نشست «نوروز، سرچشمهی وحدت فرهنگی» به دعوت مرکز اسناد فرهنگی آسیا با همکاری موسسهی فرهنگی اکو و دانشگاه فردوسی مشهد در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
در ابتدای این نشست، دبیر جلسه دکتر مریمسادات فیاضی، عضو هیات علمی مرکز اسناد، به اهمیت نوروز در مقام بزرگترین جشن ایرانی اشاره کرد و کارکرد هویتبخشی آن را در میان کشورهای برگزارکننده این کهنجشن برشمرد و خاطرنشان کرد که جوامع دارای هویت فرهنگی مشترک، محدود به جغرافیای خاصی نمیماند و از همین روست که نوروز با درنوردیدن مرزبندیهای جغرافیایی در کشورهای ایران، تاجیکستان، ترکیه، جمهوری آذربایجان، افعانستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، هند، آلبانی و مقدونیه پاس داشته میشود.
در ادامه این نشست، مهندس زهره عطایی آشتیانی، سرپرست مرکز اسناد فرهنگی آسیا، ضمن برشمردن اهداف مرکز و کارکرد فرهنگی آن در شناساندن مؤلفههای فرهنگی ایرانی و اسلامی به عنوان ابزاری کارآمد برای مفاهمه میان اقوام ایران فرهنگی، هدف نشست حاضر را تحکیم قرابت های فرهنگی و پیوندهای معنوی و روابط دوستانه میان کشورهای همسایه معرفی کرد.
دکتر طاهر بابایی، استادیار گروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی از دانشگاه فردوسی مشهد چگونگی پاسداشت نوروز در میان ترکان عثمانی را مورد تدقیق قرار داد و سخنرانی خود را با اشاره به ریشهشناسی نوروز در دربار عثمانی و خاستگاه ایرانی این جشن آغاز کرد و در ادامه با معرفی طبقهبندی اجتماعی چهارگانه عثمانیان، به تفصیل در باب آئینهای نوروزی در میان هر یک از طبقات سخن گفت.
در این میان معجون نوروزیه، نوروزبخشی، رسم تقدیم گل و میوه و پیشکشی را معرفی کرد. همچنین به تأثیر نوروز در ادبیات دوره عثمانی و ژانر سورنامهنویسی اشاره کرد. در ادامه، چگونگی انتصابات نظامی، شروع فصل کشت و زرع و سال مالی را به تفصیل بیان کرد. در پایان اشاراتی به برگزاری جشن نوروز در ترکیه امروزی داشتند.
دکتر حمیدرضا دالوند، استادیار پژوهشکدهی زبانشناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با تأکید بر خاستگاه ایرانی جشن نوروز، وجه نمادین درخت را تشریح کرد و دلالتهای ضمنی آن را برشمرد. تکریم انسان به عنوان دلیل اصلی پاسداشت نوروز محور سخنرانی وی بود که با معرفی آئینهایی مربوط به گرامیداشت درگذشتگان و احترام به حیات بازماندگان پی گرفته شد.
شاهمنصور شاهمیرزا، کارشناس میز تاجیکستان در مؤسسه اکو نیز به معرفی برخی از رسوم نوروز در تاجیکستان پرداخت. وی به نقش پررنگ طبیعت در برپایی جشن نوروز خاصه نزد کشاورزان اشاره کرد و از برخی آئینهایی نام برد که موجب رفع کدورت و برقرار آشتی و دوستی میان تاجیکها میشود.
نظر شما