به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «نظام روابط کار و الزامات مدیریت سرمایه انسانی(نظریه تا عمل)» تالیف مهدی کریمیان و میثم(شهبد)قاسمی درحوزه روابط کارگر و کارفرما در ایران و جهان و نگاهی به پیشینه و تاریخچه موضوع و قوانین و مقررات داخلی نظام روابط کار و مدیریت سرمایه انسانی و همچنین مقررات سازمان بین‌المللی کار(ILO) در 326 صفحه ،با شمارگان 1000 نسخه از سوی انتشارات موسسه آموزشی و فرهنگی شهید مهدوی ایران به چاپ رسیده است.

در فصل اول -که نگاهی فلسفی و انسان‌شناسانه دارد- به فلسفه‌ کار پرداخته شده است. در فصل دوم به نظام روابط کار و تاریخ تحولات آن در ایران و جهان پرداخته شده است. در فصل سوم ارکان نظام روابط کار در جهان و ایران یعنی سازمان بین‌المللی کار(ILO) و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و ساختار و کارکردهای آن‌ها معرفی می‌شوند. در فصل چهارم با نگاهی نوین به کارکنان دانش‌مدار، سرمایه فکری و موضوع کار شایسته اشاره شده است. در ادامه فصل پنجم آموزش و یادگیری، مشارکت و نوآوری در محیط کار به‌عنوان عناصر ضروری دوران جدید مطرح شده است. پس از این فصول که نگاهی دانشی و مفهومی دارند در سایر فصول به نکات عملی و کاربردی پرداخته شده است. در فصل ششم شرایط کار، در فصل هفتم قرارداد کار و در فصل هشتم سازمان‌های کارگری و کارفرمایی توضیح داده شده‌اند. سه فصل پایانی بهداشت، ایمنی و محیط زیست(HSE)، استرس و فرسودگی شغلی، رضایت شغلی و انگیزش در محیط کار هستند.

به باور مولفان کتاب که در مجموع نیم‌قرن تجربه رویارویی با چالش‌های واقعی سازمان‌های مختلف دولتی و خصوصی کشور را دارند، ارتقای دانش روز روابط کار در جامعه علمی و مدیران اجرایی تاکید جدی‌تر به ارزش‌های مورد تأکید سازمان بین‌المللی کار و ساماندهی موثر نظام روابط کار از الزامات اساسی به ثمر نشستن تلاش‌ها در حوزه سرمایه انسانی است. زیرا نظام روابط کار به مثابه پی و ستون‌های مستحکمی است که میزان ارتفاع ساختمان مدیریت سرمایه انسانی را تعیین و آن را ضمانت و پشتیبانی می‌کند. در فصل‌های ابتدایی کتاب مفاهیم و نظریه‌های مرتبط با روابط کار با هدف ارتقای سطح دانش مخاطبان پرداخته شده است. در فصول دیگر با رویکرد کاملاً کاربردی و اجرایی به روابط کار در عرصه عمل و تا حدودی فراتر از آن به برخی جنبه‌های کاربردی مدیریت سرمایه انسانی نیز اشاره شده است. در گزینش مطالب از میان منابع متعدد بیش از هر چیز به کیفیت محتوا توجه شده بنابراین از به‌روزترین مقالات گزارشات و مستندات سازمان بین‌المللی کار و وزارت کار در کنار برخی منابع بسیار قدیمی که از نظر محتوایی غنی بوده‌اند بهره برده شده است.

در فصل اول کتاب می‌خوانیم: «انسان مخلوق خلاق است. آفریده‌ای که به اتکای هوش خود همواره در تلاش آگاهانه برای تسخیر طبیعت با کار کردن بوده است بنابراین کار جزء جدایی ناپذیر و همیشگی حیاتی انسان است بر پایه آرای فلسفی می‌توان گفت انسان برای تحقق خویشتن انسانی اش نیازمند کار کردن است. بر اساس رویکردهای مختلف تاریخی، فرهنگی و فکری تعاریف متعددی از کار ارائه شده است. امروزه مفهوم کار بسیار فراتر از امرار معاش و کسب درآمد است و نقشی تعیین کننده در سلامت فیزیکی و ذهنی موقعیت تولد استعداد و جایگاه اجتماعی هر انسانی دارد. در دنیای امروز فقدان موقعیت شغلی و کار یعنی فقدان آزادی خلاقیت اعتماد به نفس و سلامت. به بیان دیگر تبعات غیر مالی فقدان موقعیت شغلی و کار در هر کشوری بسیار سهمناک تر از آثار مالی و اقتصادی آن است. ایران از منظر فرهنگ کار، پیشینه قوی دارد و آموزه‌ها و نمادهای مختلفی از کار و تلاش در تاریخ و فرهنگ ایران به چشم می‌خورد که می‌تواند اهرم فرهنگ‌سازی و آموزش باشد.»

