به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از روابط عمومی اداره کل کتابخانههای عمومی استان تهران، علیرضا زندوکیلی، مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همزمان با هفته دولت به تشریح دستاوردها و عملکرد کتابخانههای عمومی استان پرداخت.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان تهران با اشاره به شاخص توسعه فضای کتابخانههای عمومی بیان کرد: در یکسال گذشته با افتتاح کتابخانه عمومی شهید بهشتی تهران با حضور دبیرکل نهاد کتابخانههای عمومی کشور و افتتاح اولین کتابخانه «هدهد سفید» ویژه کودکان و نوجوانان در شهرستان بهارستان و بازگشایی ۳ باب کتابخانه عمومی به نامهای مولانا در شهرستان پردیس، جنت قرچک و شهید سلیمی ملارد تعداد کتابخانههای عمومی فعال نهادی استان به ۱۷۹ باب کتابخانه رسید.
افتتاح اولین کتابخانه عمومی هدهدسفید ویژه کودکان و نوجوان در شهرستان بهارستان
علیرضا زندوکیلی افزود: در سالی که گذشت، اداره کل کتابخانههای عمومی استان برای ایجاد فضاهای مورد نیاز برای ارائه خدمات جدید کتابخانهای و فرهنگی در کتابخانههای تحت پوشش تلاش کرد تا برای نهادینه کردن لذت کتابخوانی خصوصاً در بین کودکان و نوجوانان، تسهیلاتی فراهم کند که افتتاح کتابخانه عمومی «هدهدسفید» به عنوان اولین کتابخانه ویژه کودکان و نوجوانان در شهرستان بهارستان اقدامی ماندگار در این حوزه بود. همچنین به مدد الهی توفیق داشتیم با راه اندازی کاروانهای کتابخوانی با محوریت کتابخانههای سیار در میادین اصلی و مراکز پُرتردد استان همچون برج میلاد، بوستانها، مدارس و روستاهای فاقد کتابخانه، خدمتگزار فرهنگی مردم شریف و با اصالت این استان باشیم.
وی با تاکید بر اینکه از مهمترین و مؤثرترین دوران زندگی آدمی، کودکی است و خواندن در این دوران باعث میشود علاوه بر رشد فرهنگی، کودک مطالعه را به عنوان فعالیت روزانه خود قلمداد کند، به اجرای برنامههای متنوع فرهنگی-ترویجی و برگزاری کارگاههای متعدد در کتابخانه هدهدسفید به عنوان اولین کتابخانه ویژه کودکان و نوجوانان در شهر تهران و بهارستان اشاره کرد و گفت: در این دو کتابخانه به صورت مستمر و هفتگی کارگاههای متنوعی برگزار میشود و مسئول و کتابداران این کتابخانه با تعامل مستمر و سازنده با مدارس و مهدکودکهای همجوار جهت معرفی کتاب، آشنایی دانشآموزان با کتابخانه، برگزاری مسابقات کتابخوانی و قصهگویی اقدام کردهاند.
بیش از ۵۸ درصد اعضای کتابخانههای استان کودکان و نوجوانان هستند
زندوکیلی با اشاره به شاخص تعداد عضو کتابخانههای عمومی افزود: تعداد اعضای ثبتنام شده در کتابخانههای عمومی استان در یک سال گذشته ۱۵۹ هزار و ۶۲۹ نفر بوده که ۵۸ درصد این اعضا، کودکان و نوجوانان هستند و بر این اساس تعداد کتابهای امانت داده شده توسط کتابداران کتابخانههای عمومی استان طی یکسال گذشته بیش از یکمیلیون و ۹۵۷ هزار نسخه کتاب بوده است.
