به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، در چند سال اخیر فعالیت در حوزه نشر دچار تحولاتی شده‌است که کار را برای ناشران دشوارتر از قبل می‌کند. کاغذ قیمت ثابتی ندارد و همواره افزایش پیدا می‌کند، در این شرایط ناشران مجبور به خرید نقدی کاغذ شده‌اند. چاپخانه‌ها با چک‌های کوتاه مدت با ناشران همکاری می‌کنند و این مساله در سایر مراحل تولید کتاب هم صادق است؛ درحالی که کاهش قدرت خرید مردم، باعث شده برخی کتاب‌ها ماه‌ها در قفسه‌های کتاب‌فروشی باقی بماند.
 
محمدحسین متولی، مدیر انتشارات هوپا با تاکید بر غیرمنطقی بودن درصدی که شرکت‌های پخش برای ارائه خدمات دریافت می‌کنند، خواستار کاهش این درصد و کاهش زمان چک‌های این حوزه شد.
 
آیا نشر هوپا درصدی از فروش را که به شرکت‌های پخش اختصاص داده‌می‌شد، کم کرده‌ است؟
با توجه به افزایش هزینه‌های تولید کتاب و زمان طولانی که برای بازگشت چک در نظر گرفته‌شده‌بود، درصد فاکتور پخش را فقط پنج درصد کم کردیم، اما هنوز هم درصد بالایی است. زمان چک به شرکت‌های پخش به هشت ماه می‌رسید؛ درحالی که قیمت مواد اولیه، چاپ و... به شدت افزایش پیدا کرده‌است. ناچار بودیم که درصد اختصاص داده شده به شرکت‌های پخش را مقداری و زمان چک‌ها را هم یک تا دو ماه کم کنیم.
 
این درصد از سود شرکت‌های پخش کم می‌شود یا ممکن است این کاهش به کتاب‌فروشان منتقل بشود؟
درصدی که برای فروش کتاب به توزیع‌کننده می‌دهیم، بالا است و شرکت پخش بعد از برداشتن آن، کتاب را به کتاب‌فروش می‌دهد. شرکت‌های پخش درصد بالایی دریافت می‌کنند، این عدد غیرمنطقی است. توزیع‌کننده هنوز می‌خواهد سهم خود را نگه‌دارد و همه را از کتاب‌فروش می‌گیرد اما این عمل منطق ندارد. ممکن است به کتاب‌فروش فشار منتقل بشود، اما الان فقط فشار روی ناشر است.
 
بعد از همه‌گیری بیماری کووید19 بسیاری از ناشران اقدام به فروش کتاب کردند، آیا کاهش درصد شرکت‌های پخش هم گامی در راستای استقلال ناشران برای فروش کتاب است؟
ما از فروش کتاب توسط ناشران استقبال نمی‌کنیم، در هر صورت وظیفه همه حلقه‌ها است تا کتاب‌فروشی‌های محلی را سرپا نگه دارند، زیرا کتاب‌فروشی محلی باعث رونق کتاب، ترویج کتابخوانی و فروش کتاب می‌شود؛ اما با فرمول‌هایی که در حوزه کتاب وجود دارد، یعنی چک‌ها با زمان طولانی و درصد بالایی که به شرکت پخش اختصاص داده می‌شود، یا مجبور می‌شویم قیمت کتاب را افزایش بدیهم یا درصد شرکت‌های پخش را کم کنیم، تا بتوانیم به فعالیت خود ادامه بدیهم.

کتاب‌فروشی داریم و می‌دانم کتاب هوپا خیلی سریع به فروش می‌رسد. در واقع هشت ماه زمان برای بازگشت پول نشر منطقی نیست. این‌ مسائل در حالی مطرح می‌شود که ناشر باید کاغذ را نقدی پرداخت کند، زمان چک‌هایی که چاپخانه‌ها دریافت می‌کنند کم شده است، اگر شرایط به همین صورت باشد، ناشر مجبور می‌شود قیمت کتاب را بالا ببرد که موجب فشار بر مخاطب خواهدشد. اما بازار کشش ندارد و ممکن است مخاطب کتاب را نخرد.
 
گفتید ناشران بسیاری از هزینه‌ها را باید نقدی پرداخت کنند درحالی که پیش از این بیشتر اقدامات برای تهیه کتاب با چک انجام می‌شد، آیا به سمتی می‌رویم که شرکت‌های پخش و کتاب‌فروشان هم به صورت نقدی فعالیت‌های خود را انجام بدهند؟
ناشران باید بیشتر هزینه‌های خود را نقدی باید پرداخت کنند، همچنین قیمت‌ مواد مورد نیاز برای چاپ کتاب‌ روزانه افزایش پیدا می‌کند. اگر بخواهیم با چک هشت ماهه کتاب را بفروشیم، نمی‌توانیم کار نشر را ادامه بدهیم، ترجیح می‌دهیم کتاب‌فروشی‌ها کتاب انتشارات هوپا را نفروشند اما نشر سرپا بماند.

همه جای دنیا افرادی که وارد چرخه کتاب می‌شوند، عمدتا یا نقدی حساب می‌کنند یا با چک‌های زمان کم این کار را انجام می‌دهند. در ایران متاسفانه این‌طور است که سرمایه‌گذار اصلی، ناشر است و توزیع کننده و کتابفروش سرمایه نمی‌گذارند، این منطقی نیست. نمی‌گویم که آن‌ها مقصرند، اما در تمام دنیا هر فردی بخواهد تجارتی داشته‌باشد، باید برایش سرمایه‌گذاری بکند اما در ایران سرمایه توزیع‌کننده و کتاب‌فروش را ناشر تهیه می‌کند. بعد از این است که کتاب‌فروشان با درآمد حاصل از فروش کتاب هوپا می‌توانند تجارت دیگری بکنند، مثلا تحریر و برخی کتاب‌ها را نقدی می‌خرند. کتاب هوپا سریع فروش می‌رود، یعنی با سرمایه ما کار می‌کنند.