دوشنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۲ - ۱۸:۱۲
پژوهش شهرام دلشاد در روایت‌شناسی تطبیقی کتاب شد

کتاب «پیکار روایت: پژوهشی در روایت‌شناسی تطبیقی» نوشته شهرام دلشاد منتشر شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، روایت، عنصری جذاب و دلنشین است که بسیاری از آثار پژوهشی و ادبی معاصر، خود را وقف کشف و بررسی ابعاد و زوایای مختلف آن کرده‌اند؛ این عنصر که به اشکال  و شیوه‌های مختلفی مورد بحث و بررسی قرار گرفته، هنوز دامنش به‌قدری پهن است که پژوهشگران زیادی می‌توانند در پهنای آن قلم‌فرسایی کنند و ایده‌های نوینی برای شناخت جامع و التذاذ بیشتر از آن مطرح کنند.

کتاب «پیکار روایت» در تلاش برای تجربه‌آزمایی بررسی عنصر روایت با استفاده از رویکردی جدید است و با روایت‌شناسی تطبیقی تلاش می‌کند به مقایسه روایت‌ها برحسب تنازع و جدال بپردازد و عوامل دخیل در این موضوع را به نقد بکشاند.

 پیکار روایت مقوله‌ای فراگیر، کاربردی و عینی در روایت‌شناسی تطبیقی است؛ زیرا ادبیات تطبیقی که غالبا به بررسی تفاوت‌ها برای رسیدن به اهداف و دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی می‌پردازد، درواقع مسئول شرح پیکار میان آثار ادبی یا دیگر آثار و سوژه‌های مورد بحث است که به نوعی در تضاد با هم قرار دارند.

هرچند تشابهات نیز در ادبیات تطبیقی مطرح می‌شود اما بخش اعظم این رویکرد زمانی است که دو اثر در عین همانندی، در پاره‌ای از جلوه‌ها در تضاد باهم قرار می‌گیرند و این جلوه‌ها هرچند کوچک و ناچیز باشند، در دستیابی به نتایج  عظیم بسیار دستگیر و سودمند خواهند بود.  پیکار نیز در دل همین تفاوت‌ها جان می‌گیرد و غالبا به تفاوت‌هایی می‌پردازد که غالبا به صورت خودآگاه و چه به‌صورت ناخودآگاه در پی نفی دیگری و اثبات خود هستند.

 این کتاب گرچه به‌طور جزئی به پیکار روایت می‌پردازد اما در سطح کلی و فراگیر، مقوله‌ای در حوزه روایت‌شناسی تطبیقی را بررسی می‌کند که به‌نوبه خود در دریای ادبیات تطبیقی، جزئی از اجزا به‌شمار می‌آید.

کتاب «پیکار روایت» تنها به بررسی و سنجش این مقوله در گونه‌های روایی همنوع و متخاصم می‌پردازد تا نشان دهد چگونه روایت‌ها به عنوان عناصر کنشگر در نزدیک‌ترین رویکردهای ادبی، با استفاده از سازوکارهایشان به نزاع با هم می‌پردازند تا کارکردهای لازم خود را در سطوح فکری، زبانی، ادبی و اجتماعی نشان دهند.

این کتاب در هفت فصل که هر فصل به یک ژانر روایی اختصاص دارد، تلاش می‌کند به بررسی مقوله پیکار روایت در میان چندین نوع روایی بپردازد و نحوه انتخاب گونه‌ها بر مبنای دوره‌های زمانی مختلفی است که این گونه‌ها در آن رایج بوده است.

این کتاب با توجه به دو مقوله زمان و ساختار سعی کرده است گونه‌هایی را که از جهت زمانی به دوره‌های مختلفی تعلق دارند و از نظر ساختار و ژانر و فرم از جامعیت و گستردگی بیشتری برخوردار هستند، مورد بررسی قرار دهد.

 در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم: «کتاب حاضر می‌کوشد در زمینه روایت‌شناسی تطبیقی با گرایش تطبیق و مقایسه دو یا چند روایت، به بررسی تطبیقی روایت‌ها بر اساس مهم‌ترین اصل در فرایند تطبیق یعنی پیکار میان آن‌ها بپردازد. در این کتاب برخی از انواع داستانی در چارچوبی مشخص و متن‌شناسانه مورد بررسی نقادانه قرار گرفته است، اما این بدین معنا نیست که در دیگر انواع روایی و حتی غیرروایی شاهد پدیده پیکار نیستیم؛ بلکه پیکار یک اصل در تمامی علوم، فنون و عرصه‌های اجتماعی و سیاسی است که برخلاف دلالت خصمانه، سبب پویایی و ورزیدگی و پویندگی عرصه‌هایی می‌شود که به آن ورود می‌کند. روایت‌ها بدون پیکار به کالبد بی‌روح و کم‌دوامی تبدیل می‌شود و بسیار زود تاریخ مصرف آن به پایان می‌رسد. در مقابل، روایت‌ها در صورت تخاصم و نبرد با الگوها و نمونه‌هایی مشابه و مغایر، به عنصری قابل تأمل و مفید برای جامعه و حتی گاه به تصویری جاویدان و فرهمند تبدیل می‌شود.»

انتشارات مروارید اخیرا این کتاب را در ۱۹۸ صفحه و قیمت ۱۶۰ هزار تومان عرضه کرده است.
 
 
 

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها