به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، پیش همایش «سالک الی الله؛ به یادبود آیت الله محمدعلی ناصری دولت آبادی» شنبه ۲۱مرداد ۱۴۰ در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی برگزار شد. همایش‌های اصلی سالک الی الله، ۶ مهرماه ۱۴۰۲ در اصفهان و ۱۳ مهر در قم برگزار می‌شوند.
 
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این نشست بیان کرد: آیت الله ناصری در طول حیات مبارکشان قریب به بالای ۹۰ سال در کشور نورافشانی کردند. ایشان در عالم تشیع محل مراجعه بود و از طرفی نیز ملجأ محرومان بودند.
 
اسماعیلی ادامه داد: سال گذشته که با ارتحال این عالم ربانی روبه رو شدیم از دکتر شالویی خواهش کردم در اسرع وقت این جلسه را تمهید کنند تا ما افتخار داشته باشیم نام این عالم را در انجمن زنده نگاه داریم. در مدت زمانی که در اصفهان خدمت می‌کردم بارها به محضر ایشان رسیدم. همواره روی گشاده و دعای ایشان برای ما غنیمت بود.
 
وی افزود: درباره مراتب عرفانی و علم و دانش ایشان بایستی کسانی صحبت کنند که سال‌ها توفیق حضور در محضر ایشان را داشتند. ما امروز به شخصیت‌های بزرگی مثل آیت الله ناصری به عنوان الگو و نماد نیاز داریم، جوانان ما باید این مفاخر ارزشمند را بشناسند.
 
اسماعیلی گفت: یکی از ویژگی‌های ایشان حضور قوی ایشان در مسائل اجتماعی و سیاسی بود. ایشان مراتب عرفانی را مانعی برای نقش آفرینی در امور اجتماعی نمی‌دیدند. دلداده جمهوری اسلامی بودند و عشقشان به امام راحل و رهبری را مدام ابراز می کردند. عزتی که خداوند در ممات ایشان قرار داده ناشی از همین شجاعت ایشان برای ورود به مباحث اجتماعی بود.
 
شالویی رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی به عنوان دیگر سخنران این نشست، از خاطراتش با آیت الله محمدعلی ناصری گفت و بیان کرد: در دوازده سال گذشته که در مدیریت فرهنگی در اصفهان مشغول بودم بارها ایشان را دیدم و درخواست کردم اجازه بدهند بزرگداشتی برگزار کنیم. هرگز چنین اجازتی به ما ندادند.
 
وی ادامه داد: بعدتر برای اینکه زمینه نکوداشت آیت الله ناصری را فراهم کنیم همایشی در اصفهان برگزار کردیم تحت عنوان نام آوران اصفهان، بزرگداشت افرادی همچون ابن سینا، شیخ بهایی، میرفندرسکی. از همین رهگذر به عالمان معاصر نیز پرداختیم. مرحله اول همایش را برگزار کردیم اما در ادامه با عدم پذیرش ایشان مواجه شدیم. اصرار ما این بود که ایشان حضور داشته باشند. حال در فراق ایشان این نشست را برگزار می‌کنیم‌.
 
شالویی اضافه کرد: آن‌هایی که ایشان را از نزدیک می‌شناختند متوجه می‌شدند که چه گوهری در سرزمین اصفهان نهفته است. اصفهان گوهرپرور و شهید پرور است. امام راحل می گفتند در کجای دنیا مردمی مثل مردم اصفهان سراغ دارید. آن روز که جنازه‌های شهدا در این شهر تشییع می‌شد پیام امام تسلا بخش همه کسانی بود مصیبت دیده بودند. اصفهانی‌ها چون کوه استوار و مقاوم ایستادند. چه در جبهه‌ها و چه در همه صحنه‌ها و حتی در حوزه تمدنی و فرهنگی.
 
وی گفت: این پیش همایش مقدمه‌ای است برای اینکه بتوانیم فرزانگانی مانند آیت الله ناصری را بهتر معرفی کنیم خاصه برای نسل امروز که نیاز وافر دارند عالمان و الگوهای خویش را بشناسند و بدانند هرچه می خواهند همین جا هست.
 
شالویی به جمع آوری مقالات مرحوم آیت الله ناصری اشاره کرد و گفت: در صدد هستیم با نثر ساده و روان و مناسب برای نسل امروز متون را آماده کنیم. تا کنون برنامه‌های متعددی خاصه در سال جدید برای فرزانگان به اجرا درآمده و مقالات زیادی هم در دست انجام است. همچنین همکاری خوبی نیز با وزارت کشور و شهرداری‌ها در خصوص ۱۷ بنای یادبود بزرگان صورت گرفته است.
 
آیت الله علی اکبر رشاد رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی دیگر سخنران این نشست، بیان کرد: بزرگ می داریم نام و یاد مرحوم آیت الله ناصری اصفهانی، استاد اخلاق، عارف سالک الی الله و شیفته و شیدای ساحت قدسی حضرت حجت.
 
