شهناز شايانفر، نويسنده اين اثر، در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اظهار داشت: اين كتاب مساله‌محور به موضوع تعالي خدا يا حلول كه از مسايل خداشناسي به شمار مي‌آيد، در فلسفه ملاصدرا و اسپينوزا مي‌پردازد.

وي افزود: در اين كتاب تطبيقي، مفهوم‌سازي‌هاي جديدي به چشم مي‌خورد كه از ميان آنها مي‌توان به تعالي مجامع شخصي، حلول صعودي و نزولي و تعالي تبايني اشاره كرد. اين اثر فلسفه اسپينوزا و ملاصدرا را غير از مبحث خداشناسي در بخش مباني نيز مقايسه كرده است.

شايانفر در شرح تشابه آراي صدرالمتالهين و اسپينوزا گفت: اين فيلسوف هلندي يك وحدت‌انگار است و يك وجود مطلقا نامتناهي را خدا در نظر مي‌گيرد. اين نوع تفكر با بسيط الحقيقة ملاصدرا كه آن را جوهر قائم به ذات مي‌داند و ساير موجودات را عرض مي‌پندارد، تشابهاتي دارد.

شايانفر كه استفاده خداشناختي از فلسفه وي كرده است، درباره اين موضوع كه عده‌اي فلسفه اسپينوزا را الحادي مي‌خوانند گفت: قرائت‌هاي مختلفي از فلسفه او وجود دارد، ‌به گونه‌اي كه برخي از فيلسوفان به‌ويژه در دوره پست‌مدرن، فلسفه او را الحاد محض مي‌دانند.

وي افزود: اما «ولفسن» يكي از شارحان سرشناس اسپينوزا، او را يك موحد معرفي مي‌كند و قرائتي موحدانه از فلسفه‌اش ارايه مي‌دهد. اين كتاب نيز از شرح ولفسن بهره برده است.

شايانفر خاطرنشان كرد: ملاصدرا خدا را جوهر و ساير موجودات را شئون و حالاتي از خدا مي‌دانست، واژه حالت را اسپينوزا نيز به كار مي‌برد و موجودات را حالتي از خداوند مي‌دانست.

وي با بيان اين كه «انديشه اين دو فيلسوف بيش از آن كه شبيه باشد، ‌قابل مقايسه است» اظهار داشت: اسپينوزا را مي‌توان بيشتر شبيه ابن‌عربي دانست. مباحث نظام وحدت شخصي وجود ابن‌عربي در لابه‌لاي فلسفه اسپينوزا قابل مشاهده است. اساسا تفكر اين فيلسوف هلندي شبيه به عرفان ابن‌عربي است، البته نه با همان اصطلاحات عرفاني.

كتاب «تعالي و حلول در انديشه ملاصدرا و اسپينوزا» از سوي انتشارات حكمت در دست چاپ است.