به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روابط عمومی‌دانشگاه سوره_ هفتمین نشست هفته ارتباطات و روابط عمومی‌با عنوان «نقد و بررسی کتاب نظریه‌های ارتباط جمعی» با حضور محسن شاکری نژاد مترجم کتاب، عباس اسدی مدرس روزنامه نگاری دانشگاه علامه طباطبایی و امیدعلی مسعودی عضوهیات عضو هیات علمی‌دانشگاه سوره به میزبانی مبینا میرزابیگی دانشجوی رشته روزنامه نگاری روز چهارشنبه 29 اردیبهشت ماه 1400 از ساعت 11 الی 13 به صورت مجازی در سامانه سیباد دانشگاه سوره برگزار شد.      

در ابتدای جلسه، محسن شاکری نژاد مترجم کتاب نظریه‌های ارتباط جمعی نوشته استنلی جی برای آشنایی با این اثر توضیحاتی را ارائه داد و درباره انگیزه خود گفت: من در سال 1389 در دانشگاه پیام تدریس را آغاز کردم و با چندتن از نظریه پردازان و آثار آن‌ها نیز آشنا شدم و نخستین بار این کتاب نظریه‌های ارتباط جمعی را در سایت وزارت علوم که رفرنس‌های ارشد را معرفی می‌کرد مشاهده کردم البته قبلا هم با اسم نویسنده‌هایی چون استنلی جی آشنایی داشتم؛ نمونه‌ای که از این کتاب من پیاده کردم چاپ ششم است و مهدی مهدی زاده نیز ارزیابی کتاب را برعهده داشت.

وی در رابطه با  ایراد‌های ترجمه‌ای در این اثر افزود: کتاب کماکان چندتا ایراد دارد و نکته ای که وجود دارد این است که ویراستاری ادبی لازم را دارد؛ در بخش‌هایی به دلیل کثرت استفاده از برخی واژگان در زبان فارسی کلمات را ترجمه نکرده و گذاشتم به شکل اصلی باقی بماند.

شاکری نژاد در ادامه به معرفی بخش‌های کتاب پرداخت و تاکید کرد: در فصل دوم این اثر چهار حوزه شامل جامعه توده بعد از صنعتی شدن، دوره نظریات محدود انتقادی و فرهنگی مطرح می‌شود، در بخش‌های دیگر کتاب نیز بحث جامعه و فرهنگ توده ، زوال جامعه و همچنین در بخش۴ کتاب بحث تبلیغات و دربخش ۵ نظریه‌های هنجاری مطرح شده است؛ نکته ای که در مورد نظریه‌های هنجاری که در انتهای کتاب  استنلی و باران دیده می‌شود دیدگاه ویلیام‌هاچنر است که آن را بازگو می‌کند.

وی در ادامه به تعریف نظریه غربی در کتاب اشاره داشت و بیان کرد: نظریه غربی ترکیبی از نظریه آزادی خواهی و مسئولیت اجتماعی است که نویسندگان آن را ترکیب کردند و نظریه هنجازی انقلابی را نیز مورد توجه قرار می‌دهند؛ قابل توجه است که فصل‌هایی از کتاب می‌تواند منابع درسی نیز باشد.

شاکری نژاد نیز در بخش بعدی صحبت‌های خود ویژگی‌های مثبت کتاب نظریه‌های ارتباط جمعی را یادآور شد و گفت: برخی از این فصل‌های کتاب حتی می‌توانند به عنوان منابع درسی باشند و آن را پوشش بدهند به عنوان مثال در بخش چهارم و آخرین بخش، نظریه‌های مخاطب و تاثیر‌ها را مورد بررسی قرار می‌گیرد و من‌ در کمتر کتاب‌های نظریه ارتباطات دیده ام که به بحث سواد رسانه ای پرداخته شود و این کتاب شامل این موضوع نیز شده است.

وی افزود: اگر متن اصلی کتاب را مطالعه کنید، در جاهایی مشخص شده است که به لحاظ فرهنگی و سیاسی به فضای امروز کشور ما نمی‌خورد  و قسمت‌هایی از آن حذف شده است، من وقتی کتاب را مشاهده کردم که باکس‌هایی طراحی شده بود و نقاط ضعف وقوت هرنظریه در آن قرار داشت.

