به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) «نظریه جامعه و جنسیت» کتاب موجزی است به قلم عباس محمدی اصل که توسط انتشارات دیبای دانش وارد بازار نشر شده است. نویسنده این کتاب تمرکز خود را بر مفهوم جنسیت در علم جامعه‌شناسی قرار داده است و می‌خواهد نشان دهد که اگر این مفهوم را به صورت بنیادی مورد بررسی قرار دهیم، چگونه جامعه‌شناسی نیازمند دگرگونی‌های عمیقی می‌شود که می‌تواند مسیری تازه را پیش روی آن بگشاید.
نویسنده کتاب در بخشی از مقدمه در مورد ریشه‌های نگاه مردانه در تاریخ جامعه‌شناسی و نظریه‌های آن می‌نویسد:«خلاصه می‌توان گفت جامعه‌شناسی علی رغم ادعای مطالعه علمی جامعه اما متوجه جهانی است که مردان می‌بینند و لذا نظریه‌های کلاسیک و مدرنش تبیینی برای زنان در برندارند؛ زیرا به شواهد تجربی تکوین و توضیح واقعیت اجتماعی توسط آنان وقعی نمی‌نهند.... ضمنا جامعه‌شناسان اغلب تجویز را به جای تبیین می‌گیرند و عمدتا توضیح می‌دهند زنان چگونه باید باشند تا این که چگونه هستند.»
محمدی اصل در پایان مقدمه بازاندیشی جنسیتی در جامعه‌شناسی را امری ضروری اما نیازمند به کار بستن اصولی خاص معرفی می‌کند و می‌گوید: «بازاندیشی جنسیتی در جامعه‌شناسی نیازمند کار ذهنی دقیقا مبتنی بر جامعه‌شناسی جدید دانش است که همه ابعاد تجربیات زنان را در برگیرد. حتی جامعه‌شناسی زنانه می‌تواند به جای تمرکز صرف بر ساخت‌های اجتماعی بیشتر از روش‌های مردمی برای تمرکز بر دغدغه‌های شخصی و روزمره زنان بهره گیرد و تجربه زیسته و شخصی را زیربنای همه رفتارها و اعمال اجتماعی انگارد».
پس از مقدمه نویسنده در 10 بخش کوتاه و یک نتیجه‌گیری بحث خود را پیش می‌برد. «مردانگی امر اجتماعی»، «معضل اجتماعی جنس»، «جنسیت و مدرنیته»، «شهروندی به نام زن» ، «فصل جدید جامعه‌شناسی جنسیت»، «جنسیت تعاملی و نهاد جنسیت»، «جنسیت، کودکی و زندگی خانوادگی»، «جنسیت و مشاغل» «بود تقاوت‌ها در نبود نابرابری‌ها» و «استنتاج جنسیت در تاریخ نظریه اجتماعی» 10 بخش اصلی کتاب راتشکیل می‌دهند. همانطور که از عنوان فصول بر می‌آید نویسنده تلاش کرده است در هر کدام از این بخش‌ها به شکل موجز به یکی از ابعاد جنسیت در جامعه‌شناسی توجه کند. در این مسیر علاوه بر سیر تاریخی مفهوم جنسیت و دگرگونی‌های آن در دوران مدرن سعی در نشان دادن خلاهای مطالعات اجتماعی مبتنی بر جنسیت هم شده است.
نویسنده در بخش جمع‌بندی در مورد ارزش اجتماعی زنان در جهان امروز می‌نویسد: «ارزش اجتماعی جایگاه زنان در جهان امروزین از جنبه‌های مختلف تغییر کرده و پیداست علمی چون جامعه‌شناسی نمی‌تواند از تبیین چنین تحولی باز ماند؛ زیرا در این ضورت از کارآمدی می‌افتد و دستکم تصوری کاریکاتوری از واقع عرضه می‌دارد که نارساست و به کار نمی‌آید. الگویی از جامعه‌شناسی که مثلا وضعیت زنان را محدود به وقایع داخل خانه با تعلقات و فعالیت‌های خانوادگی ببیند، بی‌شک در دنیای جدید و ناظر به حضور فزاینده زنان در عرصه عمومی راه به جایی نمی‌برد و بلکه گمراهی و بدفهمی به بار می‌آورد».
محمدی اصل در ادامه راه حل گرفتار نیامدن در این بدفهمی را این طور توضیح می‌دهد: «برای جان بردن از این معضل نخست لازم است دریافت بینش‌ها و روش‌های جامعه‌شناسی چگونه در جهانی مردانه ساخته و پرداخته شده و می‌شوند که دست بالا نقش فرعی برای زنان در آن لحاظ می‌گردد. جامعه‌شناسی صنعتی، جامعه‌شناسی سیاسی، قشربندی اجتماعی و امثالهم حداکثر جنسیت را به عنوان موضوعی در کنار سایر مباحثشان لحاظ می‌کنند و آن را تابع ساخت‌های نظام اجتماعی می‌گیرند.... جامعه‌شناسی بر این سیاق با جهان اجتماعی مواجه است که پیشاپیش توسط مردان اشغال شده و هنوز هم تا حد زیادی توسط مردان قرق شده و گویا ملک مطلق و شش دانگ یا قلمرو اختصاصی‌شان می‌نماید.»
کتاب «نظریه جامعه و جنسیت» به قمم عباس محمدی اصل در 110 صفحه، شمارگان 500 نسخه و قیمت 19 هزار تومان توسط انتشارات دیبای دانش در اختیار علاقه‌مندان قرار گرفته است.
چهارشنبه ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ - ۱۲:۰۳
نظر شما