وی ادامه داد: تذکر این نکته لازم است که ما امثال آیت الله ناصری را همزمان به لحاظ سطح علمی و موقعیت اجتماعی در کشور، بسیار داشتیم. افرادی که از لحاظ علمی حتی از ایشان برتر بودند. اما چه شد که آیت الله ناصری مورد توجه جامعه ما قرار گرفت؟ چه خصوصیتی در این بزرگوار بود که دلها را به سوی خودش جلب می کرد؟
 
رشاد با اشاره به اینکه آیت الله ناصری به خوبی به خلأ معنویت آگاه بود بیان کرد: ایشان خوب درک کرده بود که خلأ کنونی بشر در مقیاس جهانی است و خلأ اساسی ایران و جوان ایرانی خلأ معنویت است. آنچه که ما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از آن غفلت کردیم. هرچند تعالیم و اسفارات معنوی و معرفتی که از ساحت مقدس انقلاب صادر می‌شد بخش قابل توجهی از خلأ را سلب می کرد.
 
وی اشاره کرد: معنویت است که به دین عمق می‌بخشد و عواطف را سیراب می‌کند. جهان بعد از اینکه به سمت مادیات تاخت و دید خبری نیست، دوباره برگشت. جریان‌های معنویت گرا در جهان قوت گرفته است. بشر به شدت تشنه معنویت است و برگشته، اما نمی داند کجا برود. در این میان معنویت‌های کاذب و شبه معنویت‌ها و معنویت‌های بلامعنا نیز وجود دارند. این یک خلأ جهانی است. آیت الله ناصری خوب متوجه این شد که نیاز امروز جامعه ما معنویت و اخلاق و تهذیب و توجه به باطن و ارتباط با ملکوت است.
 
رشاد به این موضوع اشاره کرد که حماسه معرفتی اسلام، ۵ ضلع دارد. وی گفت: یک ضلع بینش و باور و عقاید است. ضلع دیگر علم است، گزاره‌هایی که در متن اسلام آمده است و از جنس گزاره‌های علمی است. ضلع سوم آموزه‌های ارزشی و گرانبهای اخلاقی است. چهارم، گزاره‌های باید و نبایدی احکام و شریعت است. پنجم نیز معنویت است. آنچه مغفول است ضلع معنویت است. معنویت در چارچوب آموزه‌های به ارث رسیده از حضرات معصوم، موج می زند. ما از ائمه و رسول خدا میراث بزرگی را در حوزه دعا و نیایش و سخن گفتن با خدا به ارث برده‌ایم.
 
وی به صحیفه سجادیه اشاره کرد و اینکه به قلم معصوم نوشته شده و خود حضرت سجاد آن را تنظیم کرده است. رشاد افزود: جا دارد به عنوان طلبه خود را ملامت کنم که صحیفه را تدریس نکرده‌ام. صحیفه در مسائل نوپیدا و مباحث فلسفی جدید، اقیانوسی از معرفت است. آنچه امروز جهان نسبت به آن تشنه است همین صحیفه است.
 
حجت‌الاسلام عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان دیگر سخنران این نشست بیان کرد: این جلسه حکیمانه یاد عالم ربانی آیت‌الله ناصری و احیای یک مکتب عرفانی است. مرحوم آسیدعلی قاضی طباطبایی استاد مرحوم آیت‌الله قوچانی بودند و ایشان هم استاد آقای آیت‌الله ناصری بودند و این سلسله به علی شوشتری می‌رسد.
 
وی اضافه کرد: این سلسله عرفانی معاصر ما اگر نبود من فکر می‌کنم چالش فقاهت و عرفان و یا عرفان و اخلاق، می‌ماند. این سلسله نشان داد که هم می‌توان فقیه بود و هم معلم اخلاق، و هم عارف و هم سیاست‌مدار؛ و این‌ها را با هم جمع کرد. بدون شک نماد عظیم این‌ها، در شخصیت حضرت امام جلوه کرده بود. این که کسی می‌تواند یک سیاست‌مدار باشد و در عین حال در اوج عرفان باشد و در عین حال تابع فقه باشد.
 
خسروپناه بیان کرد: قرآن می‌فرماید إِن كُنتُم تُحِبّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعوني. یعنی تبعیت خداوند را و ولایت خداوند را بپذیرید و پس از اینکه ولایت او را پذیرفتید، تبدیل به محبوب او می‌شوید. بزرگان ما این آیه را در عمل نشان داده‌اند. آن هم در مسیری که تعلقات دنیوی زیاد است و مانع سالک الی‌الله است. این بزرگان نشان دادند می‌توان عالی‌ترین درجات فقاهت را کسب کرد و شئونات را هم کسب کرد.
 
وی به دو زیست‌جهان موجود در جهان معاصر اشاره کرد و گفت: یکی زیست‌جهان انقلاب اسلامی و دیگری زیست‌جهان پسامدرن است. کسانی که به زیست‌جهان پسامدرن گرایش پیدا می‌کنند و گرفتارش می‌شوند گرایش‌های نهلیستی و ابتذال و پوچ‌گرایی نصیبش می‌شود و زندگی، معنایش را برای آن‌ها از دست می‌دهد. مکتب عرفانی، تنها راهی است که می‌توان نسل گرفتار زیست‌جهان پسامدرن را به سمت زیست‌جهان توحید کشاند.