رئيس اداره مخطوطات سازمان كتابخانه‌ها، موزه‌ها و مركز اسناد آستان قدس رضوي به خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا) گفت: اين كتابخانه 39000 نسخه‌ خطي و 15000 قرآن كهن و قديمي دارد كه 100نسخه از آن بر پوست آهو كتابت شده است.

سيدمحمدرضا فاضل‌هاشمي افزود: صدها هزار نسخه كتاب و قرآن خطي موجود در كتابخانه‌هاي بزرگ اسلامي نشان‌دهنده تلاش فكري خردمندان و دانشوران بزرگ اسلامي در سده‌هاي گذشته است و از آنجا كه قرآن‌نويسي بيش از 1400 سال سابقه دارد، بخش بزرگي از گنجينه‌هاي خطي جهان را قرآن‌ها تشكيل مي‌دهند.

وي با اشاره به تاريخچه خط كوفي گفت: با ظهور اسلام و تصرف سرزمين‌ها و ممالك مختلف، نياز به خط احساس مي‌شد و بر همين اساس خط ابتدايي شبه جزيره عربستان يعني همان خط حجازي كه منشأ نبطي و سرياني دارد در مركز اداري خلافت يعني كوفه با نظمي هندسي عجين شد و به مرور خط كوفي شكل گرفت.

فاضل هاشمي يادآور شد: خط كوفي در ابتدا فاقد اعراب و اعجام بود و علاوه بر زواياي تيز و هندسي آن، خشك جلوه مي‌كرد و خواندن آن بسيار مشكل بود. 

وي افزود: بر همين اساس از نيمه دوم سده اول هجري قمري كوشش‌هايي براي آسان‌خواني آن صورت گرفت و ابوالاسود دوئلي نخستين كسي بود كه اعراب‌گذاري خط كوفي را آغاز كرد.

اين مقام مسوول خاطرنشان كرد: گنجينه مخطوطات آستان قدس رضوي با 15 هزار نسخه قرآن و جزوه قرآني خطي از دوره‌هاي مختلف تاريخي نظير سده‌هاي اوليه اسلامي، دوره‌هاي ساماني، غزنوي و سلجوقي گنجينه‌اي ارزشمند از كتاب آسماني را در اختيار دارد.

رئيس اداره مخطوطات آستان قدس رضوي خاطرنشان كرد: با پشتوانه به اين قرآن‌هاي خطي مي‌توان قانون‌مندي‌هاي حاكم بر دوره‌هاي مختلف كتابت، تذهيب و خوشنويسي را تدوين كرد و دستاوردهاي تازه‌اي را به محققان و پژوهشگران علوم انساني ارائه داد.

وي افزود: قرآن چاپ سنگي نفيس داراي بي‌نظيرترين مجموعه مصاحف شريفه در خاورميانه و جهان است. قرآن‌هاي اين مجموعه از نمونه‌هاي ممتاز خوشنويسي، قرآن آرايي و تجليد محسوب مي‌شوند و برخي از آن‌ها مربوط به سده‌هاي اوليه اسلام بوده و برخي ديگر به قلم استادان بزرگ خوشنويسي مانند عثمان بن حسين وراق غزنوي و ديگر سلاطين خط كتابت شده است.

فاضل‌هاشمي اظهار داشت: اداره مخطوطات آستان قدس رضوي از ذخاير گران‌بهاي جهان و گنجينه‌اي از تمدن و فرهنگ عظيم اسلامي است و وجود هزاران نسخه خطي، صحايف بي‌نظير، مرقعات خوشنويسان نامي و نوادري از شاهكارهاي جهان هنر است كه در طول قرن‌ها از سوي مسلمانان و شيعيان جهان به آستان مقدس حضرت علي بن موسي الرضا(ع) اهدا شده و اين سازمان را از ساير كتابخانه‌هاي معتبر جهان از نظر كيفيت ممتاز كرده است.

وي افزود: در اين اداره تصاويري رنگي از قرآن‌هاي خطي منسوب به امامان بزرگوار (ع) و قرآن چاپ سنگي منحصر به‌فرد در معرض زيارت مشتاقان تاريخ كتابت و قرآن‌آرايي قرار دارد.