جمعه ۲۱ خرداد ۱۴۰۰ - ۰۸:۰۰
روز دختر و دو رمان مناسبتی

رمان‌های به سپیدی یک رؤیا نوشته فاطمه سلیمانی و هرایی به قلم سعید تشکری دو اثر مرتبط با این مناسبت است که توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از انتشارات کتاب نیستان؛ در آستانه تولد حضرت معصومه سلام الله علیها و نام‌گذاری‌شده به نام روز دختر هستیم. رمان های به سپیدی یک رؤیا نوشته فاطمه سلیمانی و هرایی به قلم سعید تشکری دو اثر مرتبط با این مناسبت است که توسط انتشارات کتاب نیستان منتشر شده است. به سپیدی یک رؤیا یکی از تازه‌ترین و جذاب‌ترین ژانرهای ادبی مورد اقبال در میان نویسندگان و نیز کتابخوانان کشور که شاهد خلق آثار بکر و تازه ‌و خواندنی در آن هستیم؛ رمان‌های تاریخی مذهبی است. این رمان‌ها قصه‌ای تاریخی را از بزرگان دین و با زبانی که تنه به روایات تاریخی و زبان کهن می‌زند بیان می‌کنند؛ به عبارت دیگر مخاطب این رمان‌ها از حیث قصه با داستانی تاریخی با درون‌مایه‌ای معنوی روبرو هستند و از حیث زبانی نیز تلاش نویسنده را برای خلق ادبیات زبانی متناسب با برهه تاریخی که داستانش متعلق به آن است را مرور می‌کنند.

«به سپیدی یک رؤیا»
رمان «به سپیدی یک رؤیا»  اثر فاطمه سلیمانی ازندریانی نیز با چنین شیوه‌ای به سراغ مخاطب خود رفته است. این رمان در وهله نخست از داستانی بهره می‌برد که تا پیش از این کمتر پرداختی از آن صورت گرفته است. او در داستان خود فرازی از زندگی حضرت فاطمه معصومه (س) را از دوره پس از هجرت امام رضا (ع) از مدینه به مرو روایت می‌کند که در پی آن ایشان به درخواست امام قدم در راه سفر از مدینه به مرو می‌گذارند و در نهایت نیز در اثر بیماری در شهر قم به رحمت خداوند می‌روند. این فراز تاریخی و روایت داستانی از آن، برگ برنده نویسنده این کتاب است؛ که به خوبی از آن برای پرداخت داستانی بهره برده است. از سوی دیگر این داستان از یک زاویه دید بسیار بدیع بهره برده است.

راوی داستان یکی از کنیزان حضرت فاطمه معصومه (س) است که در داستان به شکل و شمایلی تازه و واقعی به روایت داستانی پرداخته است. بیان زنانه و ترسیم ظرافت‌های بیانی که معمولاً در زبان زنان می‌توان سراغی از آن گرفت از سوی نویسنده در این متن به زیبایی ترسیم شده است. در کنار این زیبایی بیانی، فضاسازی نویسنده از اندرونی منزل امام معصوم و ساخت چندین شخصیت سپید و خاکستری در این فضا که شرح رفت و آمدها و نگاه مردم در آن دوران تاریخی به امام معصوم و بیت او را روایت می‌کند نیز از دیگر ویژگی‌های این متن است که نویسنده توانسته به خوبی از عهده آن برآید. اما سومین ویژگی این داستان را باید در زبان خلق‌شده توسط نویسنده جستجو کرد. سلیمانی در روایت خود از زبانی بهره می‌برد که هم تاریخی است و هم کشش داستانی دارد.

