دوشنبه ۲۰ بهمن ۱۳۹۹ - ۰۸:۰۰
ناآگاهی انسان با محیط زیست چه می‌کند؟

یکی از دلایل تخریب محیط زیست، ناآگاهی است. ناآگاهی از اینکه سازوکار طبیعت چیست، جایگاه ما در طبیعت کجاست، چگونه به آن وابسته هستیم و فعالیت‌هایمان در طبیعت چه نتیجه و پیامدی به دنبال دارد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، ادامه حیات ساکنان کره زمین که انسان نیز بخشی از آن است، به بقا و سلامت محیط زیست بستگی دارد. امروزه عوامل متعددی بقا و سلامت محیط زیست را تهدید می‌کنند؛ افزایش جمعیت، گسترش سکونتگاه‌های انسانی، افزایش جاده‌سازی، افزایش تولید آلاینده‌های صنعتی، کشاورزی و شهری و غیره، موجب از بین رفتن زیستگاه‌های طبیعی، آلودگی گسترده منابع آبی، خاک و هوا شده است. یکی از دلایل تخریب محیط زیست، ناآگاهی است. ناآگاهی از اینکه سازوکار طبیعت چیست، جایگاه ما در طبیعت کجاست، چگونه به آن وابسته هستیم و فعالیت‌هایمان در طبیعت چه نتیجه و پیامدی به دنبال دارد. اینجاست که آموزش وارد کارزار می‌شود تا از این ناآگاهی بکاهد.
 
کتاب «آمادگی نسل آینده برای توسعه پایدار» نوشته کالیانی کندولا، در سال 1999 میلادی از سوی مرکز آموزش محیط زیست هندوستان تدوین شده است. این اثر شامل طرح درس‌هایی برای آموزش جوانب مختلف مفهوم توسعه پایدار به دانش‌آموزان مقطع دبیرستان و سنین بالاتر است. در ترجمه فارسی به قلم صفورا زواران حسینی، فعالیت‌های مندرج در کتاب بومی‌سازی شده و آن دسته از فعالیت‌ها که با شرایط و مسائل موجود در ایران منطبق نبوده‌اند، بازنویسی شده‌اند. همچنین در بخش‌های مختلف کتاب برای درک بهتر مفاهیم و اصطلاحات، زیرنویس‌هایی به متن اضافه شده و تا حد امکان نیز سعی شده تا معادل انگلیسی اصطلاحات و اسامی خاص نیز ذکر شود.


پیش به‌سوی توسعه پایدار
نویسنده در صفحه 32 کتاب درباره شاخص تشخیص حرکت در مسیر درست توسعه پایدار، توضیح می‌دهد: «نقطه آغازین برای پاسخ به این پرسش، مرور رابطه جوامع انسانی با اکوسیستم‌ها در سراسر جهان است. در یکی از انواع موجود، جامعه انسانی را اکوسیستم دربرگرفته است. در این مدل، میان اکوسیستم و جامعه انسانی، کنش‌های متقابل وجود دارد. یعنی جریانی از منفعت (حمایت از انسان، منبع اقتصادی و غیره) و فشار (بلایای طبیعی و غیره) از سوی اکوسیستم به سمت انسان‌ها و جریانی از فشار (استفاده بی‌رویه از منابع، آلودگی و غیره) و منفعت (حفاظت) از سوی انسان‌ها به سمت اکوسیستم برقرار است. انسان‌ها به اکوسیستمی که آن‌ها را دربر گرفته است، همانند زرده تخم‌مرغ به سفیده، وابسته هستند. یک اکوسیستم سلامت، به‌تنهایی برای انسان‌ها راهگشا نیست، اگر انسان‌ها قربانی فقر، بدبختی، خشونت و ستم باشند. یک تخم‌مرغ فقط زمانی در شرایط مناسبی است که زرده و سفیده هر دو سالم باشند. جامعه نیز زمانی شرایط مناسب و پایدار دارد که هم انسان‌ها و هم محیط زیست سالم باشند.
 
یکی از الزامات برقراری پایداری، سلامت انسان‌هاست، زیرا هیچ انسان عاقلی نمی‌خواهد برای همیشه کیفیت زندگی پایینی داشته باشد.  اکوسیستم سالم نیز یکی دیگر از الزامات است، زیرا اکوسیستم است که حیات را حمایت می‌کند و دستیابی به هرگونه کیفیت زندگی را ممکن می‌سازد. سلامت انسان‌ها و محیط زیست، هر دو در کنار هم مهم است و برای رسیدن به جامعه‌ای پایدار باید به هر دو دست یافت.»


گنج پنهان
«تنوع زیستی برای تداوم حیات کره زمین و ساکنان آن لازم است. تنوع زیستی غنی به معنای تعداد گونه‌های بیشتر، زیست‌کره و اکوسیستم‌هایی غنی‌تر است و امکان انتخاب منابع طبیعی را نیز بیشتر می‌کند. تنوع زیستی پایه تمامی محصولات حیاتی مورد نیاز ماست؛ به‌عنوان مثال غذا، بسیاری از داروها، پارچه و غیره. همچنین منبعی بالقوه برای توسعه منابع جدیدی از غذا، دارو و دیگر نیازهای حیاتی است. با بهره‌برداری از تنوع زیستی می‌توان منابع در اختیار موجود را غنی‌تر کرد.
 
تنوع زیستی بر اثر فعالیت‌های انسان، مانند پاک‌تراشی جنگل‌ها و روش‌های کشاورزی نادرست  و پیامد فعالیت‌هایش، مانند آلودگی به سرعت به‌ سوی زوال می‌رود. تنوع زیستی ایران بسیار غنی است. در کشور ما اکوسیستم‌های متنوع جنگلی، بیابانی، کوهستانی، تالابی و غیره دیده می‌شود. تنوع جانوران و گیاهان ایران به دلیل وجود تنوع اقلیمی در کشورمان بسیار بالا و جالب توجه است. در ایران حدود 8000 گونه گیاهی و بیش از 1000 گونه جانوری مهره‌دار وجود دارد.»
 
نخستین چاپ کتاب «آمادگی نسل آینده برای توسعه پایدار» در 160 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 32 هزار تومان از سوی شرکت انتشارات فنی ایران، راهی بازار نشر شده است.

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

برگزیده

پربازدیدترین

تازه‌ها