به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، نشست معرفی و بررسی دو کتاب «سازمان ملل متحد را بهتر بشناسیم» و «آشنایی با سازمان ملل متحد به زبان ساده» با حضور بابک وثوقی‌فرد (منتقد)، هادی خورشاهیان(منتقد) و محمدمهدی سیدناصری(مولف) عصر روز شنبه بیست‌ونهم خردادماه ۱۴۰۰ در خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

 

ساده‌سازی مباحث حقوق و روابط بین‌الملل
در ابتدای این نشست محمدمهدی سیدناصری با اشاره به این که به دلیل علاقه شخصی به سازمان ملل‌متحد به عنوان یکی از بزرگترین و مهمترین سازمان‌های بین‌المللی که در عصر حاضر با آن روبه‌رو هستیم سراغ نگارش کتاب درخصوص آن رفتم، اظهار کرد: در ابتدا به پیشنهاد ناشر کتابی را برای آشنایی بیشتر با سازمان‌های بین‌المللی تحت عنوان سازمان ملل‌متحد نوشتم که یکی از شاخصه‌ها و مولفه‌های آن اثر این است که به صورت پرسش و‌ پاسخ به نگارش درآمده است. سعی کردیم مباحثی که در آثاری در حوزه روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل نوشته شده است را در این دو کتاب ساده‌سازی کنیم و به صورت پرسش و پاسخ طرح کنیم به این دلیل که ماندگاری بهتری در ذهن مخاطب داشته باشد.

او با بیان این که ابتدا کتاب «سازمان ملل متحد را بهتر بشناسیم» را نوشتم، عنوان کرد: زمانی که این اثر نوشته شد هم در بازار کتاب و هم از سوی نهادهای مرتبط مورد استقبال قرار گرفت و به این فکر افتادیم که برای کودک و‌ نوجوان نیز همین کتاب را با زبانی ساده‌تر به چاپ برسانیم. این دو کتاب در کتابنامه رشد آموزش و پرورش به عنوان کتاب مناسب در مقطع راهنمایی، دبیرستان و برای اولیا و مربیان معرفی شد.

وی افزود: اکنون نیز اثری را برای کودکان با تصویرگری داخلی منتشر کردیم با عنوان «آموزش حقوق بشر و حقوق کودکان» طبق کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل؛ انتشارات به من این پیشنهاد را داد که به دلیل حساس بودن و‌ مهم بودن سازمان‌های بین‌المللی و نقش تاثیرگذار آن‌ها در روابط بین‌المللی و حقوق بین‌الملل آثاری را منتشر کنیم که این امر رخ داد.

این نویسنده درباره نحوه به‌کار بردن ادبیات بین‌الملل برای کودکان در کتاب «سازمان ملل متحد را بهتر بشناسیم» بیان کرد: یکی از مشکلاتی که بنده در حقوق داشتم ثقیل و سنگین بودن کلمات بود؛ زمانی که در خصوص سازمان‌های بین‌المللی و حقوق بین‌الملل در دانشگاه تدریس می‌کردم متوجه شدم که برای دانشجویان نیز سخت است؛ از این رو تلاش کردم مطالب را به ساده‌ترین شکل به آن‌ها ارائه کنم. عقیده خودم نیز این است که بنده به عنوان نسل جدید باید مطالب حقوقی را برای نسل آینده و دانشجویان خود ساده‌سازی کنم.

وی در ادامه مطرح کرد: جامعه مخاطب این کتاب عمومی‌تر و گسترده‌تر است و افراد بیشتری می‌تواند به این کتاب رجوع کنند ولی در «آشنایی با سازمان ملل متحد به زبان ساده» از خیلی از مطالبی که در این کتاب سنگین‌تر بود و جذابیت زیادی نداشت پرهیز کردم و مطالب ساده‌تر را با فونت متفاوت و بهتر ارائه کردم.

بیان اطلاعات و مطالب به‌روز
در ادامه نشست معرفی و بررسی این د‌و کتاب بابک وثوقی‌فرد با اشاره به این که ۱۵ سال پیش که بنده در کسوت تدریس وارد شده بودم احساس کردم که متاسفانه در بحث حقوق بین‌الملل آثار و مکتوبات کمی به زبان ساده داریم، عنوان کرد: لذا کتابی که توسط انجمن حقوق بین‌الملل آمریکا نوشته شده بود را تحت عنوان «یکصد جلوه حقوق بین‌الملل در زندگی روزمره» ترجمه کردم و خوشبختانه این اثر نیز مورد استقبال قرار گرفت. به واقع ما آثار کمی داریم که بخواهد حقوق بین‌الملل در شاخه‌های مختلف آن از جمله سازمان ملل متحد را برای جامعه خصوصا در سنین کودکان و نوجوانان معرفی کند‌. از این جهت نشر دو کتاب مورد بحث حائز اهمیت است.

او با بیان این که قالب پرسش و پاسخ برای این کتاب‌ها از جمله ویژگی‌های آن محسوب می‌شود، مطرح کرد: یکی از ابزار و ادوات ارتباط با نسل کودک و نوجوان جنبه پرسش و پاسخ آن است که خودبه‌خود ذهن کنجکاو آن‌ها را که در پی چرایی مسائل است به دنبال خود می‌کشاند. همچنین به ندرت پیش آمده است که در خصوص یک موضوع غامض و پیچیده در حوزه حقوق اثری همراه با پرسش و پاسخ داشته باشیم. درخصوص مسائل حقوق جزا و… مسائل ملموس‌تر بوده و در سطح جامعه قابل مشاهده است و کودکان و نوجوانان نیز کم‌وبیش با آن آشنا هستند اما در حوزه حقوق بین‌الملل مسائل ناملموس‌تر و نامحسوس‌تر است. به این جهت می‌تواند ارتباط خوبی را با این نسل برقرار کند.

وی درباره نقاط قوت این اثر تصریح کرد: بیان اطلاعات و ارقام روز و مطالب و رفرنس‌های جدید همچون ذکر موقعیت آخرین پرونده‌ای که ایران در یکی از دادگاه‌های بین‌المللی مرتبط با سازمان ملل دارد. طراحی سوالات جذاب برای نوجوان، ارائه اطلاعاتی در خصوص طرح و رنگ پرچم سازمان ملل متحد و این که چرا کشور برزیل اولین سخنران مجمع عمومی است، استفاده از عکس در کتاب «آشنایی با سازمان ملل متحد به زبان ساده» برای ارتباط با کودک و نوجوان از نقاط مثبت آن محسوب می‌شود.

بابک وثوقی‌فرد در پایان سخنان خود عنوان کرد: حذف برخی سوالاتی که ارتباط چندانی با سازمان ملل متحد ندارد و در این آثار آورده شده است می‌تواند به کیفیت آن بیفزاید، همچنین بهتر است درخصوص علل تعداد سوالات ذکر شده در این اثر نیز توضیحاتی به مخاطب ارائه شود یا سوالاتی که در دل دیگر سوالات آورده شده است را تفکیک کرد. حذف سوالات تکراری و دسته‌بندی آن‌ها نیز به ارتقای کیفی اثر کمک می‌کند.

لزوم آموزش قواعد به کودک و نوجوان
هادی خورشاهیان در بخش بعدی نشست معرفی و بررسی این دو اثر عنوان کرد: ما و اساسا اکثر مردم جهان چندان اهل تحقیق نیستیم حتی وقتی که قرار است زبان یاد بگیریم وقتی به کلمه‌ای میرسیم که معنای آن را نمی‌دانیم به فرهنگ لغت رجوع نمی‌کنیم و منتظریم که در ادامه جمله معنای آن مشخص شود. ما معنای بسیاری از اصطلاحات را می‌دانیم و آن را به کار می‌بریم، حتی در زبان فارسی، ولی نمی‌دانیم وجه‌تسمیه آن چیست و علاقه‌ای هم به دانستن آن نداریم.

