به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) پنجمین نشست شب نویسنده با موضوع نگاهی به کتاب «در شب داعش» اثر سوفی کاسینکی در قالب گفت‌وگوی آنلاین با ویدا سامعی مترجم این اثر در کتابفروشی هوپای قبا برگزار شد.

سامعی که در 15 سال گذشته در پاریس ساکن است، در این گفت‌وگوی زنده -که از طریق صفحه این کتابفروشی در اینستاگرام پخش شد- درباره فعالیت‌های خود در عرصه ترجمه عنوان کرد: من دانش‌آموخته روزنامه‌نگاری در ایران هستم و پس از مهاجرت به فرانسه نیز در همین زمینه دو فوق‌لیسانس از دانشگاه سوربن دریافت کردم و در سال سوم تحصیل در رشته دکتری بودم که حس کردم با تحصیل به نتیجه دلخواهم نمی‌رسم. درس را رها کردم و کار رسانه‌ای را مستقل پیش بردم. با این همه این روزها دو دل‌مشغولی بیشتر ندارم؛ یکی ترجمه و دیگری سفالگری. من خودم را مترجم حرفه‌ای نمی‌دانم؛ مترجم پرکاری هم نیستم؛ اما سعی می‌کنم خوب ترجمه کنم.

سامعی در ادامه با اشاره به کتاب «در شب داعش» عنوان کرد: این کتاب در سال 2016 در فرانسه منتشر شد. نویسنده آن زنی جوان است که همراه با کودک 4‌ساله خود به شهر رقه و مرکز خلافت اسلامی می‌رود تا در پرورشگاه و بیمارستان فعالیت و به داعش کمک کند. با اینکه او توسط دوستانش جذب این گروه می‌شود و تن به این سفر می‌دهد؛ اما در میانه راه متوجه می‌شود که واقعیت چیز دیگری است و در نهایت از آن شهر فرار می‌کند. نویسنده پس از بازگشت به فرانسه اسم مستعاری را انتخاب می‌کند و با صحبت با ناشر فرانسوی و فرد دیگری که با وی مصاحبه کرده، کتاب را به سرانجام می‌رساند. من هم البته او را ندیدم؛ اما مطلع هستم که به دلیل پیوستن به داعش به همراه کودک 4‌ساله‌اش در فرانسه محاکمه شده است. دولت فرانسه به این موارد به ویژه نقش‌داشتن یا نداشتن در فعالیت‌هایی مانند قتل یا تجاوز در کنار داعش حساسیت زیادی دارد و گاه حتی اجازه اقامت و کارت ملیت فرانسوی افراد متهم را هم باطل کرده است.

وی افزود: علت ناشناخته‌ماندن و مستعاربودن این نام، تمایل سرویس‌های امنیتی فرانسه است که دوست ندارند این افراد با جامعه در ارتباط باشند و البته خود این افراد نیز مایل نیستند که چهره‌های شناخته‌شده‌ای باقی بمانند، در معرض قضاوت قرار بگیرند و شکنجه روحی شوند
سامعی با تأیید این مساله که کتاب در شرح انگیزه‌های پیوستن این زن و چهار جوان مسلمان فرانسوی همسایه او به داعش محافظه‌کارانه عمل کرده است، به این موضوع اشاره کرد که خانواده تمامی افراد معرفی‌شده در کتاب هنوز ساکن فرانسه هستند. شرح بیشتر جزئیات هم باعث تهییج سایر افراد برای از سر گذراندن این تجربه می‌شود و هم زندگی آنها را مختل می‌کند. در کنار این موضوع هنوز هم کم نیستند افرادی که دنبال راهی برای پیوستن به این گروه‌ها هستند. در نتیجه می‌خواهم عرض کنم با اینکه در فرانسه و برای نشر کتاب سانسور وجود ندارد؛ اما رعایت مسائل امنیت ملی در کتاب‌ اهمیت زیادی دارد.

وی در عین حال گفت: روایت‌کردن از چنین اتفاقاتی به‌ویژه برای افرادی که در بطن آن زندگی کرده‌اند، ساده نیست. شاید برای ما ساده باشد؛ اما برای راویان نه. آنها پس از اعتراف به اشتباه خود به‌تبع به دنبال تبرئه کردن خودشان می‌افتند و طبیعی است که شرحی مختصر از اتفاقات در این زمینه بدهند. با این همه لازم می‌دانم بگویم که تعداد زنانی که به داعش پیوسته و در جهاد نکاح داعش شرکت کرده‌اند، در انگلستان بیشتر از سایر کشورهای اروپایی بوده است. من به‌واسطه حرفه‌ام در این زمینه اخبار را پیگیری و اطلاعاتی کسب کردم که نشان داد در کنار زنان، جوان‌های نسل دوم و سوم مهاجر بیش از سایر گروه‌های سنی در فرانسه به داعش پیوسته‌اند.

این موضوع به‌ویژه در میان الجزایری‌تبارها و مراکشی‌تبارها دیده می‌شود. شاید کینه دیرینه آنها درباره استعمار کشورشان و حس انتقام‌جویی‌ در درونشان هم در این زمینه بی‌ربط نباشد.

این مترجم در ادامه با اشاره به بازخوردهای بالای این کتاب پس از انتشار در فرانسه، گفت: قبل از هرچیز باید بگویم که فرانسوی‌ها بسیار اهل مطالعه هستند و کتاب در این کشور حداقل با 10 هزار نسخه شمارگان چاپ می‌شود. این کتاب هم پس از انتشار با توجه زیادی از سوی رسانه‌ها همراه شد؛ به‌ویژه اینکه در زمان انتشار آن هنوز درباره داعش و ریشه‌های شکل‌گیری آن علاقه‌مندی وجود داشت. برای فرانسوی‌ها بسیار جالب بوده و هست که چطور یک انسان حس می‌کند باید به این گروه بپیوندد و بعد هم تصمیم می‌گیرد از آن جدا شود.

سامعی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با تأکید بر اینکه درآمد حاصل از تمامی ترجمه‌هایش از جمله ترجمه این کتاب را به امور خیریه در ایران اختصاص داده است، عنوان کرد: حرفه اصلی من ترجمه نیست. می‌دانم که با شمارگان فعلی انتشار کتاب در ایران و قیمت تولید کتاب، اینکه بخواهی از راه نوشتن و ترجمه زندگی کنی، واقعاً بی‌انصافی است. در فرانسه در ماه سپتامبر که آغاز فعالیت مدارس و دانشگاه‌هاست، بیشتر ناشران تازه‌ترین آثار خود را عرضه می‌کنند و بسیاری از آنها نیز خیلی زود به چاپ‌های بعدی می‌رسند. درواقع کتاب محصولی اصلی در سبد خانوار است و طبعاً نویسنده و مترجم می‌تواند با این حرفه فعالیت کند؛ اما این موضوع در ایران امکان تحقق ندارد.