به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) از ابتدای روستا تا خانه نیما چندان راه دور و درازی نبود. هوای یوش ابری بود؛ مانند همه نقاط شمال کشور و شاید نیما برای همین می‌گوید: «خانه ام ابری ست یکسره روی زمین ابری ست با آن»

تا اواسط راه رفتیم که تابلوی خانه نیما نشان داد که باید کجا برویم. خانه‌ای که اجداد نیمایوشج در آن‌جا زندگی می‌کردند. نیما در خصوص این خانه گفته بود: «پدربزرگ من برایم قصر و قلعه ساخته است؛ نه خانه؛ دیوارهای منقش؛ سقف‌های منبت‌کاری شده...»

راست می‌گفت و این خانه را بهتر از این نمی‌شد توصیف کرد. خانه‌ای قاجاری و با سبک و سیاق معماری آن دوره است که به دستور ناظم الایاله، جد نیما، در محله لالوی یوش و با مصالح خشت، گل و چوب بنا شد.

خانه پدری نیما در روستای یوش از توابع بخش بلده شهرستان نور در استان مازندران یا به عبارتی در هفت کیلومتری بلده واقع شده است. این خانه به‌لحاظ اینکه پدر شعر نوی ایران در آن می‌زیسته، از ارزش فرهنگی بالایی برخوردار است. جبهه شمالی این خانه دارای یک اُرسی پرارزش با طرح گره‌چینی پرکار است و اتاق‌های طرفین اُرسی و دارای شش نورگیر مشبک چوبی با طرح‌های جالب است. این بنا همچنین دارای سه ورودی، شاه‌نشین است.

اتاق‌های بنا به مکانی برای نگهداری آثار به‌جامانده از نیما اختصاص پیدا کرده. از این اتاق‌ها سه اتاق به کتابخانه تبدیل شده و کتاب‌هایی با موضوع ادبیات، تاریخ، دین، نامه‌ها، بخشی از دست‌نوشته‌ها، یک نقاشی ساده از مناره قزوین با امضای نیما، و تعدادی شعر که همگی از سوی شاعران مازندرانی در وصف نیما، یوش، نور و مازندران سروده شده‌اند در طاقچه‌هایی بر دیوار اتاق‌های نزدیک به ورودی خانه نصب شده است.


حال خانه نیما این روزها چطور است؟
اما وضعیت نگهداری از بخشی از این خانه تاریخی در حال حاضر چندان مناسب و زیبنده بازدیدکنندگان داخلی و خارجی از آن نیست.

در حالی که چند سالی است که خانه پدری نیما با تلاش فراوان سازمان میراث فرهنگی و صرف هزینه‌های هنگفت، تبدیل به موزه شده است؛ ولی به نظر می‌رسد برای نگهداشت و حفاظت از آن کماکان نیازمند توجه جدی این سازمان است. برای مثال گچبری در ورودی موزه _ که سردیس نیما هم در آنجا است _ نیاز اساسی به تعمیر دارد.

کتابخانه‌ای که در خانه موزه بنا شده است، کم‌کم دارد خاک می‌خورد. ظاهرا دفتر میراث فرهنگی در کتابخانه واقع شده که البته این روزها قصد دارد نقل مکان کند.

در کتابخانه همه نوع کتابی خواهید دید؛ از جمله کتاب‌هایی که متعلق به نیما نبودند. در اتاق‌های دیگر، آثار و دست نوشته‌های او قرار دارد. در یکی از اتاق‌ها نقاشی جالبی از مناره قزوین دیده می‌شود که امضای نیما در پایین آن جالب توجه است. عکس‌هایی از نیما نیز در این موزه قرار دارد. به‌علاوه، شعرهایی از طرف شاعران مازندرانی که در وصف شهر یوش، مازندران و پدر شعر نو سروده شده است، از دیگر اجزای مجموعه موزه هستند.

خانه نیما بعد از کرونا در چه حال است؟
سعید جمشیدی، مسئول خانه- موزه نیما یوشیج می‌گوید که این موزه به تازگی بعد از کرونا بازگشایی شده است. کتابخانه هم که کتاب‌هایی غیر از کتاب‌ها پدر شعر نو فارسی دارد بعد از کرونا مجددا بازگشایی شده است. به گفته جمشیدی موزه نیما 30 سال قدمت دارد و متعلق به اجداد نیما یوشج بوده است و فرزند نیما در سال 1367 به میراث فرهنگی آن را اهدا می‌کند.

جمشیدی در پاسخ به این انتقادات که رسیدگی‌ها کامل نبود و هم اکنون شرایط برای ان موضوع مناسب است یا خیر؟ می‌گوید: تمام اشیا به بهترین شکل هم‌اکنون در موزه نگهداری می‌شود. هم‌اکنون صحبت بر جابه‌جایی کتابخانه و دفتر میراث فرهنگی از آن است.  


مهمانان خانه نیما کیستند؟
در میان حیاط، سه سنگ قبر دیده می‌شود که به نیما، خواهرش بهجت و دیگری سیروس طاهباز (از دوستان نزدیک نیما) تعلق دارند.


نیما بیرون این خانه آرام گرفته است؛ جایی که شاید زمانی بر ایوانش نشسته بود و بارها گفته بود:

«آی آدم‌ها که بر ساحل نشسته، شاد و خندانید
یک نفر در آب دارد می‌سپارد جان
روی این دریای تند و تیره و سنگین که می‌دانید»

خانه نیما برای نخستین‌بار در سال 1370 مورد مرمت قرار گرفت و در سال 1373 این خانه از سوی وزارت میراث فرهنگی خریداری و برای بار دوم در سال 1375 مرمت شد.

اگر نیما یوشج بود در این باره می‌گفت: «خشک آمد کشتگاه من در جوار کشت همسایه»

این خانه به شماره 1802 از سوی وزارت میراث فرهنگی به عنوان اثر ملی ثبت شده است.