وی افزود: در بحث کودک و نوجوان نیز روند چنین بود که گفتیم به تخیل آن‌ها کمک کنیم و حتی زمانی‌ که خواستیم چیزی را به آن‌ها آموزش دهیم به عنوان مثال از ابزاری مثل شعر‌، داستان و… استفاده کردیم که خلاقانه است؛ ضرب‌المثل‌ها را نیز با داستان به آن‌ها آموزش دادیم و چندان به این موضوع که بچه‌ها را با قوانین آشنا کنیم توجه نکردیم. ما دائم از رسانه‌های مختلف درخصوص قانون اساسی و اصل‌های آن مطالبی می‌شنویم اما نمی‌دانیم که دقیقا معنای آن چیست. اگر اصل ماجرا را بدانیم قضاوت درست‌تری خواهیم داشت.

او به کتاب «نامه‌های آلبرت انیشتین به زیگموند فروید» اشاره کرد و گفت: در زمان جامعه ملل (که اکنون به سازمان ملل متحد تغییر یافته است) انیشتین به فروید می‌گوید که ما متفکرین جامعه هستیم، بیاییم در خصوص صلح صحبت کنیم و اطلاع‌رسانی کنیم. فروید می‌گوید جنگ‌ها، کشور گشایی‌ها و دزدی‌های دریایی را بپذیریم و بگوییم این اتفاق‌ها رخ داده و ما نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم، الان هم جنگ اتفاق می‌افتد و ما نمی‌توانیم جلوی آن را بگیریم تا ببینیم از کنار آن چه جیزی درمی‌آید.

این نویسنده در ادامه مطرح کرد: حال این سازمان ملل متحد که در کتاب نیز به کرات به آن اشاره شده است که بناست از کنار آن صلح برقرار شود تنها به دولت‌ها کاری ندارد بلکه درباره قاچاق، ایدز، خشکسالی و هرچیزی صحبت می‌کند و اتفاقا برخی مناقشات از همین سازمان ملل صورت می‌گیرد؛ به عنوان مثال رئیس جمهوری در سازمان ملل متحد درخصوص مباحثی صحبت می‌کند که مناقشاتی را در پی دارد. این اثر به ما نشان می‌دهد که سازمان ملل چگونه و با چه هزینه‌هایی تشکیل شده و چه کارهایی می‌تواند انجام دهد.

او به لزوم افزایش کیفیت عکس‌های موجود در کتاب اشاره کرد و گفت: کودک و نوجوان باید یکسری قواعد را بداند؛ ذکر اصطلاحات انگلیسی، مطرح کردن پرسش و پاسخ برای فهم اطلاعات بیشتر و آوردن آیا می‌دانستید در این کتاب‌های مورد بحث خوب است و اگر مسائل مطرح شده در این اثر را به کمیک استریپ هم تبدیل کنید جذاب‌تر می‌شود؛ ارائه اطلاعاتی در خصوص قوانین مدرسه نیز مفید خواهد بود. همچنین می‌توانیم یک نوع نگاه انتقادی نیز به این مسائل بیفزاییم.

سبک جدید در نگارش آثار حقوقی
در پایان نشست معرفی و بررسی دو کتاب «سازمان ملل متحد را بهتر بشناسیم» و «آشنایی با سازمان ملل متحد به زبان ساده» محمدمهدی سیدناصری با اشاره به کتابی که با عنوان «آشنایی با حقوق به زبان ساده برای نوجوانان» نوشته است و زمان زیادی برای نگارش آن صرف کرد، گفت: این اثر را به همراه دوتن از وکلای کشور نوشتیم که آن هم به صورت پرسش و پاسخ برای نوجوان و جوان در خصوص حقوق فردی و اجتماعی و... است. زمانی که شروع به نوشتن کردم، دیدم که از این دست کتاب‌های حقوقی در جامعه بسیار زیاد است و ناشران آثار زیادی از این دست منتشر کردند که اقبال چندانی نسبت به آن‌ها صورت نگرفته است مگر این که آن اثر حقوقی منبع درسی شود. نظر من این بود که باید سراغ سبک جدید بروم از این رو از پرسش و پاسخ استفاده کردم و این هم به دلیل کار تدریسی بود.