خرید ۴ میلیارد و ۸۵۰ میلیون ریال کتاب برای کتابخانهها
عضو شورای فرهنگ عمومی استان تهران، افزود: اداره کل کتابخانههای عمومی استان طی سال گذشته با بودجه مصوب نهادی که معادل ۴ میلیارد و ۸۵۰ میلیون ریال بوده؛ یکهزار و ۵۵۴ نسخه کتاب به منابع مطالعاتی کتابخانههای خود تزریق کرده است. همچنین این اداره کل با هدف جبران کمبود منابع کتابخانهای خود برای ترویج فرهنگ اهدای کتاب به کتابخانههای عمومی تلاش مستمر دارد. در این راستا با اجرای پویش «اهدای کتاب، اهدای دانایی» در یکسال گذشته تعداد ۱۳۲ هزار و ۱۷۰ نسخه کتاب به کتابخانههای عمومی استان اهدا شد. از این تعداد ۵۵ هزار و ۳۲۷ نسخه در خود کتابخانههای استان ثبت شدهاند و مابقی به مرکز مبادله استان ارسال شده است.
اهدای قریب به ۰ ۵ میلیارد و ۹۱۶ میلیارد ریال کتاب به سازمان ها و ادارات کشور
وی در ادامه به فعالیت مرکز مبادله کتاب استان اشاره کرد و گفت: طبیعتاً اهدای کتاب علاوه بر برکات معنوی برکات مادی نیز دارد، صرفهجوییهای مالی که از خلال این اهدای کتاب در سازمانها نهادها، مدارس و … میشود، قابل توجه است؛ بر این اساس مرکز مبادله کتاب استان تهران در طول یکسال گذشته به ۷۱ مراجعهکننده پاسخ داده و در پی مکاتبات صورت گرفته از سوی کتابخانههای نهادی تهران و سایر استانها؛ مدارس، مساجد و سازمانهای کشور در خصوص تجهیز و بهروزرسانی منابع کتابخانهای، تعداد ۵۹ هزار و ۱۶۰ نسخه کتاب در یکسال گذشته از سوی این ادارهکل اهدا کردهایم که معادل ریالی این کتابها قریب به ۰ ۵ میلیارد و ۹۱۶ میلیارد ریال بوده است.
خرید ۲۳۷ قطعه اسباببازی برای کتابخانههای عمومی با هدف افزایش هوش و خلاقیت اعضای کودک
زندوکیلی با اشاره به اهمیت تبیین فرهنگ کتاب وکتابخوانی و جذب کودکان و نوجوانان به کتابخانهها گفت: تجربیات و بررسیهای میدانی نشان میدهد که برای رشد ذهنی کودکان استفاده صرف از کتاب کافی نیست و باید با مدد گرفتن از دیگر مواد آموزشی برای رشد و خلاقیت ذهن کودکان تلاش کنیم.
برهمین اساس به منظور افزایش هوش، خلاقیت و توسعه مهارتهای شناختی اعضای کودک کتابخانهها، از شهریور سال ۱۴۰۳ تا کنون ۲۳۷ قطعه اسباببازی به ارزش ۵۹۰ میلیون ریال جهت بهرهبرداری در بخشهای کودک برای کتابخانههای استان خرید و ارسال شده است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه ارسال اسباببازی موجب شادابسازی فضای کتابخانهها و افزایش خلاقیت و پرورش تفکر در کودکان می شود، ادامه داد: این مهم با استقبال بی نظیر اعضای کودک و نوجوان همراه بوده است.
فعالیت کتابداران در دوران جنگ تحمیلی با رژیم صهیونیستی در سنگر فرهنگی کتابخانههای عمومی
علیرضا زندوکیلی، مدیر کل کتابخانههای عمومی استان تهران در ادامه سخنانش با بیان اینکه ۵۷ باب کتابخانه عمومی در سطح استان تهران در زمان حمله رژیم صهیونیستی به تهران به ارائه خدمات به مردم کتابدوست تهران پرداختند گفت: در لحظات حساس و بحرانی که آسمان تهران شاهد فعالیت پدافند هوایی و آغاز عملیات وعده صادق ۳ بود، کتابداران کتابخانههای عمومی در قلب پایتخت با حضور در کتابخانهها و اجرای برنامههای متنوع فرهنگی به میدان آمدند.
