یکی از مهمترین مسائلی که انسان عصر جدید را به خود مشغول کرده، مسئله زیبایی است. موضوع زیباییشناسی، نوعی داوری ارزشی درباره چیزهایی است که خود به اعتبار آنکه هستی دارند، موضوع هستیشناسیاند و این نسبت تا اندازهای دو حوزه هنر و زیباییشناسی را برای عینیتگرایان مربوط میسازد.
آنچه از کتاب برداشت میشود این است که نظریه هنر و زیباییشناسی دست کم به عنوان یک حوزه مطالعاتی مستقل و یک منظومه تدوینیافته، محصول اندیشهورزی جهان و جامعه مدرن است. پیش از این کتاب، منوچهر محسنی کتابی را تحت عنوان «تحقیق در آثار و احوال نجمالدین کبری»، نوشته است که در سال 1346 توسط انتشارات علمی به چاپ رسیده است.
سالها بعد عبدالحسین زرینکوب در یک طرح گسترده مطالعاتی که بخشی از آن با عنوان جستجو در تصوف ایران و بخش بعدی با عنوان جستجو انتشار یافت، ارائه تصویری جامع از جریانهای تصوف در فضای فرهنگی ایران را دنبال میکرد و بهعنوان حلقهای از این مطالعه، به بررسی آراء و اندیشه شیخ نجمالدین پرداخت.
اما دو دهه بعد کاظم محمدی نه صرفا به عنوان یک پژوهشگر بلکه افزون بر آن به عنوان فردی که به اندیشه و طریقت سلوک شیخ، تعلق و دلبستگی دارد، جریان مطالعه درباره شیخ را ادامه داده و اثری با عنوان کوتاه «نجمالدین کبری» فراهم آورده که در سال 1380 توسط انتشارات طرح نو وارد بازار شد.
در فصل سوم کتاب به موضوع زیبایی خداوند اشاره میشود؛ با حدیثی از حضرت محمد(ص) که میفرماید: خداوند زیباست و زیبایی را دوست دارد. حدیث یادشده صفت جمیل بودن را به خداوند نسبت داده و بدین ترتیب برای علاقمندان به موضوع زیبایی، باب سخن گفتن از زیبایی خداوند را گشوده است. البته این تنها پیام نهفته در نیمه اول حدیث است و در نیمه دوم که سخن از دوست داشتن زیبایی از سوی خداوند دارد، یک مبنای الهی برای ارزش دادن به زیبایی مطرح کرده است. این خود گشاینده بابی مهم در فلسفه زیبایی است؛ به ویژه از منظر عارفان.
کتاب «نظریه هنر و زیباییشناسی از دیدگاه شیخ نجمالدین کبری»، دارای سه فصل نوشته احمد پاکتچی در 180 صفحه توسط نشر فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران منتشر شده است.
نظر شما