در ادامه این نشست نیز، عباس اسدی به عنوان نخستین ناقد این اثر صحبت‌های خود با اشاره به پیش گفتار کتاب که نوشته مترجم‌آن است ، آغاز کرد و گفت: ترجمه کتاب نسبت به نسخه‌های دیگر آن بسیار روان تر بوده و قطعا برای کتاب ۷۰۰ صفحه ای زمان بسیاری صرف شده است.

وی خاطرنشان کرد: یکی از نکات مثبت کتاب که من را بسیار به خود جذب کرد، پیش‌گفتار این کتاب بود که نوشته دکتر شاکری نژاد است در نهایت این کتاب محصول همکاری 40 ساله ای است که به طول انجامیده و این امر اتفاقی بوده ست که در کشور ما برای  کارعلمی‌کمتر اتفاق می‌افتد.

اسدی در بخش بعدی  نقد خود به نقاط ضعف ترجمه و کتاب پرداخت و اذعان کرد: کتاب مطالب مهم را جدول بندی کرده و مباحثی که مطرح شده  نیز در آخر هرفصل نگاه انتقادی آن را نیز پیش آورده و خلاصه آن فصل نیز قید شده است در این اثر استفاده از منابع بسیار فراوان بوده و کثور فراوان حُسن نیست اما به دلیل اینکه نویسندگان ۴۰ سال کار کردن این حجم از منابع کاملا طبیعی است ولیکن  در صفحه ۶۸۶ اشکالات ارجاع به منبع نیز وجود دارد.
 
وی در ادامه افزود: با همه احوال این‌کتاب محسنات زیادی دارد ولی شخصا انتقادی که به کتاب وارد می‌کنم؛ مباحثی که نویسندگان نوشته‌اند تماما جدید نیست در واقع این‌ها گرآوری نظریه‌هایی است که از پیش مطرح شده است و علارغم اینکه این کتاب چاپ هفتم آن هم رسیده، درباره شبکه‌های اجتماعی سخنی به میان آورده نشده است.
 
اسدی با بیان اینکه، محسن شاکری نژاد در ترجمه این اثر بسیار زحمت کشیدند نقد‌های وارده به مترجم را اینگونه بیان کرد: مهمترین اشکالی که در مترجم وجود دارد مقدمه آن است که در آن کلی گویی اتفاق افتاده و اشاره کمی‌به نویسندگان آن داشته است همچنین خود مترجم نقاط قوت و ضعفی از کتاب بیان نکرده است و فرآیند ترجمه و هدف نیز قید نشده است؛ همچنین کلمات متعدد در مورد یک کلمه به کار برده شده که باید یکسان سازی شود و اشکالات ویرایشی نیز وجود دارد از جمله اینکه کلمه‌هایی یافت می‌شود که چسبیده نوشته شده و نیازمند اصباح است.

امید علی مسعودی نیز  به عنوان ناقد دوم جلسه در تکمیل صحبت‌های عباس اسدی، ابتد به دسته بندی خوب کتاب اشاره داشت و گفت: ما به دانشجوها می‌گوییم که نیاز نیست تمامی‌کتاب را مطالعه کنید بلکه به قسمت‌هایی مراجعه کنید که نیاز‌های شمارا برطرف می‌کند کتاب دکتر شاکری نژاد به خوبی دسته بندی شده و این نیاز را برطرف می‌کند.

وی افزود: معمولا  کتاب‌هایی که دانشگاه‌ها چاپ می‌‌شود با کیفیت بوده و با قیمت پایین تر نیز عرضه می‌شود. امیدواریم حضور این کتاب‌ها در عرضه نمایشگاه‌ها نیز بیشتر شود.

مسعودی در ادامه افزود: در صفحه ۳۴۹ این کتاب را خیلی دوست دارم زیرا درباره موفقیت‌های امام خمینی بر علیه شاه صحبت می‌کند و همچنین در مورد نحوه استفاده امام‌خمینی از رسانه‌های کوچک در برابر رسانه‌های بزرگ نیز صحبت می‌کند.

در انتهای جلسه نیز، شاکری نژاد ضمن تشکر از ناقدان به عنوان کلام آخر گفت: من آن چیزی که ترجمه کردم عینا متن کتاب بوده و فصول مطابق کار نویسندگان پیش رفته است؛ در رابطه با مشکلات ویراستاری و دیگر اشکالات ترجمه هم امیدواریم در چاپ بعدی دقت بیشتری خرج دهیم.