همچنین در چکیده‌ای از فصل دوم کتاب نوشته شده است: «روابط کار به ویژه پس از انقلاب صنعتی در نظام اداره جوامع نقش بسیار مهمی داشته است. این نقش به خصوص پس از جنگ جهانی دوم سپس با توسعه صنعت و فناوری و همچنین ایجاد و توسعه خدمات بسیار پیچیده تر و متنوع تر شد و اهمیت بالاتری پیدا کرده است با وجود این متاسفانه کشورهای در حال توسعه هنوز این اهمیت را به درستی درک نکرده و آنطور که باید نه در عمل به این زمینه توجه داشته‌اند و نه در علم و تحقیق که در کشور ما نیز وضعیت چنین است روابط کار همواره جزو مسائل حساس تاریخی زندگی انسان‌ها بوده و هست. زیرا بر جنبه‌های اساسی و اولیه زندگی تاکید دارد. بسیاری از حوادث تلخ و شیرین زندگی انسان‌ها ناشی از رفتار و عملکرد جوامع در این حیطه است. بنابراین مطالعه و بررسی عمیق این حوزه از علوم اجتماعی بسیار ضروری است. روابط کار عبارت است از چگونگی تنظیم روابط کارگر و کارفرما و یا روابط کارکنان و مدیریت که این موارد در قلمرو مدیریت منابع انسانی.»

نویسندگان درباره هدف از تالیف این کتاب بیان کرده‌اند که این کتاب از دغدغه‌ها و احساس نیازهای واقعی شکل گرفته است و معتقدند که نماینده دو نسل کاملاً متفاوت دانشگاهی و مدیریتی کشور هستند و درمجموع بیش از نیم‌قرن تجربه رویایی با چالش‌‌های مدیریت سرمایه انسانی و روابط کار در سازمان­‌های مختلف دولتی و خصوصی را در مسئولیت‌های مختلف داشته‌اند. آنها درخصوص علل عدم توفیق مورد انتظار در مدیریت سرمایه انسانی به رغم تلاش‌های زیاد فعالین این حوزه بیان کردند که ضعف کلیدی در الزامات اساسی و بنیادین مدیریت سرمایه انسانی است که ریشه در نظام روابط کار دارد.

نویسندگان این اثر برای تالیف کتاب در کنار بهره‌گیری از کتب، مقالات، مستندات سازمانی فارسی و انگیسی، از تجارب خود در سمت‌های مدیریتی مختلف اعم از عضو هیات مدیره، مشاور مدیریت، مدیر میانی، مدیر پروژه بسیار بهره بردند و مصادیق ذکر شده در فصول پایانی که کاربردی‌تر است، عیناً از تجارب اجرایی‌شان برگرفته شده است.

در بخشی از فصل سوم کتاب می‌خوانیم: «وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی با هدف تنظیم روابط کار مبتنی بر رعایت اصل سه جانبه گرایی و حفظ و صیانت از نیروی کار و برقراری عدالت اجتماعی تشکیل گردیده و با جدا شدن حقوق کار از حقوق مدنی و تصویب قوانین کار ۱۳۳۷و ۱۳۶۹ تامین و تضمین حقوق کارگران را مورد توجه و تاکید قرار داده است. انقلاب صنعتی و ظهور ماشینیسم، روستاییان را به شهرها و مراکز ماشینی کشاند. این گروه انبوه که در جستجوی کار بودند به مقتضای فلسفه رایج آن زمان این نظام آزادی اقتصادی از سوی هیچ قانونی حمایت نمی‌شدند. بنابراین این وضع سبب شد رفته‌رفته به صورت توده‌های استثمارشده درآیند. برای حل این مشکلات از همان آغاز برخی از اندیشمندان و مصلحان جامعه راه‌حل‌هایی را پیشنهاد کردند تا قوانین کار نه فقط داخل مرزهای جغرافیایی و سیاسی بلکه به صورت گسترده‌تر به مرحله اجرا درآید. سرانجام در نتیجه کوشش‌های فردی و جمعی از اندیشمندان دولتمردان و گروه‌های مختلف از آغاز قرن نوزدهم و در پی فعالیت‌های کارگران در دوران جنگ جهانی اول سازمان بین‌المللی کار در سال ۱۹۱۹ و به موجب عهدنامه صلح ورسای تاسیس شد. مهمترین رسالت و ماموریت سازمان بین‌المللی کار اقدام با هدف بهبود شرایط کار در جهان است.»