سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا): هر هفته بنا به مناسبت تقویمی که وجود دارد با تکیه بر کتاب رویدادهای مختلف در حوزه فرهنگ رقم می‌خورد. در هفته‌ای که گذشت؛ اخباری چون حضور محمدمهدی اسماعیلی، وزیرفرهنگ و ارشاد اسلامی در کنگره سردار جنوب رئیسعلی دلواری،مجاهد تنگستانی، برپایی نمایشگاه شش پرده عاشورایی، نمایشگاه کتاب روسیه و بازتاب حضور ایران در آن و امضا تفاهم‌نامه پژوهشگاه میرات فرهنگی و گردشگری با موزه دولتی آرمیتاژ و ... در زمینه تاریخ و سیاست رقم خورد و کارشناسان، پژوهشگران و محققانی نیز درباره بعضی رویدادها با تکیه بر پژوهش‌ها و کتاب‌های منتشر شده، وقایع تاریخی را بحث و بررسی کردند که از جمله نشست‌هایی درباره پیاده‌روی اربعین برگزار و این موضوع از منظر تاریخی و مردم‌شناسی بررسی شد. در این گزارش به بعضی از رویدادهای کتابی روی داده در هفته‌ای که گذشت، نگاه کوتاهی شده است.
رضا شعبانی، استاد پیشکوت تاریخ در نکوداشت احسان اشراقی و ناصر تکمیل همایون در حاشیه «ششمین کنگره ملی تاریخ‌دانان ایران (صنعت و صنعتگران) گفت: اشراقی در موقع در دبیرستان هدف درس تاریخ می‌داد. به واقع بدون هیچ مداهنه من از تدریس تاریخ از سوی اشراقی لذت بردم. او را دیدم که چه فرد موجهی است و چه خوب با درس تاریخ بچه‌های کلاس را جذب می‌کند. من آن موقع در برگه ارزیابی از تدریس او نوشتم؛ دبیری کارآمد و بسیار ارزنده.
آبادیان با «حکومت پادگانی»در ویترین کتابفروشی‌ها
انتشارات آوشت کتاب «حکومت پادگانی و دولت قانون؛ درآمدی بر تحولات سیاسی و اجتماعی ایران 1299- 1304» به قلم حسین آبادیان، استاد تاریخ دانشگاه بین‌المللی قزوین را به زودی روانه بازار نشر می‌کند. حسین آبادیان در این کتاب به فرایند روی کار آمدن رضاشاه و تحولات سیاسی و اجتماعی آن زمان می‌پردازد. در این اثر همچنین مجموعه کاملی از قیام‌های داخلی، واکنش‌های اجتماعی مردم، شعرا، نویسندگان، روزنامه‌نگاران اجتماعات، قراردادها، سرکوب‌ها، کابینه‌ها، نخست‌وزیران و نمایندگان مجلس پرداخته شده است.
تفاوت مکتب ایرانشناسی روس‌ها با سایر مکاتب
اندری لوکاشف؛ پژوهشگر بخش شرق‌شناسی آکادمی علوم روسیه گفت: فرهنگ ایرانی و اسلامی که در ایران توسعه پیدا کرد به دلیل همسایگی، تاثیر زیادی بر اقوام روسیه گذاشت. دانشمندان و محققان روسی، ایران و فرهنگ ایرانی – اسلامی را «دیگری» نمی‌دانند و به همین دلیل مکتب ایرانشناسی روس‌ها متفاوت از دیگر مکتب‌هاست.
تفاهم‌نامه پژوهشگاه میراث با موزه آرمیتاژ
پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری و موزه دولتی ارمیتاژ روسيه با هدف ایجاد همکاری و پژوهش در میراث‌فرهنگی با موضوعات باستان‌شناسی، معماری، مرمت، تاریخ و میراث مکتوب تفاهم‌نامه همکاری امضاء کردند. این یادداشت تفاهم 11 شهریور 1402، با هدف انجام کارآمدترین همکاری‌های بشردوستانه و علمی و همچنین به منظور آموزش و تبادل تجربیات میان مصطفی ده‌پهلوان رییس پژوهشگاه و میخائیل پیوتروفسکی مدیرکل موزه دولتی ارمیتاژ روسيه منعقد شد.
