به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، محمدرضا وحیدزاده در نشست نقد و بررسی کتاب «پرچم در اهتزاز» که روایت محرم کرونایی در مسجد ارک است، عنوان کرد: به عنوان یک خواننده کتاب که خودم هم گاهی می‌نویسم، نثر کتاب برایم اهمیت دارد و جزو غبطه‌برانگیزترین نثرهاست. نثر کتاب ساده و روان است که این نکته مهمی به شمار می‌رود چون در اولین نگاه با آن سروکار داریم. همچنین این نثر بسیار صمیمی است و در جایی با فخامت نیز درهم آمیخته است. یکی از ویژگی‌های این نثر این است که استحکام خودش را پنهان کرده و نویسنده توانسته خیلی خوب از فرهنگ عامه در نثر استفاده کند.

وحیدزاده عنوان کرد: دقت در توصیف جزییات، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم این کتاب است که در ژانر ناداستان که توصیف خیلی در آن اهمیت دارد، تعریف می‌شود. در ژانر ناداستان کتاب «پرچم در اهتزاز» موقعیت‌هایی برای ما توصیف می‌شود که به‌خوبی در ذهن می‌مانند و همچنین توصیف با جزییات بخش زنانه که بسیار جالب توجه بود، چراکه با این بخش از مسجد ناآشنا هستیم.

وی با بیان اینکه اهمیت ژانر ناداستان به بیان توصیف‌هایی است که گاهی از چشم ما دور می‌مانند، گفت: اتفاق نادری مثل همه‌گیری کرونا که تکان‌دهنده بود و یکباره تغییرات و تأثیراتی که در مسجد ارک داشته، در این کتاب به‌خوبی روایت شده است، هرچند در بسیاری مواقع تلاش شده از مکان‌ها و زمان‌ها فاکتور گرفته شود. نویسنده در ابتدای کتاب توضیح می‌دهد که هیئت برای ما دورچین نیست و مثل کبد و ریه است و ما نمی‌توانیم بدون عزاداری در محرم زندگی کنیم این نکته در بند نخست اثر، ابعاد و اهمیت عزاداری در ماه محرم و مسجد ارک را متذکر می‌شود و این توضیحات با نحوه روایت نویسنده جا می‌افتد و این معنا را درک می‌کنیم.

وحیدزاده همچنین بیان کرد: مواردی از سبک زندگی در کتاب می‌بینیم که برای رسیدن به نسل آینده مهم و گاهی با آداب و سنن و خرده‌فرهنگ‌ها همراه است. جزییاتی که همه ما با آنها زندگی کردیم به‌خوبی در کتاب به آنها اشاره شده است. عنوان شب اول «جریان سیال جان» بسیار جالب است که یکی از اصول اولیه کتاب به شمار می‌رود و در جاهایی نویسنده به آن اشاره می‌کند. روایت آفاقی و انفسی و اولویت نگاه نخست که نویسنده به آن اشاره می‌کند، نیز جالب است.

وی ادامه داد: این کتاب می‌تواند برای غیر از مخاطبان مسجد ارک نیز جذاب باشد چون این کتاب می‌تواند فرصتی را فراهم کند تا کسی که تا به حال در جایی زیست نکرده، زیست کند. همچنین لازم است از یک موقعیت، با پدیده‌ای روبه‌رو شود تا فضایی را درک کند.

این پژوهشگر فرهنگی همچنین گفت: روایت زنانه فراتر از موضوعاتی است که نویسنده در کتاب درباره آنها صحبت می‌کند ولی محدود به اینها نمی‌شود. نوع روایت هم خیلی مهم است که نویسنده جزییات را به‌راحتی بیان کرده است که شاید نوع دیگری از روایت نتواند قضیه را ملموس کند. یکی از نکات بارز کتاب، قراردادن شوخ طبعی در کتاب است که به صمیمیت می‌انجامد، با وجود اینکه کتاب متعلق به محرم و مراسم عزاداری است.