وی افزود: فعال بودن کتابخانهها که از شجاعت و اراده بیپایان نسل جوان ایران حکایت داشت، در کنار عملیاتهای حساس نیروهای مسلح، پیام محکمی به دشمنان ملت ایران فرستاد و کتابداران با فعال کردن خدمات کتابخانهای و اجرای برنامههای متنوع در سنگر فرهنگی با فراهم کردن محیطی امن ضمن کمک به آرامش فکر و امیدبخشی مردم شریف پایتخت پرداخته و با حمایت از نیروهای مسلح، ایستادگی و وفاداری خود را به انقلاب اسلامی و آرمانهای بلند آن نشان دادند.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان بر نقش کتابداران در امیدبخشی و آگاهیرسانی به کودکان و نوجوانان در شرایط جنگ تاکید کرد و ضمن تشکر از کارکنان و کتابداران که در شرایط جنگ در حوزه جبهه فرهنگی حضور داشتند گفت: با توجه به اهمیتِ حفظ آرامش و سلامت کودکان و نوجوانان، کتابداران با حضور در کتابخانهها و فعال بودن در فضای مجازی به برگزاری برنامههای متنوع کتاب محور اقدام کردند.
اجرای بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ برنامه فرهنگی ویژه تمام ردههای سنی
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان در ادامه سخنانش برگزاری برنامههای ترویجی از قبیل نقد و بررسی کتاب، مسابقات کتابخوانی، نشستهای کتابخوان (نشستهای معرفی کتاب)، قصهگویی و … را ازجمله تلاشها برای ترغیب عموم مردم به خوانش کتابهای موجود در قفسه کتابخانههای عمومی استان دانست و افزود: امروزه کتابخانههای عمومی وظیفه مهم آگاهیبخشی، اطلاعرسانی و زمینهسازی مناسب برای ارتقای سرانه مطالعه و ترویج کتابخوانی و تحقق عدالت در دسترسی به کتاب و کتابخانه را برعهده دارند و طی یکسال گذشته تلاش شده کتابخانه به عنوان مهمترین رکن ساختاری نهاد با اجرای برنامههای متنوع، خلاقانه و فعالیت جهادی میزبان علاقهمندان کتاب و کتابخوانی در تمام ردههای سنی باشد.
زندوکیلی با بیان اینکه بیش از ۷ هزار و ۳۰۰ برنامه فرهنگی-ترویجی طی یکسال گذشته در کتابخانهها برگزار شده است به توضیح برنامههای شاخص یکسال گذشته پرداخت و گفت: ویژه برنامههای متنوعی همچون ویژه برنامه شعرخوانی و روایتگری «عصر شعر پایداری» به منظور گرامیداشت چهل و چهارمین سالگرد هفته دفاع مقدس، اجرای مرحله استانی سومین دوسالانه ملی قصهگویی با عنوان (نهال امید)، پویش «کتاب مامان» به مناسب فرارسیدن سالروز ولادت حضرت فاطمه (س) و گرامیداشت مقام مادر با همکاری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، آیین رونمایی از کتاب «چتری برای حوّا» در کتابخانه مرکزی پارک شهر همزمان با هفته عفاف و حجاب، برگزاری محافل قرآنی، آیین رونمایی کتاب «سرو و سرود» به مناسبت پنجمین سالگرد شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی، نشست «روحالله در آئینه تقریظ» در آستانه سیوششمین سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)؛ بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی و پس از انتشار تقریظ رهبری بر کتاب ارزشمند «روحالله؛ روایت مستند از زندگی امام خمینی (ره)»؛ نشستهای «گعدهی امین»، واکاوی شخصیت مغفول ادیب انقلاب در حوزه کتاب و کتابخوانی در کتابخانههای عمومی استان در یکسال گذشته؛ برگزاری محافل ادبی و قرآنی با حضور پرشور مردم کتابدوست پایتخت برگزار شد که ضمن اجرای برنامههای متنوع فرهنگی و آموزشی، شاهد رونق کتاب و کتابخوانی در بین علاقهمندان در استان بودیم.
وی در ادامه به پایگاههای دائمی نقد و بررسی کتاب استان اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین اقدامات فرهنگی- ترویجی اداره کل برگزاری نشستهای دائمی نقد و بررسی کتاب با حضور نویسندگان مطرح کشوری و جمع کثیری از علاقهمندان کتاب و کتابخوانی است که به صورت مستمر و ماهانه برگزار میشود؛ گفتنی است کتابخانه مرکزی پارک شهر یکی از مهمترین مراکز فعال در این بخش است که هفته پایانی هرماه به برگزاری نشست اقدام مینماید و مردم کتابدوست پایتخت با شرکت در این نشستها ضمن دیدار و گفتوگو با نویسندگان به بررسی و نقد آثار میپردازند.
زندوکیلی افزود: با هدف ترغیب و تشویق اعضای کودک و نوجوان کتابخانهها به کتابخوانی طی یکسال گذشته ویژه برنامههایی نیز در کتابخانهها به اجرا درآمده که ویژه برنامههای محفل ادبی جوانهها در کتابخانه مرکزی پارک شهر با هدف رشد و پرورش استعدادهای ادبی کودکان و نوجوانان؛ «جشن روز دختر» همزمان با سالروز تولد حضرت معصومه (ص) در کتابخانههای استان، «اشک عروسکها» با هدف گرامیداشت شهدای اقتدار و حمایت از کودکان مظلوم غزه در کتابخانه شهید آوینی ملارد با حضور پرشور اعضای دختر کتابخانههای عمومی شهر ازجمله این برنامهها بوده است.
حضور پرشور کتابداران در مناسبتهای ملی - مذهبی
وی در ادامه سخنانش به حضور پرشور کارکنان و کتابداران استان در مناسبتهای ملی - مناسبتی اشاره کرد و گفت: در یکسال گذشته همکاران اداره کل در کنار دیگر هموطنان با برپایی غرفه در مناسبتهای مختلف همچون آیین پیاده روی جاماندگان اربعین حسینی با اجرای برنامههایی فرهنگی و کتابمحور؛ راهپیمایی باشکوه بیست و دوم بهمن؛ راهپیمایی روز قدس و شرکت در راهپیمایی و اعلام همبستگی با مردم مظلوم فلسطین؛ مهمانی ۱۰ کیلومتری غدیر و … حضوری پرشور در مراسم و رویدادهای ملی - مذهبی داشته و ضمن معرفی کتابخانهها و خدمات آنها و اجرای فعالیتهای فرهنگی - ترویجی به عضویت رایگان در کتابخانهها اقدام کرده است.
تصویب ۴۳۸ مصوبه با هدف توسعه و ترویج کتابخوانی
در حوزه انجمن کتابخانهها که با هدف برنامهریزی و سیاستگذاری با هدف کمک به اجرای برنامههای فرهنگی، توسعه و ترویج فرهنگ کتابخوانی، همکاری با نهادهای فرهنگی و آموزشی، ساخت و ساز، تعمیر و تجهیز و شادابسازی کتابخانههای عمومی، تفاهمنامهها، خیرین شهرستانی، وصول نیم درصد شهرستانها، امور مالی، حمایت و بهبود کتابخانههای عمومی، تقویت سواد اطلاعاتی و دیجیتال، بررسی میزان عضو و امانت کتابخانهها برگزار میشود. در طول این مدت ۸۰ جلسه انجمن کتابخانههای عمومی برگزار و منجر به تصویب ۴۳۸ مصوبه در سطح شهرستانهای استان شد.
افتتاح ۳۲ مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره (راه زندگی) در کتابخانههای استان
با هدف اجرای تفاهمنامه همکاری نهاد کتابخانههای عمومی کشور با کمیته امداد امام خمینی (ره)، اولین مرکز خدمات روانشناسی و مشاوره کتابخانههای عمومی شرق استان تهران مهرماه ۱۴۰۳ با حضور حجتالاسلام علی جعفری، معاون امور فرهنگی کمیته امداد امام خمینی (ره) در کتابخانه باباطاهر واقع در بوستان دانشآموز منطقه ۱۳ تهران افتتاح شد و هماکنون نیز در ۳۲ باب کتابخانه عمومی در سطح استان مشاوران مشغول خدمت به مددجویان و اقشار نیازمند هستند.
توجه ویژه به گروههای خاص در کتابخانهها
زندوکیلی با بیان اینکه بیش از ۷۰۰ نفر روشندل در بخشهای نابینایان کتابخانههای استان عضو هستند گفت: این بخش در ۶ باب کتابخانه عمومی به نام های مرکزی پارک شهر و حضرت فاطمه در تهران، شهید رجایی ملارد، شیخ کلینی ری، اقبال لاهوری قرچک و مصطفی خمینی اسلامشهر در استان فعال بوده و طی یکسال گذشته تعداد ۹۱۶ نسخه کتاب بریل و ۴ هزار و ۴۶۷ نسخه کتاب گویا امانت داشته است.
وی فراهم کردن زمینه لازم جهت دسترسی عموم مردم به منابع مطالعاتی را از اولویتهای این اداره کل عنوان کرد و گفت: طی سال گذشته با هدف ارائه خدمات کتابخانهای به گروههای خاص بیش از ۴۰ برنامه فرهنگی - آموزشی در بخش ویژه نابینایان کتابخانههای عمومی استان با حضور مسئولین برگزار شده است؛ در این راستا محفل ادبی «غزل سپید» در کتابخانه مرکزی پارک شهر یکی از فعالیتهای بخشهای نابینایان استان بوده است که اقدامات ماندگاری همچون تهیه، آمادهسازی و امانت کتب بریل، گویاسازی، تجمیع و امانت کتب گویا، آموزش خط بریل، برگزاری جلسات رونمایی و نقد آثار مولفین نابینا، معرفی کتاب در حوزه معلولیت و نابینایی، نشست کتابخوان و آموزش و مشاوره در خصوص نرمافزارهای ویژه نابینایان به اعضا در این بخش به صورت مستمر در حال اجرا است و روزانه پذیرای جمع کثیری از اعضای روشندل و کتابدوست است.
انجام ۲۱ پروژه عمرانی با نگاهی جامع و عدالت محور
زندوکیلی از انجام ۲۱ پروژه عمرانی در سطح کتابخانههای عمومی استان با هزینه کرد اعتباری بالغ بر ۱۳۰ میلیارد ریال خبر داد و گفت: تلاش کردهایم با نگاهی جامع و عدالتمحور به تمامی شهرستانهای استان، به منظور رفع مشکلات ساختمانی و شادابسازی به نوسازی و بهسازی کتابخانههای عمومی استان بپردازیم.
وی با اعلام خبر بازگشایی کتابخانه شهید دکتر باهنر به عنوان کتابخانه شاخص شهرستان شمیرانات همزمان با هفته دولت افزود: در همین راستا اتمام عملیات ساختمانی، بازطراحی و تعمیرات اساسی حداقل ۲۴ باب از کتابخانه سطح استان با اعتباری بالغ بر ۵۰۰ میلیارد ریال در دستور کار قرار گرفته است که در صورت تحقق بودجه مورد نیاز انجام خواهد شد.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان توسعه بخش کودک و سالنهای مطالعه کتابخانهها و خرید و نوسازی تجهیزات کتابخانهای شامل قفسههای کتاب، میزهای مطالعه، تجهیزات بخش کودک، تجهیزات رایانهای، دوربین مداربسته، دزدگیر و بسیاری از تجهیزات کتابخانهای را، از دیگر اقدامات این ادارهکل در راستای تقویت کتابخانهها در استان عنوان کرد.
حمایت از کسب و کارهای کوچک اقدامی ارزشمند و ماندگار برای مردم
وی حمایت از کسب و کارهای کوچک را ازجمله فعالیتهای ویژه کتابخانههای استان در یکسال گذشته عنوان کرد و گفت: در همین راستا کارگاههای متنوع آموزشی همچون کارگاههای آموزشی «هوش مالی» ویژه کودکان با محوریت قصهگویی با حضور اعضای فعال کودک و نوجوان در کتابخانه «هدهدسفید» شهر تهران برگزار شد؛ در این کارگاههای آموزشی و قصهمحور، تلاش شد تا با تقویت هوش مالی کودکان از طریق قصهگویی و پرسشهای کنجکاوانه و ترغیب کودکان به تفکر عمیق و خلاقانه و نوآور گامی در جهت پرورش نسلی کارآفرین برداریم.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان در ادامه سخنانش به کارگاههای آموزشی ساخت کتاب در کتابخانه «هدهدسفید» اشاره کرد و گفت: در این کارگاه کودکان با انواع کتابها، اشکال مختلف کتابسازی، نویسنده، طراح، ویراستار و تصویرگر، نحوه طراحی صفحات و صفحه آرایی، صحافی و منگنه کردن یا دوخت و معرفی شیوه تزیین خلاق و توجه به رنگآمیزی و تصاویر آشنا شدند. اعضای کودک کتابخانه پس از سپری کردن دورههای مهارتی به ساخت کتاب نوشته شده خود پرداختند و در پایان نمایشگاهی از آثار برپا شد.
زندوکیلی افزود: با هدف شناساندن کتابخانه به عنوان یک مکان فرهنگی، حمایت از کسب و کارهای کوچک، خانگی و محلی، استفاده از ظرفیت کتابخانههای عمومی در توسعه اقتصادی و انس بیشتر مردم با کتابخانه است نمایشگاههای کسب و کارهای کوچک در کتابخانههای استان در حال برگزاری است که کتابخانه شهدای کیگا، پانزده خرداد پیشوا و شهید سلیمی ملارد ازجمله فعالترین کتابخانهها در این حوزه میباشند؛ در این راستا برگزاری کارگاه آموزشی «آشنایی با مفاهیم کارآفرینی: رشد و توسعه کارآفرینی کمک به کسب و کارهای کوچک و مشاغل خانگی» در شهرستان ملارد از دیگر اقدامات صورت گرفته در بخش حمایت از کسب و کارهای کوچک بوده؛ در این کارگاه آشنایی با مراحل رشد و توسعه کارآفرینی، آموزش داده شده و در پایان این کارگاه نمایشگاهی از کسب و کارهای کوچک بانوان کارآفرین شهرستان برپا شد که مورد استقبال مسئولین و مردم شریف شهرستان ملارد قرار گرفت.
وی به تقویت زیرساختهای فناوری اطلاعات اشاره کرد و گفت: اقدامات خوبی جهت راهاندازی فیبرنوری، اینترنت رایگان برای اعضا و تجهیز و بهروزرسانی سیستمهای کامپیوتری کتابخانهها صورت گرفته است.
مدیرکل کتابخانههای عمومی استان در پایان این گفت وگو با اشاره به نقش خبرنگاران و فعالین عرصه رسانه در ترویج کتابخوانی از تلاشهای خستگیناپذیر و همراهی بیدریغ خبرنگاران فرهنگمدار و دوستدار کتاب تشکر کرد.
نظر شما