به گزارش خبرگزاري كتاب ايران(ايبنا)، اين اثر به انعكاس بخش‌هايي از انديشه‌هاي ژرف قرآني صدرالمتألهين شيرازي كه اغلب نامنظم‌اند، پرداخته است. 

در این نوشتار بررسي و معرفي تفسير صدرالمتألهين بر اساس سه محور بنيادين «معرفي محتوايي تفسير»، «تبيين گرايش و مباني تفسيري صدرالمتألهين» و «معرفي شخصيت و جايگاه علمي صدرالمتألهين» انجام شده‌ است.

كتاب «تفسيرالقرآن‌الكريم» يكي از بهترين و غني‌ترين تفاسير شيعه است كه به قلم ملاصدرا، فيلسوف و عارف پرآوازه سده يازدهم هجري تدوين شده است. اين تفسير هفت جلدي كه به سوره فاتحه و بخشي از سوره بقره (تا آيه65)، آية‌الكرسي، آيه نور و شماري از سوره‌هاي قرآن نظير سوره يس، سجده، حديد و ... اختصاص دارد، بسياري از معارف ژرف علوم و معارف قرآن و نيز مباني تفسير را در خود جاي داده است و بدون ترديد اگر صدرالمتألهين در كنار اجتناب از اطناب در برخي از مجلدات، توفيق تكميل آن را مي‌يافت، در صدر تفاسير شيعه بلكه تفاسير فريقين قرار مي‌گرفت.

در بخشي از پيش‌گفتار نويسنده كتاب آمده است: «در اين بررسي به دو نكته اساسي برخوردم؛ نخست آن كه تفسير ملاصدرا از نظر برخورداري از معارف بلند و ژرف قرآني در مقايسه با ساير تفاسير شيعه و اهل سنت، اگر نگوييم بي‌نظير، كم‌نظير است. دوم آن كه به ‌غناي در خورستايش اين تفسير، تاكنون كاري در خور ـ اگر نگويم هيچ كاري ـ ‌‌در معرفي آن انجام نگرفته است. 

اين اثر حاصل كنكاشي مستمر و مطالعه همه‌جانبه اين تفسير است. گرچه به‌دليل محدوديت حجم رساله، از انعكاس بخش‌هاي قابل توجه پژوهش خود، بازماندم، اما طي فصول آن، كوشيدم تصويري روشن از روش، گرايش و مباني تفسيري صدرالمتألهين به‌دست دهم. با اين حال به سبب جايگاه تأثيرگذار شخصيت صدرالمتألهين و نيز نگرش‌هاي عميق او در زمينه‌هاي مختلف علوم اسلامي به‌ويژه تفسير پژوهش‌هاي علمي ديگر از اين دست را مناسب، بلكه ضروري مي‌دانم.» 

اين كتاب با هدف بررسي و معرفي مكتب تفسيري صدرالمتألهين در شش فصل تدوين شده است. فصل نخست به بررسي زيست‌نامه صدرالمتألهين و انديشه‌هاي او اختصاص دارد و ضمن برشمردن ادوار حيات، استادان، شاگردان و آثار ملاصدرا، مهمترين نقدهايي كه به شخصيت و انديشه‌هاي او شده است، بررسي شده‌اند.

فصل دوم روش تفسيري صدرالمتألهين را معرفي كرده است. در اين فصل ضمن ارايه اطلاعات اوليه درباره مجلدات و چاپ‌هاي تفسير، منابع صدرالمتألهين در تفسير و چگونگي طرح مباحث تفسيري اعم از مباحث ادبي، اسباب نزول، قرائات و ... عنوان شده‌اند. پاسخ به اين شبهه كه تفسير صدرالمتألهين آيا تفسير تحميل يا تطبيق است و دفاع از نظريه تطبيق از مباحث مهم اين فصل به شمار مي‌روند.

فصل بعدي، شماري از انديشه‌هاي قرآن شناخت (علوم قرآني مصطلح) صدرالمتألهين نظير حقيقت قرآن، ماهيت وحي، ظاهر و باطن را در بردارد.

«مباني فهم و تفسير قرآن از نگاه صدرالمتألهين» در فصل چهارم كتاب آمده است. مراتب فهم، بررسي نقش روايات در تفسير، نقش ذوق و مكاشفه در فهم و تفسير قرآن، ضرورت استناد به ظواهر آيات از مباحث اساسي اين فصل‌اند.

در فصل پنجم، ضمن ارايه مباحثي از مفهوم گرايش‌ عرفاني و ديدگاه‌ها، 10 گونه از تفسير عرفاني صدرالمتألهين، ارزيابي شده‌اند. 

فصل پاياني اين اثر به بررسي گرايش فلسفي، به عنوان دومين گرايش مشهود در تفسير ملاصدرا اختصاص دارد. در اين فصل، ضمن تبيين جايگاه فلسفه و فلاسفه از نگاه صدرالمتألهين، نمونه‌هايي از تفسير فلسفي او در محورهاي خداشناسي و معادشناسي، تبيين شده است. 

نويسنده در تدوين اين اثر از 239 منبع استفاده كرده است كه از آن ميان مي‌توان به قرآن كريم، آداب‌الصلوة اثر امام‌خميني(ره)، آشنايي با علوم اسلامي، آموزش فلسفه، احسن‌الحديث، اسباب‌النزول واحدي نيشابوري، اعلام‌الشيعه، امالي، بحارالانوار، بصائرالدرجات، البيان في تفسيرالقرآن، تاريخ فلسفه در اسلام، تاريخ قرآن، تاريخ مدينه دمشق و كتاب تحف‌العقول عن آل‌الرسول اشاره كرد.

چاپ اول كتاب «مكتب تفسيري صدرالمتألهين» در شمارگان 2000 نسخه، 335 صفحه و بهاي 38500 ريال راهي بازار نشر شده است.