کتاب «جنگ نیابتی، چیستی و چرایی» تألیف دکتر «محمد صادق کوشکی»، عضو هیئت علمی گروه مطالعات منطقهای دانشگاه تهران از سوی انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران چاپ و راهی بازار نشر شد.
در بخش پیشگفتار این کتاب میخوانیم: از جمله مفاهیم بنیادینی که دانش مطالعات منطقهای و عرصه روابط بینالملل را در دهه دوم قرن بیست و یک(بهویژه در منطقه غرب آسیا)، تحت تأثیر جدی قرار داده، مفهوم «جنگ نیابتی» (Proxy War) است. هر چند مصادیق این مفهوم از دیرباز در سطوح مختلف منازعات و مخاصمات به چشم میخورد اما بروز تحولات عمیق سیاسی و نظامی منطقه غرب آسیا(از سال 2011 تا امروز) و بهکارگیری «جنگ نیابتی» بهعنوان راهبرد اساسی قدرتهای بینالمللی و منطقهای، جهت تأثیرگذاری بر این تحولات، موجب رواج این مفهوم در میان رسانهها و بهدنبال آن در ادبیات آکادمیک شد.
جمهوری اسلامی ایران از جمله نخستین کشورهایی است که در دوران معاصر با این شکل خاص از منازعه روبرو شده و از همینرو حوزههای تصمیمسازی و به تبع آن مراکز دانشگاهی با هدف دفاع از امنیت و منافع ملی ناگزیر از شناخت جدی این مفهوم و مطالعه مصادیق آن در دوران معاصرند. از اینرو اثر حاضر با هدف شناخت نظری این مفهوم و مطالعه آن در عرصه واقعیت به رشته تحریر در آمده است.
در بخش دیگی از پیشگفتار آورده شده است: در این پژوهش پس از مرور ادبیات رایج درباره مفهوم جنگ نیابتی، تعریف اختصاصی این اثر ارائه شده تا نواقص موجود در تعاریف رایج درباره این مفهوم، برطرف و قدرت انطباق آن با موضوع مورد مطالعه(سوریه) افزایش یابد. این تعریف برآمده از بررسی مصادیق مختلف این مفهوم در دوران معاصر و بهویژه در جغرافیای منطقه غرب آسیاست، چون هدف نهایی از انجام چنین پژوهشهایی، تلاش برای تبیین و صورتبندی روشمند وقایع پیرامونی با هدف حفظ و ارتقای امنیت و منافع ملی است.
در گام دوم و با هدف بررسی مصداقی مفهوم جنگ نیابتی، بحران سوریه بهعنوان یکی از جدیترین عرصههای بهکارگیری این مفهوم مورد مداقه و کنکاش قرار گرفته و تاریخ معاصر سوریه به اجمال بررسی شده تا زمینههای شکلگیری جنگ نیابتی در این کشور را شناسایی شود.
در بررسی بحران سوریه، تأکید بر بهرهگیری توأم از منابع دست اول (به زبان عربی) و منابع لاتین (روایت پژوهشگران غربی) بوده تا از منظرهای متفاوت، نیابتی بودن جنگ در این کشور اثبات شود.
انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران کتاب «جنگ نیابتی، چیستی و چرایی» را به قیمت 60 هزار تومان چاپ و راهی بازار نشر کرده است.
نظر شما