به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) جلد چهارم اثر فاخر و ارزشمند «قاموس المعارف» نوشته مرحوم آیت الله میرزا محمدعلی مدرس تبریزی، به همت موسسه امام صادق (ع) انتشار یافت.

«قاموس المعارف» به همت مرحوم آیت الله میرزا محمدعلی مدرس تبریزی ـ نویسنده ریحانة الادب ـ در هفده سال و طی سالهای 1329 تا 1345 قمری نوشته شده و سپس به همت علیرضا سبحانی (فرزند آیت الله العظمی سبحانی) در چهار جلد منتشر شد.

این دایرةَ‌المعارف حاوی تبیین و تشریح چهل و پنج هزار مدخل و اصطلاح دینی، فلسفی، کلامی، ریاضی، نجومی، ادبی، تاریخی و ترجمه است که به همت محققان و پژوهشگران موسسه امام صادق (ع) زیر نظر استاد علیرضا سبحانی منتشر و در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.

چهارمین و آخرین جلد از «قاموس المعارف»  که از حرف «لا» تا «ییلان» را دربر می‌گیرد، با مقدمه‌ای از دکتر رسول جعفریان آغاز می‌شود که وی با اشاره به روند تکامل شیوه نگارش سنتی و همچنین چگونگی ورود شیوه نگارش غربی در دایرة‌المعارف نویسی در ادوار مختلف، چند سطری درباره این اثر گرانبهاء قلم زده است.

در بخشی از مقدمه رسول جعفریان آمده است:
دو اثر شگفت مرحوم مدرس تبریزی با عناوین «ریحانة الادب» و «قاموس المعارف»، آثاری دایرة المعارفی هستند که یکی در حوزه رجال و دیگری در حوزه مفاهیم و لغات و اصطلاحات، به جامعه علمی فارسی زبان عرضه شده است. آنان که با ریحانه سروکار داشته و دارند ارزش آن را می دانند، و زین پس سودمندی قاموس المعارف نیز بر آنان روشن خواهد شد. اینها آثار پدید آمده در روزگاری است که جریان دایرة المعارفی نویسی مدرن به آرامی در ایران در حال نضج گیری بوده است.
می‌دانیم که جدای از تلاش های سنتی در زمینه دایرة المعارف نویسی، از دوره قاجار، و عمدتا با تأثیرپذیری از آنچه در اروپا و همین طور عثمانی جریان داشته، تدوین آثار دایرة المعارفی آغاز شده است. در واقع دایرة المعارف نویسی، بخش منبعث از حرکت سنتی در این زمینه و بخشی نیز متأثر از آثار جدیدی است که در غرب تدوین شده است.
حرکت دایرة المعارف نویسی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، هرچند با تأخیر، جدی گرفته شد و امروز ده‌ها دایرة المعارف توسط مؤسسات گوناگون در حال نشر است...