دوشنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۲ - ۰۸:۲۸
با آیین‌نامه نمی‌شود جلوی تولید آثار ضعیف را گرفت/ ناشران وسواس به خرج دهند

نویسنده حوزه ادبیات پایداری گفت: کسی هم نمی‌تواند جلوی افراد را بگیرد. مگر اینکه خود ناشرین وسواس به خرج دهند و آثاری که به دستشان می‌رسد را با وسواس، دقت و راستی‌آزمایی بیشتری بررسی کنند و روانه چاپ کنند. این اتفاق برای ناشرین صورت نمی‌گیرد پس نمی‌شود امیدوار بود که بتوان جلوی چاپ این قبیل موارد را با بخش‌نامه و آیین‌نامه و فیلتر گرفت.

پایبندی و عدم پایبندی به اصول نویسندگی در ژانر دفاع مقدس از جمله مواردی است که در سال‌های اخیر به صورت جدی مطرح شده است. این موضوع که آیا لازم است تمامی گونه‌های ادبیات پایداری و مقاومت در حوزه خود با وسواس و کارشناسی کار شود، موضوع مهمی است که بسیاری از صاحب‌نظران در این خصوص نظرات متعددی دارند. گلعلی بالایی نویسنده شاخص ادبیات دفاع مقدس در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) درباره این موضوع گفت: ژانر دفاع مقدس و گونه‌های آن، مشابه سایر ژانرها و حوزه‌های دیگر، کاملا ثابت نیست و نویسندگان زیاد به آن پایبند نیستند. چند نفر به عنوان معضل از آن یاد کردند، اما مثلا آقای قاضی این مورد را مثبت ارزیابی کردند. ما در ژانر دفاع مقدس چند گونه از جمله مستند، داستان، تاریخ، تاریخ شفاهی و خاطره داریم.

وی افزود: آنچه که به نظر، شاید مد نظر شما باشد، همین گونه زندگی‌نامه‌هاست که مستند است. همین مستند داستانی گونه‌ای است که برای افراد خیلی خوب جا نمی‌افتد، اگر مستند است پس داستانش چیست!؟ بعد کتاب را که تورق می‌کنیم، می‌بینیم همان داستان است. نه منبع و رفرنسی دارد، نه تاریخی، نه زمان و مکان. همه موارد مجهول است. تنها یک سیر داستانی را روایت می‌کند. بله این معضل وجود دارد، بیشتر هم در ژانر دفاع مقدس این اتفاق می‌افتد، مخصوصا در حوزه شهدای مدافع حرم خیلی بیشتر است.

شاید چون دوران رزمندگی این افراد زیاد طولانی نبوده و نویسنده برای اینکه او را به یک حجمی برساند، مجبور است کارهایی کند و اضافاتی بیاورد. این موارد بیشتر بحث تراوشات ذهنی نویسنده است تا اینکه واقعیت‌های زندگی آن شهید را منعکس کند. پس چنین معضلی وجود دارد.
 
بابایی در پاسخ به این سوال که ناشران برای بهبود این وضعیت چه کار می‌کنند، گفت: این موارد آیین‌نامه‌پذیر نیست.  کسی هم نمی‌تواند جلوی افراد را بگیرد. مگر اینکه خود ناشرین وسواس به خرج دهند و آثاری که به دستشان می‌رسد را با وسواس، دقت و راستی‌آزمایی بیشتری بررسی کنند و روانه چاپ کنند. این اتفاق برای ناشرین صورت نمی‌گیرد پس نمی‌شود امیدوار بود که بتوان جلوی چاپ این قبیل موارد را با بخش‌نامه و آیین‌نامه و فیلتر گرفت.
 
نویسنده و منتقد حوزه ادبیات پایداری این عدم تطابق را آسیب ندانست و بیان کرد: نمی‌توان گفت این اتفاق آسیب است. چون بخشی از مخاطبان این چنین کتاب‌هایی را می‌پسندند. شاید نقصی که بخواهیم از این موارد بگوییم این است که شخصیت آن شهید، به خوبی درنمی‌آید و سوژه کار برای مخاطب جا نمی‌افتد. چون داستان بیشتر روی جزئیات و اتفاقات روزمره می‌گذرد. مثلاً اگر بخواهم یک کار پژوهشی درباره فلان عملیات انجام دهم، می‌بینم در مورد فلان شخصی که فرمانده عملیات بوده کتابی وجود دارد یا خیر. به آن کتاب مراجعه می‌کنم تا بتوانم برای کار اصلی‌ام  استفاده کنم، اما چیزی دستم نمی‌آید.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها