، کار انتقال پیام شعر و عبور جریان حسی آن را آسان‌تر می‌سازند و به شاعر این اجازه را می‌دهند که ذهنیت تازه خود را از محیط اطرافش به عینیتی ملموس مبدل سازد و زیربنای کشف‌های هنری خود را بر این اساس استوار کند.

وی با بیان اینکه استفاده از اوزان جدید عروضی در شعر مهدوی نیاز به تلاش مشتاقانه شعرای آیینی دارد، افزود: همان‌گونه که در دو دهه اخیر و پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران شاهد تلاش بی‌امان شاعران سخت‌کوشی بودیم که برای شکار اوزان دامنه‌دار کمین کرده بودند و سرانجام قالب غزل و مثنوی را با به کار بردن اوزان جدید با تطور ساختاری و محتوایی مواجه ساختند، در شعر مهدوی نیز باید همین تطور انجام شود که خوشبختانه نمونه‌هایی از این تطور آهنگین را در شعر مهدوی امروز می‌توان مشاهده کرد.

این شاعر ادامه داد: همچنین بهره‌گرفتن از قالب‌های جدید شعری به موازات رویکرد به اوزان جدید عروضی در دستور کار شاعران پر‌تلاش آیینی روزگار ما قرار گرفته است. در پیشینه شعر آیینی با قالب‌های محدود شعری روبه‌رو هستیم، ولی از دوره قاجار به بعد و با رویکرد جدید یغمای جندقی به قالب‌های غزل، مستزاد و تضمین و نوآوری‌های او در قالب نوحه‌های عاشورایی، شاهد عنایت روزافزون شاعران آیینی به قالب‌های فراموش‌ شده شعر سنتی نیمایی بوده‌ایم که شعر مهدوی روزگار ما نیز نمی‌تواند از این نوآوری‌ها و تطورات به دور باشد.

باید به مخاطب اجازه داد که خود، پیام شعر مهدوی را کشف کند
مجاهدی همچنین تاکید کرد: در سرودن شعر مهدوی رسالت مخاطب را نباید به دست فراموشی سپرد. شاکله معنوی شعر مهدوی باید به گونه‌ای طراحی شود که مخاطب شعر، خود را در تکمیل آن سهیم بداند و برای موارد ناگفته، معادل‌های مناسبی بجوید و آن را در حلقه معنی از زنجیره شعر مهدوی قرار دهد. از سوی دیگر چون دریافت پیام شعر باید توسط مخاطب انجام شود، نباید با القای مستقیم و بی‌واسطه پیام شعر، سهم مخاطب را نادیده گرفت. باید به او این اجازه را داد که خود، پیام شعر را کاملا کشف کند.

وی ادامه داد: همچنین باید از تقلید شیوه بیانی دیگران پرهیز کرد. هر شاعری باید زبان شعری خود را پیدا کند، در غیر این صورت ناگزیر از تکرار و تقلید می‌شود که پسندیده نیست. پرهیز از گذشته‌گرایی و احیای سنت‌های قدیمی غیر کارآمد، که عمر مفید آنها سرآمده است و برای مخاطبان شعر مهدوی امروز، دیگر جاذبه‌ای ندارد، نیز باید مورد توجه شاعران مهدوی باشد.

مجاهدی تصریح کرد: یک شاعر آیینی نمی‌تواند و نباید محیط اطراف خود را به دست فراموشی سپارد و در گذشته زندگی کند و از کنار حوادثی که در جوامع اسلامی و در زمانه غیبت رخ می‌دهد، با بی‌تفاوتی عبور کند.

دبیر دبیرخانه شعر و ادبیات آیینی کشورمان با تاکید بر اینکه باید از مغلق‌گویی و دشوارنویسی و فضل‌فروشی در شعر مهدوی که به غموض‌آفرینی می‌انجامد، پرهیز کرد، گفت: همچنین شاعر مهدوی باید از به تصویر کشیدن مقوله‌های ضدارزشی که بار منفی و جنبه بدآموزی دارند پرهیز کند.

وی افزود: همچنین واگویی مطالب واهی و خرافی و غیرمستند، مسیر فکری علاقه‌مندان به شعر مهدوی را از راه مستقیم منحرف می‌کند و به جای آشنایی با واقعیات موجود در امر غیبت و ظهور، ذهن آنان را با مسایل بی‌ارزشی درگیر می‌کند که به فاصله گرفتن آنان از صف منتظران واقعی می‌انجامد. بنابراین، باید از واگویی مطالبی از این دست پرهیز کرد.

مجاهدی همچنین به استفاده از مقوله‌های نمادهای تاریخی و باستان‌گرایی در اشعار مهدوی اشاره کرد و گفت: زیاده‌روی در این امر، شاعر آیینی را از صراحت بیانی دور می‌کند و مخاطبان شعر مهدوی را نیز به بیراهه می‌کشاند. بسیاری از نمادهای تاریخی و اسطوره‌‌ای جایگزین مناسبی برای شخصیت مطرح در شعر مهدوی نیستند.

وی در پایان تاکید دارد که به کارگیری اوزان جدید، قالب‌های شعری متنوع و ردیف‌های تازه در شعر مهدوی ضروری است ولی این نکته را نباید فراموش کنیم که برخی از اوزان جدید به خاطر ناخوش‌آهنگی مخاطبان را از شعر مهدوی دور می‌کند و از میزان عطش و شیفتگی آنان می‌کاهد، پس، از این گونه اوزان ناخوش‌آهنگ باید پرهیز کرد.