ساجده ابراهیمی، منتقد ادبی هم درباره کتاب «پرچم در اهتزاز» عنوان کرد: نویسنده از علاقه‌اش به هیئت که سیاسی است صحبت می‌کند و کتاب روایتی کامل از مواجهه شخصی با یک امر مذهبی است، نگران مخاطبش نیست و خودسانسوری نمی‌کند اما به اعتقاد من، این کتابی است که به مخاطب خود بی اعتناست؛ بی‌اعتنایی به مخاطب در معنای خوبش یعنی نویسنده نگران نیست که مخاطب چه فکری درباره‌اش می‌کند یا اینکه مخاطب نداند نشستن در مسجد ارک چه جذابیتی دارد که به خاطر آن، سختی‌ها را تحمل کند. در معنای دیگر، فکر می‌کنم این بی‌اعتنایی به مخاطب، آفت‌هایی به دنبال داشته است، چراکه در قالب روایت‌ها با این مسأله مواجه می‌شویم به این دلیل که کتاب برای مخاطبان مسجد ارک نوشته شده است، ممکن است دیگرانی که مسجد ارک و عزاداری در آن را نمی‌شناسند، این روایت‌ها را درک نکنند و نیاز به فضاسازی و توصیف بیشتری دارد؛ بنابراین برای کسی که با این فضا ناآشنا باشد، چرایی این روایت‌ها مشخص نیست و خیلی با آن همراه نخواهد شد.
ابراهیمی همچنین بیان کرد: آفت دیگر این است که توصیف‌های زیادی از مسجد و افرادی چون منصور ارضی در کتاب نمی‌خوانیم اما اگر بخواهیم مخاطبان بیشتری داشته باشیم باید به لحن و گفته‌های مثلا حاج منصور ارضی بیشتر بها داده می‌شد.

وی در ادامه به فضای زنانه کتاب اشاره کرد و در ارزیابی کلی آن افزود: در کل، «پرچم در اهتزاز» کتاب پسندیده‌ای است و همراهی آدم‌ها با این فضا روایت دلنشینی برایشان رقم می‌زند.
 
 برخی توقع داشتند «پرچم در اهتزاز»، ارک‌نامه باشد!
سمیه جمالی، نویسنده «پرچم در اهتزاز» نیز در ادامه نشست به خواندن بخشی از کتاب پرداخت و سپس گفت: زمانی که به مسجد ارک می‌رفتم و گزارش‌های روزانه می‌نوشتم قرار نبود کتابی بنویسم؛ از این نظر که هجمه‌ای برای برگزاری مراسم عزاداری نیز در جریان بود، قرار بود گزارش‌هایم در رسانه‌ها منتشر شوند. هر آنچه که می‌دیدم سعی می‌کردم از زبان خودم گزارش نکنم و امانت داری در سطح دیده‌ها و شنیده‌ها در این گزارش‌ها داشتم؛ اما بعد از دو سال تصمیم گرفته شد که از این گزارش‌ها، کتابی جمع شود و به همین دلیل از دوستان مرکز سلوک فرصتی برای ویرایش مجدد خواستم و در نهایت به دلیل محدودیت زمانی، آن چیزی که الان می‌بینید تحویل شد.

وی با اشاره به برخی نقدهایی که به «پرچم در اهتزاز» شده ، بیان کرد: «پرچم در اهتزاز» کتاب روضه نیست ضمن اینکه یکی از نقدها این بود که چرا چیزی از برخوردها و حرف‌های سیاسی منصور ارضی در کتاب نیست! ذکر این نکته ضروری است که زیرتیتر این کتاب «روایت محرم کرونایی در مسجد ارک» است و قرار بود این حال و هوا روایت شود. برخی نیز توقع داشتند کتاب، «ارک‌نامه» باشد و تاریخچه‌ای از مسجد ارک در آن بیان شود، این در حالی بود که ذکر تاریخچه در حد مقدمه بد نبود؛ ولی اینکه بخواهیم توضیحاتی بیشتر بدهیم، مدنظر ما نبود.