به عبارت دیگر نویسنده با توانایی و هوشیاری از عبارات و افعال و کلمات به شکلی بهره برده که مخاطب ناخودآگاه احساس کند در فضایی تاریخی و کهن در حال مواجه‌شدن با داستان است. خلق این زبان تازه با توجه به پیچیدگی‌های موجود در راه ایجاد آن در کنار جسارت نویسنده برای ورود به این وادی در کنار تجربه‌های بسیار موفقی که در این زمینه وجود دارد یکی دیگر از نقاط قوت این متن به شمار می‌رود. در نگاهی تازه و کلی «به سپیدی یک رؤیا» رمانی است جسورانه و بسیار شیرین از داستانی تاریخی کمتر شنیده‌شده درباره یکی از منسوبان به خاندان عصمت که با تلاشی قابل تقدیر از سوی نویسنده، سعی کرده تا نمونه‌ای قابل احترام از یک رمان تاریخی شود.

«هرایی»
«هرایی» اثر داستانی بلند سعید تشکری نویسنده، نمایشنامه‌نویس و منتقد ادبیات و تئاتر خراسان است. رمانی که در ادامه پیوند میان سنت ادبی خراسان که در ادبیات و آثار وی نمایان است و دغدغه‌های تاریخی و اجتماعی او شکل گرفته است.

هرایی به زبان خراسانی یعنی آوای بلند و وجه تسمیه این انتخاب برای نام رمان به یکی از قهرمان‌های رمان بر می‌گردد که به زبان دری و خراسان کهن سخن می‌گوید و ریشه‌های هراتی دارد. در این رمان سرنوشت بانوی پزشکی روایت می‌شود که بر خلاف عادت جامعه زیستی خود بر هویتش به عنوان پزشک و قانون پزشک‌بودن در تمام مناسبات اجتماعی و فردی و تعهد اجتماعی خود تاکید دارد و از این زاویه نقدی بر رفتارهای آدم‌هایی که تعهدی در رفتار و شئونات خود ندارند، بیان می‌کند.حوادث این داستان در شهر قم و در توسل به آستان حضرت معصومه سلام الله علیها اتفاق می افتد. نویسنده این رمان بر این باور است که نگاه تکنیکی در این رمان هم‌چنان نگاه به ادبیاتِ سینماست و از این منظر تلاش کرده تا اثری خلق کند که در عین حال و توامان دیدنی و خواندنی باشند. اما با این همه در مفهوم رمان یک تسلسل معرفتی نیز وجود د دارد. رمان «هرایی» در حوزه زبان و روایت نیز سعی کرده تا مکانیسم زبان و لحن شهر هرات در افغانستان امروز که جزئی از هویت جغرافیایی خراسان بزرگ است را در وجود یک قهرمان با زبان دری متبلور کند.

«هرایی» دومین اثری است که تشکری سعی کرده در آن به صورتی پررنگ خود را از قاب نویسنده متعهد به تاریخ و سنت‌های تاریخی و مذهبی آثار گذشته‌اش بیرون کشیده و در نگاه یک مصلح اجتماعی نشان دهد. هرایی در واقع تلاشی است برای بازنمایی بخشی از فضیلت‌های اجتماعی و فردی فراموش‌شده در بطن زیست و زندگی ایرانی که در قالب بازی و فرم کلمات با ذهن نویسنده بازنمایی شده است. تشکری در این زمینه خود عنوان کرده است: واژگان آیا همان‌ است که می‌نویسیم یا همان‌هایی که با آنها حرف می‌زنیم و یا می‌اندیشیم و می‌نویسیم؛ واژگان کلیدی ترین مایملک نوشتار هستند که با آن نویسنده هستی را شکار می‌کند؛ درست مثل نگاه به هستی از زاویه دید کنش‌گری نویسنده به وقایع/ می‌نویسد و یا می‌بیند و می‌نویسد و یا آنچه را دیده، آن‌طور می‌نویسد که هستی نوشتارش او را به ماه می‌رساند تا شبش را به صبح تبدیل سازد! اکنون من در چنین رویدادی هستم و زیست می‌کنم. هنر نویسنده یعنی نوشتن خلاق از رویدادی سخت.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها