خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) محمد تفرشی: همه از این جمله معروف که «هرگز امید خود را از دست ندهید» آگاهیم. این یک دستور رایج برای کودکان است، اما با بالاتر رفتن سن، حفظ امید چالش‌برانگیزتر می‌شود، به ویژه در دنیایی که اغلب آن را ترسناک، تاریک و ناعادلانه می بینیم. اما این «امید» چیست و چرا امید آنقدر ارزشمند است که اغلب از ما خواسته می‌شود آن را حفظ و محافظت کنیم؟

کتاب «امید تحت بیداد»، اثر «کیتی استاکدیل» تلاش می‌کند به این پرسش پاسخ دهد. این کتاب به بررسی ماهیت و نقش اساسی امید در زندگی انسان در شرایط ظلم و ستم می‌پردازد. ظلم و ستم اغلب یک تهدید و آسیب برای امید است، با این حال بسیاری از اعضای گروه‌های قرار گرفته تحت ستم، امید را ارزشمند و حتی برای زندگی شخصی و سیاسی خود ضروری می‌دانند. کیتی استاکدیل در این اثر چارچوبی برای ارزیابی منحصربه‌فرد امید ارائه می‌کند که ارزش ذاتی آن، عقلانیت و اخلاقیات امید و در نهایت چگونگی امیدوار بودن در جهانی امروز را به دست می‌دهد.

 

نویسنده شرحی از رابطه بین امید و خشم در مورد ظلم ارائه می‌دهد و استدلال می کند که وقتی مردم از ظلم خشمگین هستند، تمایل به ترمیم نیز دارند. وقتی امید مردم برای ترمیم محقق نشود، همانطور که اغلب برای کسانی که تحت ستم هستند روی می‌دهد، خشم آنها می‌تواند به تلخی تبدیل شود. آنها در نتیجه از دست دادن امید به اینکه بی‌عدالتی به اندازه کافی به رسمیت شناخته شده و مورد توجه قرار بگیرد، خشمی سرکوب‌شده را احساس می‌کنند.

نویسنده چنین استدلال می‌کند که حتی زمانی که مردم احساس می کنند که امیدشان را از دست داده‌اند، ایمان می‌تواند به آنها کمک کند تا در برابر ظلم مقاوم باشند. آنها می‌توانند با دیگرانی که تجارب یا تعهدات خود را برای جهانی بهتر به اشتراک می گذارند، بپیوندند و در اقدام جمعی با آن‌ها متحد شوند. با انجام این کار، آنها می‌توانند امید به آینده را تقویت کنند، چراکه امید در غیر این صورت ممکن است از بین برود.

کتاب کیتی استاکدیل به ماهیت و ارزش امید تحت ستم می‌پردازد. به این ترتیب، این اثر نشان‌دهنده انحراف از روایت‌های سنتی امید است که این نگرش یا احساسات را بدون توجه به تجربیات جمعیت‌های متفاوت در نظر می‌گیرد. از نظر استوکدیل، ظلم «تهدیدی برای امید» است (ص23). امیدواری خطر خاصی برای ستمدیدگان به همراه دارد، زیرا امیدهای آن‌ها اغلب «تحقق‌ناپذیر» است (ص 82) و تلخی‌هایی که ممکن است از انتظارات ناامید شده ناشی شود، می‌تواند نگرش آن‌ها در برابر ظلم را تضعیف کند.

در این زمینه، استاکدیل ارزیابی‌های روزمره از جایگاه امید در زندگی ما و همچنین گزارش‌های فلسفی ماهیت و تناسب امید را بررسی می‌کند. این بحث‌ها که دو فصل اول کتاب را به خود اختصاص می‌دهد، زمینه را برای بحث او درباره روابط بین امید، خشم و تلخی در ادامه کتاب فراهم کرد. فصل پایانی توضیح می‌دهد که چگونه «ایمان به ارزش ذاتی کاری که [کارگزاران] انجام می‌دهند» می‌تواند منجر به نوعی «همبستگی اخلاقی-سیاسی» شود که امیدهای جمعی ما را برای عدالت تقویت می‌کند (ص 181). بر این اساس، امید می‌تواند برای مستضعفان ارزشمند بوده و ارزش ریسک داشته باشد.

نویسنده با تمرکز بر ادبیات در فلسفه فمینیسم و زیرشاخه‌های مرتبط، چشم‌انداز تازه‌ای به بحث امید می‌بخشد. با این حال، می‌توان دیدگاه او را با دیدگاه‌های دیگر سنت‌های فلسفه مقایسه کرد. برای مثال، کتاب «فلسفه و امید اجتماعی» ریچارد رورتی (1999) نیز به امید، ایمان و کنش جمعی می‌پردازد. در حالی که رورتی ارزش مثبت امید برای پیشرفت اجتماعی را برجسته می‌کند، استاکدیل بر خطرات آن تأکید می‌کند.

مطالعه کامل استاکدیل درباره امید تحت ظلم به طیف وسیعی از زمینه‌ها در فلسفه کمک می‌کند. اول، با مشخص کردن چالش‌های ذاتی امید در شرایط ظلم، به ادبیات روان‌شناسی اخلاقی امید می‌افزاید دوم، بررسی امید جمعی اهمیت عواطف جمعی را در مبارزات سیاسی برجسته می‌کند و بنابراین، با دیگر آثار اخیر در فلسفه سیاسی مطابقت دارد. سوم این‌که کتاب مذکور تحقیقات فمینیستی در مورد موانع غلبه بر ظلم را گسترسش می‌دهد. در مجموع کتاب «امید تحت بیداد» اثری ارزشمندی برای فیلسوفان حوزه‌‌های اخلاق و علوم سیاسی و حتی تاریخ خواهد بود. علاوه بر این، کتاب با توسل به نمونه‌های تاریخی مبارزات علیه ظلم، تاکید بر تهدیدهای آینده (به‌ویژه تغییرات آب‌و‌هوا)، و کاوش در متون خارج از فلسفه، خوانندگانی را از طیف وسیعی از زمینه‌ها درگیر می‌کند.

کتاب «امید تحت بیداد» را انتشارات دانشگاه آکسفورد در سال 2021 و در 213 صفحه منتشر کشده است.