دوشنبه ۶ مرداد ۱۳۹۳ - ۱۵:۱۲
محقق: برای جلوگیری از تحریف لزوما نباید مدت انحصار آثار را اضافه کرد

جواد محقق، نویسنده و شاعر از جمله موافقان تعیین محدودیت زمانی برای دریافت حق‌التالیف آثار پدیدآورندگان متوفی، توسط وراث است. وی در این باره گفت: برای جلوگیری از تحریف لزوما نباید مدت انحصار آثار را اضافه کرد بلکه می‌توان با تشکیل یک گروه کارشناسی، هنگام دادن مجوز از سوی خانواده پدیدآورنده از تحریف آثار پیشگیری کرد.

محقق در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) در این باره اظهار کرد: زمانی که نخستین‌بار این قانون تصویب شد، محدوده زمانی 30 سال مطرح بود که به نظرم کاملاً منطقی بود اما حدود سه سالی است که این 30 سال را به 50 سال ارتقا داده‌اند که از نظر من معنا و منطقی ندارد.

وی با بیان این‌که قانونگذار وقتی این قانون را بر مبنای 30 سال تصویب می‌کند، حتماً معنا و مفهومی دارد و بی‌دلیل، این محدوده زمانی را انتخاب نکرده است، توضیح داد: فرض کنید نویسنده متوفی در زمان نگارش آخرین کتابش، یکی از فرزندانش تازه متولد شده باشد؛ 30 سال بعد از فوت نویسنده این فرزند 30 ساله شده است و از نظر قانونگذار در سنی قرار دارد که به هرچه از نظر تحصیلی و شغلی می‌خواسته، رسیده است و دیگری نیازی به حق‌التالیف آثار متوفی ندارد.

این نویسنده افزود: براین اساس است که من با محدوده زمانی 30 سال موافقم و افزایش آن به 50 سال را قبول ندارم. در همان زمان نیز که موضوع افزایش این محدوده زمانی به 50 سال از سوی فرزند شهید مرتضی مطهری مطرح شد، جزو مخالفان این افزایش زمان بودم.

محقق در ادامه سخنانش، توضیح داد: بدون شک آثار افرادی همچون شهید مرتضی مطهری بنا به دلایلی خاص، جزو آثار پُرفروش هستند. در چنین وضعیتی تصور کنید که حقوق پدیدآورنده متوفی تا 50 سال بعد از فوتش، به خانواده وی ارایه شود؛ خب واضح است که بخش عظیمی از سرمایه بدون دلیل به خانواده‌ای که امروز نیازی به این مبالغ ندارند، منتقل می‌شود. از طرفی در طول این سال‌ها نحوه انتشار آن‌ها با کیفیت مطلوب صورت نمی‌گیرد.

محقق در ادامه سخنانش، گفت: این موضوع نشان‌دهنده این است که اگر این آثار بعد از گذشت 30 سال از فوت پدیدآورنده، آزاد می‌شدند و توسط گروه‌های مختلف ناشران بازچاپ می‌شدند، بدون تردید بازار رقابت ایجاد می‌شد در نتیجه بهای آن‌ها نیز کاهش می‌یافت. ضمن این‌که کیفیت آن‌ها نیز بهتر می‌شد. حداقلش این بود که این آثار می‌توانستند مانند آثار بسیاری از شخصیت‌های بزرگ دیگر، به صورت سهل‌تر در اختیار مخاطبان قرار بگیرند.

این شاعر عنوان کرد: تنها دلیلی که از سوی بازماندگان نویسندگانی همچون شهید مرتضی مطهری برای افزایش محدوده زمانی از 30 سال به 50 سال شنیده‌ام، این است که ممکن است آثار تحریف شوند؛ در پاسخ به این صحبت باید بگویم که برای جلوگیری از تحریف لزوما نباید مدت انحصار آثار را اضافه کرد بلکه می‌توان با تشکیل یک گروه کارشناسی، در زمان دادن مجوز از سوی خانواده پدیدآورنده از تحریف آثار پیشگیری کرد.

محقق در پاسخ به این پرسش که «آیا به نظر شما این عدالت است که با وجود متقبل شدن زحمات فراوان پدیدآورنده برای خلق آثار، بعد از فوت وی حق‌التالیف آثارش از خانواده وی سلب شود؟» گفت: معتقدم اگر نویسنده برای خلق اثری زحمت کشیده است، خُب در طول حیاتش به اندازه کافی از فواید انتشار آن اثر بهره‌ می‌برد. از طرفی خانواده وی نیز از زمان فوت نویسنده تا 30 سال بعد از آن، از این حق به اندازه کافی بهره‌مند می‌شوند. بنابراین، هیچ دلیل برای واگذار نشدن این حق به ناشران یا جامعه وجود ندارد.

وی ادامه داد: گذشته از دلایل نامبرده، اجتماع نیز حق و حقوقی دارد که باید ادا شود؛ باید این تضمین وجود داشته باشد که همه اجازه انتشار آثار پدیدآورندگان بعد از گذشت 30 سال از فوتشان، را داشته باشند. در این میان می‌توان نهاد یا سازمان NGO راه‌اندازی شود و حق‌التالیف انتشار آثار پدیدآورندگان متوفی در اختیار این نهاد یا سازمان قرار بگیرد تا از این بودجه برای کمک به نویسندگان زنده استفاده شود. در این صورت است که بسیاری از مشکلات حوزه نشر برطرف می‌شوند و می‌توان به افزایش کتابخوانی در کشور امیدوار بود. 

*در این زمینه بخوانید:
-(1)سرشار: مخالف تعیین محدوده زمانی برای حقوق وراث نویسنده هستم/اینجا را بخوانید.
-(2)کارشناس حقوق نشر: محدوده زمانی برای آثار فکری، به دلیل حمایت از جامعه است/اینجا را بخوانید.
-(3)مهدی غبرایی: حقوق آثار تا الی‌الابد باید به وراث پدیدآورنده برسد/اینجا را بخوانید.
-(4)مدیر نشر بهتاپژوهش: قانون «حقوق مولف پس از مرگ» کامل است/اینجا را بخوانید.
-(5)حسن‌بیگی: محدودیت زمانی را برای انتفاع وراث قبول ندارم/اینجا را بخوانید.
-(6)کاخی: با واگذاری حق‌التالیف نویسنده متوفی به ناشر مخالفم/ اگر ناشر زودتر از مولف فوت کند، تکلیف چیست؟/اینجا را بخوانید.
-(7)گودینی: با قانون محدودیت زمان ارث از مولف موافقم/ اگر وارث مولف ناخلف بود، چه باید کرد؟/اینجا را بخوانید.
-(8)سلیمی: پیشنهادم تشکیل سازمان غیر دولتی برای حمایت و مدیریت آثار مولفان متوفی است/اینجا را بخوانید.
-(9)کاشفی: یک حکم واحد و مطلق درباره همه آثار عادلانه نیست/اینجا را بخوانید.
-(10)نادمی: حقوق مادی آثار در نهایت باید به جامعه بازگردد/اینجا را بخوانید.
-(11)شیرزادی: حق‌التالیف نباید محدودیت زمانی داشته باشد/اینجا را بخوانید.
-(12)احمدی: وراث حق دارند درباره انتشار یا عدم انتشار آثار متوفی نظر دهند/اینجا را بخوانید.
-(13)شفیعی: تا وراث قانونی در قید حیات‌اند باید حقوق مولف به آن‌ها برسد/اینجا را بخوانید.
-(14)قیصری: 500 سال هم از فوت مولف بگذرد، باید حق‌التالیفش به وراث برسد/اینجا را بخوانید.
ـ(15)پارسی‌نژاد: محدودیت زمانی حق‌التالیف آثار متوفی به 70 سال ارتقا یابد/اینجا را بخوانید.
-(16)زنوزی جلالی: نویسندگان در زمان حیات با مشکلات حق‌التالیف مواجهند چه رسد پس از فوت!/اینجا را بخوانید.
(17) تجار: حقوق تالیف آثار مانند سایر میراث پدیدآورنده است/اینجا را بخوانید.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها

اخبار مرتبط