موضع انتقادی درباره اسلام‌شناسی غرب
رسول جعفریان، استاد و پژوهشگر برجسته تاریخ و نسخ خطی، در نوشته‌ای به مواجهه ایرانیان با شرق‌شناسی نوشت: این حق طبیعی ماست که نسبت به تحقیقات جدیدی که در غرب در حوزه اسلام‌شناسی انتشار می یابد، موضع منتقدانه داشته باشیم. این هم از نظر علمی امر پسندیده ای است و هم از نظر این که ما به هر حال مسلمان هستیم و اگر مطلبی انتشار یابد که به دین ما مربوط می شود به طور عادی انگیزه بیشتری برای نقد داریم. وقتی آنها در باره ما و سرمایه های دینی و فرهنگی ما اظهار نظر می کنند، ما باید نقد کنیم. ما می توانیم بگوییم از جهاتی درک درونی بهتری از اسلام داریم، چیزی که آنان از آن محروم هستند، وتا این اواخر، نمی خواستند آن را قبول کنند.
افتخارآمیز بودن رشادت دلواری در برابر انگلیسی‌ها
محمدمهدی اسماعیلی در کنگره سردار جنوب؛ رئیسعلی دلواری که در خانه موزه این اسطوره مقاومت شامگاه شنبه در دلوار برگزار شد، گفت: خرسندم در ایام منتهی به اربعین در شهر مقاومت و زادگاه رئیسعلی دلواری که هم به خاطر رشادت‌هایش و هم ایستادگی‌اش در مقابل انگلیسی‌ها افتخار می‌کنیم، حضور دارم.
وی ادامه داد: اربعین یک حرکت معنادار در تاریخ و کلیدواژه نهضت اسلامی است. این حرکت برای اولین بار در چهلمین روز شهادت امام حسین (ع) جابربن عبداالله انصـاری آغاز شد و تا امروز ادامه دارد. انقلاب اسلامی حاصل اربعین است.
وجه منبع‌شناسانه در کتاب پررنگ است
علیرضا ملائی توانی درباره کتاب «کفش سرخ خلیفه» مجموعه‌ای از درس‌گفتارها و گفتارهای دانشگاهی درباره مطالعات تاریخ اجتماعی در جهان اسلام پدید آمده و دو موضوع اساسی گذار به تاریخ اجتماعی دشوار بوده است. در اروپا آلمانی‌ها به دلایل گوناگونی دیرتر وارد این عرصه شدند. اگر بخواهیم وارد عرصه تاریخ اجتماعی شویم، نیازمند این هستیم که مردم و طبقات اجتماعی موضوعیت پیدا کنند. پس از انقلاب فرانسه این مسئله به طور گسترده رواج پیدا کرد. مناسبات دموکراتیک لازمه شکل‌گیری تاریخ اجتماعی است. این کتاب اثری معرفت‌شناسانه است؛ اثری است درباره تاریخ اجتماعی. ویژگی دیگر کتاب وجه روش‌شناسانه آن است؛ در کتاب هم به روش‌شناسی تاریخ اجتماعی و هم روش‌های مطالعه در آن پرداخته شده است. وجه منبع‌شناسانه در کتاب پررنگ است و چگونگی مواجهه با منابع به خوبی توضیح داده شده است.
افتتاح نمایشگاه 6 پرده عاشورایی و علوی
همزمان با گشایش همایش همگام با راهیان اربعین نمایشگاه «نقاشی 6 پرده عاشورایی و علوی» افتتاح شد. در این نمایشگاه 6 پرده عاشورایی و علوی از آثار استاد مهدی طالعی‌نیا به نمایش درآمده است. همزمان با گشایش این نمایشگاه از یک پرده عاشورایی با عنوان « از تولد تا شهادت حضرت سیدالشهدا(ع)» رونمایی و روایت‌های آن توسط ابوالفضل ورمرزیار نقالی شد.
آینده‌نگری در پژوهش‌های اربعین
فریده مجیدی خامنه، عضو هیأت علمی پژوهشکده مردم‌شناسی و مدیر گروه اسطوره و آیین در دومین نشست همایش «همگام با راهیان اربعین» گفت: نتایج مطالعه نشان می‌دهد تصویرپردازی فوق فعال از آینده براساس رویکرد آینده‌پژوهانه اربعین، یکی از حوزههای مورد بحث در آینده‌نگری است. برای چرخش تصویرپردازی به سمت عمل و به واقعیت پیوستن یک تصویر باید آن را با رویکرد بصیرت‌بخش همراه کرد تا از مشروعیت برخوردار باشد و تنها زمینه قابل اعتنا، آینده‌نگری الهی است که منجر به تصویرپردازی بصیرت بخش می‌شود.
جمعه ۱۷ شهریور ۱۴۰۲ - ۰۹:۳۲
نظر شما