به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، آبیار نیز سرقت ادبی را یکی از مسایل امروز تولید اثر ادبی دانست که به شیوه‌های مختلف در بازار نشر کتاب‌های کودک و نوجوان دیده می‌شود.
آبیار در این باره توضیح داد: افرادی که نویسنده نیستند مانند شخصی به نام «م.ل» آثار دیگران را در کتاب‌های خود گردآوری می‌کنند و خود را مولف می‌دانند؛ در حالی که صاحبان آثار نویسندگان دیگری هستند.
وی افزود: وزارت ارشاد به دلیل اعتمادی که به ناشران دارد، اجازه چاپ این کتاب‌ها را می‌دهد و خیلی به این جریان نظارت نمی‌کند و مساله را به اتفاقات حقوقی پس از آن ارجاع می‌دهد که البته این هم کافی نیست.
نویسنده کتاب «به کی میگن قهرمان؟» اظهار کرد: اکثر این کتاب‌ها به دلیل این که مخاطب عام دارند، فروش زیادی می‌کنند و به چاپ‌های بعدی می‌رسند. این اتفاق سبب می‌شود که ناشران و نویسندگان دیگر ضرر کنند. واقعا تکلیف ناشری که بابت کتابی حق تالیف، هزینه تصویرگری و صفحه‌آرایی پرداخت کرده و یا مثل کتاب «دو خط» کتاب را با دو زبان فارسی و انگلیسی وارد بازارکرده، چه می‌شود؟
وی افزود: به عنوان مثال انتشاراتی مانند «ب.س» که کتاب گردآوری را با تصویرگری ضعیف و صفحه‌آرایی خیلی بد ولی با قیمت بسیار پایین‌تر از کتاب‌های نویسندگان اصلی کتاب، وارد بازار کرده، معلوم است که نظر مخاطب را از بعد مالی و دسترسی به داستان‌های بیشتر جلب می‌کند. واضح است که این اتفاقات هم به ناشران ضربه می‌زند و هم به نویسندگان. نویسنده‌ای که از راه نوشتن خرج زندگی خود را درمی‌آورد و برای گذران زندگی به مبلغ حق‌التالیف و تجدید چاپ امید دارد، با این کار آسیب می‌بیند.
آبیار گفت: وقتی نویسنده‌ای کتابی را با ۳۰۰ داستان برای چاپ می‌آورد، مشخص است که اثری دزدی است. هیچ نویسنده‌ای کتابی را با بیش از ۳۰۰ اثر تالیفی از خودش منتشر نمی‌کند. پس وقتی کتاب‌های این‌چنینی برای چاپ به ناشر داده می‌شود، روی جلد آن باید عنوان مولف و گردآورنده ذکر شود. در غیر این صورت هر عنواني، جعلی و دروغین است.
وی در پاسخ به این سوال که «فکر می‌کنید چه نهادی باید به طور جدی به این مساله رسیدگی کند؟» توضيح داد: وزارت ارشاد باید با جدیت وارد عمل شود و با خاطیان برخورد کند. این نهاد، باید پیش از چاپ شدن کتاب از ناشران و نویسندگان، اجازه نامه صاحبان اثر را بخواهد.
این نویسنده کودک و نوجون اضافه کرد: همه گردآورندگان در صورت اقدام به چنین کاری باید از نویسنده اثر در صورتی که در قید حیات است، اجازه بگیرند و اگر نویسنده اثر درگذشته بود، از وارثان او مجوز بگیرند. اقدامی دیگری که این نهاد هم اکنون باید به طور جدی آن را پیگیری کند، پاک‌سازی بازار کتاب و نشر از این دسته کتاب‌هاست. بسیاری از این کتاب‌ها هم اکنون به چاپ‌های بیستم و سی‌ام رسیده‌اند. برای جلوگیری از آسیب دیدن ناشران و مولفان باید جلو چاپ این کتاب‌ها گرفته شود.
آبیار درباره موضوع سرقت ایده‌ها نیز گفت: سرقت ایده‌ها بحثی غیر قابل پیشگیری است. در بسیاری از جلسات گروهی، نویسندگان از دیگران نظرخواهی می‌کنند و مشاوره می‌گیرند. در این زمان است که برخی افراد ایده‌ها را می‌دزدند، اما نمی‌توان ثابت کرد که ایده دزدیده شده است. این اتفاق در حوزه سینما بسیار رخ می‌دهد و دلیل اصلی آن نبود قانون کپی رایت است. اگر این قانون وجود داشت، هیچ‌کس به خود اجازه نمی‌داد آثار دیگران را سرقت کند. متاسفانه آدم‌های سودجو به دنیای نشر هم وارد شده‌اند و فقط با قوانین مدون می‌توان جلو سودجویی این قبیل افراد را گرفت.
این نویسنده با اشاره به این که جرم سارقان ادبی، از دیگر سارقان کمتر نیست، گفت: این نوع سرقت هیچ فرقی با دیگر سرقت‌ها ندارد. وقتی ما به خود اجازه می‌دهیم تراوشات ذهنی یک نویسنده دیگر را به نام خود ثبت کنیم، این با سرقت‌های دیگر تفاوتی ندارد. همان‌گونه که سرقت‌های دیگر جامعه را نا امن می‌کند، سرقت ادبی هم فضای فرهنگی را برای نویسندگان ناامن می‌کند. در این زمینه باید فرهنگ‌سازی شود تا این سرقت‌ها دیگر اتفاق نیفتد، ولی اگر اقدامی در این زمینه صورت نگیرد سبب می‌شود نویسندگان از دایره ذهنی خود پا فراتر نگذارند و از مشورت‌های دیگران استفاده نکنند و استفاده نکردن از ایده‌های دیگران کیفیت آثار و پختگی آن‌ها را ضعیف می‌کند.
نرگس آبیار نویسنده کودک و نوجوان و فارغ‌التحصیل رشته زبان و ادبیات فارسی است. وی هم اکنون علاوه بر نویسندگی در سینما نیز فعالیت می‌کند. از آثار او می‌توان به «فلسطين، از اشغال تا انتفاضه»، «عروس آسمان» و «داستان يک قطره آب» اشاره کرد.
چهارشنبه ۶ دی ۱۳۹۱ - ۱۱:۰۰
نظر شما