آنچه مشخص است این که گرافیک جلدها در دوره زمانی خاص خود اگر بهترین باشند، باکمی اقبال میتوانند تا سالها کتاب را در دل مخاطب ماندگار کنند.
کتاب صدسال تنهایی اثر گابریل کارسیا مارکز یکی از رمانهای معروفی است که حتما اسمش یکبار به گوش هر مخاطبی خورده است. این کتاب معروف بارها در کشور توسط ناشران مختلف ترجمه و چاپ شده و اساسا یکی از کتابهای معروف حوزه نشر و ادبیات است اما در میان ترجمههای مختلفی که از این کتاب وجود دارد ترجمه بهمن فرزانه چاپ انتشارات امیرکبیر یکی از محبوبترین ترجمههای این کتاب در میان کتابخوانهاست که اتفاقا جلد ساده و معروفی هم دارد. با هم به علت محبوبیت این کتاب خواهیم پرداخت.
شاید از نظر هنری و بصری این کتاب یک جلد ساده داشته باشد اما جالب است بدانید این کتاب جز پرفروشترین کتابهای انتشارات امیرکبیر است، به حدی که این ناشر برجسته درکشور سالهاست تغییری در جلد این کتاب ایجاد نکرده و با همین جلد این کتاب را تجدید چاپ و راهی بازار میکند. علت این رویکرد کاملا مشخص است. کتابخوانهای کشور به این جلد آشنا هستند و در کتاب فروشیها آن را جستجو میکنند. ترجمه روان این کتاب توسط بهمن فرزانه باعث شده این کتاب با ظاهر سادهای که دارد سالها در دل مخاطب جای خود را بازکرده و اکنون به یکی از پر طرفدارترین کتابهای حوزه نشر بدل شود. شاید روزی که این جلد برای اولینبار طراحی میشد،هرگز به ذهن کسی خطور نمیکرد که تا چه اندازه میتواند به کتابخانههای عمومی و شخصی راهپیدا کند و بعد از گذشت سالها هنوز تجدید چاپ شود. همچنین حتی به ذهن ناشران نیز خطور نمیکرد که این جلد تا این اندازه میتواند مهم باشد و در حوزه کتاب ماندگار شود؛ طراحی جلد البته سالهای بعد توسط ناشران جدیتر گرفته شد تا جایی که امروزه ناشران برای طراحی جلد کتابهای جدیدشان از یک تیم هنری استفاده میکنند اما راز ماندگاری این جلد در چیست؟ به نظر میرسد سادگی و کلاسیک بودن طرح جلد این کتاب همانطور که محتوا این ویژگیها را درخود دارد؛ راز ماندگاری بیش از حد این جلد در بازار نشر است. جایی که ناشران با جلدهای متنوع و تاثیرگذارشان نتوانستند تاکنون سلیقه مخاطب را تغییر دهند و مخاطب هنوز هم در کتاب فروشیها چشمش به دیدن این جلد عادت دارد.
همانطور که چشمان ما به دیدن مجموعه کتاب هری پاتر ترجمه ویدا اسلامیه با همان جلدهای معروفش عادت کرده، این کتاب هم در میان مخاطب جای خود را باز کرده و یک صندلی برای خود در حوزه نشر دارد.
اما این که چرا این جلد در میان مخاطبان کتاب محبوبیت پیدا کرده را میتوان در چند علت جستوجو کرد. اولین دلیل را میتوان در قدمت این کتاب و قدمت جلد جستوجو کرد؛ یعنی انتشارات امیرکبیر با زیرکی که داشته یکی از اولین نشرهایی در ایران است که این کتاب پر مخاطب را ترجمه و روانه بازار کتاب میکند و این باعث اهمیت و ماندگاری این جلد در سالهای مختلف بوده است.از طرف دیگر، طراحی ساده و شکیل این کتاب در سالهایی که بازار این نوع گرافیک داغ بوده به آن کمک کرده است. شاید جلدهای جدیدتر این کتاب را در بازار دیده باشید که کمی کرم رنگ و به رنگ کاغذ گراف است. البته که آن جلد اگر اولین جلد این کتاب در ایران بود قطعا میتوانست جای بیشتری برای خود باز کند.
اما چرا این جلد در میان مخاطب جای خود را بازنکرد؛ شاید اگر گرافیک آن روزهای کشور تا این حد مدرن شده بود، این طرح هم میتوانست همان موفقیت را تکرار کند اما اقبال بدش این بوده که دیر متولد شده است و گرافیک در ایران دیرتر به این مرحله رسیده است.
چیزی که مشخص است این است که گرافیک جلدها در دوره زمانی خاص خود اگر بهترین باشند، باکمی اقبال میتوانند تا سالها کتاب را در دل مخاطب ماندگار کنند.
نظر شما