خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مهناز طباطبایی:

«در میان همه­‌ی آفریدگان خداوند، فقط یک آفریده است که نمی‌­توان او را زیر زور تازیانه و به بردگی گرفت، آن هم گربه است.»

جایی دیگر، جایی که قرار است به دور از جنگ و بی‌عدالتی زندگی کنی. ولی آیا این جایی دیگر وجود دارد؟ سرشت آدمی از گل است و خاکی که از آن متولد شده. شاید همین سرشت است که ما را پای­بند خاک و وطن و نژاد می­‌کند. شاید گاهی دیگران گمان کنند سرزمینی نداریم و متعلق به هیچ  آب و خاکی نیستیم. اما نه، همیشه جایی هست که به آن تعلق داریم. اگر چه مهاجرت کرده باشیم.

هیوا قادر در رمان خانه‌­ی گربه­‌ها به این بی­‌خانمانی که حاصل جنگ­‌های داخلی­‌است پرداخته. یوسف شخصیت اصلی داستان به علت جنگ­‌های داخلی سرزمین خود را ترک کرده و در سوئد زندگی می‌کند ولی دور ماندن باعث نشده از تنش‌­های که بر سر سرزمین و نژاد اوست دور بماند. و بر صورت کسی مشت می‌زند که به او می‌­گوید: کردستان روی نقشه وجود ندارد. و یوسف می‌­داند کردستان هست. هر چند جایی باشد که او در آن نمانده و ترکش کرده باشد.

خانه‌­ی گربه مکانی است که یوسف به خاطر جرمی که کرده مجبور است مدتی در آن کار کند. جایی که از گربه­‌ها نگهداری می­‌کنند. گربه‌­هایی که هر کدام از یک نژادی هستند و در این خانه زیر یک سقف زندگی می‌کنند. گربه‌­هایی که احساسات خود را پنهان نمی‌­کنند بر خلاف آدمی. یکی از گربه­‌ها هم نژاد ایرانی دارد به نام زیبا. خانه‌­گربه‌­ها نماد جایی دیگر است.

برای کسی که در خاورمیانه زندگی کرده باشد و مناطق کردنشین آن، می­‌دانند زندگی در این مناطق پر از تنش است و پر از سختی‌­هایی که بیشتر آدم­‌های این سرزمین کوچ می‌­کنند تا شاید در جایی دیگر خانه‌­ای بسازند و در آن زندگی کنند. ولی جایی دیگر متعلق به آنها نیست. هر فردی آنجا فقط مهاجر است. و باید مثل زیبا گربه‌­ی ایرانی به خاک خود برگردد. شاید غرب جای بهتری باشد ولی کسی که مهاجرت کرده می‌داند در آن خاک ریشه ندارد. پاهایش سست است. همچون خانه‌­ گربه‌­ها که آتش می­‌گیرد و همه­‌ی گربه‌ها در آن می­‌سوزند.

خانه‌­ی گربه‌­ها حکایت سرگردانی قومی ­است که دنبال جایی برای زندگی ­است. جنگ و سرگردانی که در اکثر کارهای کُرد می‌­بینیم و هیوا قادر به صورت نمادین به آن پرداخته است. خانه­‌ی گربه‌­ها جایی امنی که این حیوانات آزاد که اغلب در خیابان‌ها پلاس‌­اند و مورد اذیت و آزار قرار می‌­گیرند، قرار است برای آنها باشد. خانه‌‌ای که چند بار در معرض تهدید آتش سوزی قرار می‌­گیرد و در آخر هم می­‌سوزد.

یوسف همان هیوا قادر است، نویسنده­­‌ی کتاب که ترک سرزمین کرده و به دنبال جایی دیگر و آرامش ترک دیار کرده است یا یوسف همان پسر کنعانی ­است که برادرانش او را از دیار خود بیرون کردند و خواستند طمعه­‌ی گرگ باشد تا پسر پدرشان و کنعانی نباشد و از دیار خود دور. شخصیت رمان گربه‌­ها هم از سرزمین خود رانده شده تا بی‌سرزمین باشد. ولی او هنوز از دیار خود دست نکشیده یوسفی است در مصر که چشمانش کنعان را می‌­بیند و خود را کُرد می­‌داند و برای همین با فردی در رستوران درگیر می‌­شود تا این را ثابت کند. حداقل برای خودش.

یوسف در مصر هم روی آرامش نمی­‌بیند. زندانی می‌­شود و طمعه‌­ی حسودان. بازیچه‌­ی زلیخا زنی که در رمان خانه‌­ی گربه‌­ها خویی همچون گربه دارد و خر خر می‌­کند و موهایش در پس گردنش همچون دم گربه‌­ای از جا می­‌خزد. گونیلا که گاهی دل می‌­برد از او و وسوسه‌­اش می­‌کند و گاهی می­‌ترساندش. گاهی گربه است و به قول بودلر زمان ابدیت را در چشم گربه می‌­بیند و گاهی آدمیزادی است که نمی‌­توانی زمان کوتاهی او را تحمل کنی.

یوسف مردی است بی‌سرزمین که در غرب شادکامی را می­‌بیند ولی این شادکامی سرابی بیش نیست و قرار است آتش بگیرد و هر چند یک بار هم از نوع ساخته شود باز ویران می­‌شود چون در خاک ریشه ندارد و درختی است بدون ریشه، بدون گذشته.

خانه‌­ی گربه­‌ها در ماه‌­های سرد سوئد روایت می­‌شود. سرمایی که به استخوان می­‌زند. همه جا پر از برف است پر از سفیدی و روشنایی ولی گرمایی نیست که قلبی در آن آرام گیرد.
 
به یاد کسانی که در دریای مدیترانه غرق شدند برای رسیدن به سرزمینی بدون گذشته...