به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی دانشگاه سوره، به نقل از معاونت پژوهشی دانشگاه_  با همکاری دانشکده هنر سوره، در پانزدهمین جلسه نقد کتاب سوره، نقد و بررسی کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» تألیف رضا کوچک‌زاده به میزبانی رامتین شهبازی با حضور فرهاد مهندس‌پور منتقد کتاب و جمعی از استادان و دانشجویان علاقه‌مند به صورت آنلاین برگزار شد.

کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» مجموعه‌ای از نوشتارها و گفتارهایی است که به بررسی رابطه‌ دوسویه‌ نهادهای تئاتر و جامعه می‌پردازد و برهم‌کنش این دو را در فرهنگ‌ها و زمان‌های گوناگون می‌کاود.

این کتاب که به کوشش رضا کوچک‌زاده (کارگردان و پژوهشگر تئاتر) در ۴۷۰ صفحه نخستین‌بار دی‌ماه ۱۳۹۸ در مجموعه‌ «گستره‌ خیال» و در نشر نو منتشر شده، از سه بخش اصلی بررسی‌های ما (شامل هفت مقاله از پژوهش‌گران جامعه‌شناسی و هنرهای نمایشی ایران)، پیوست یک: نگرش‌های دیگران (شامل هفت مقاله از پژوهندگان جهانی) و پیوست دو: گفت‌وگو (گفت‌وگو با سه تن از کارگردانان مهم تئاتر اجتماعی) به هم رسیده است .

 ۱۹ نویسنده و ۹ مترجم (و نیز گفتار سه کارگردان نام‌دار) در این کتاب همکاری کرده‌اند.

در ابتدای جلسه، رضا کوچک زاده در پاسخ به این سوال که ایده اصلی گردآوری این اثر از کجا شکل گرفته است گفت: اوایل دهه 80  در دانشگاه تربیت مدرس نمایش‌های استاد مهندس پور تاثیراتی را بر روی روحیه تئاتری ما گذاشته بود و انگیزه نوآوری این تئاتر ها قابل توجه بود؛ در سال 83  نیز قرار بود تئاتری با عنوان خانواده و تئاتر برگزار شود و به دلیل اینکه این موضوع می‌توانست گسترده‌تر باشد آن را به عنوان تئاتر و جامعه بسط دادیم و مقاله‌ای که از این تئاتر به نگارش درآمد زمینه‌ساز چاپ یک کتاب کوچک با عنوان تئاتر و جامعه شد.

وی افزود: کتاب کوچک تئاتر و جامعه احتیاج به گستردگی داشت و مطالب کافی نبود و این کتاب  سبب شد تا کتاب دیگری با عنوان «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» در سال 98 چاپ شود که ترکیب و نگرش تازه ای نسبت به کتاب نخست است.

کوچک زاده در رابطه با عنوان کتاب گفت: عنوان کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» خلاصه ای از کتاب است که در عنوان نهفته شده و دلیل اینکه عنوان روی جلد تئاتر و جامعه است به عنوان کتاب نخست بر می گردد.

فرهاد مهندس پور منتقد این اثر، نیز در رابطه با ضرورت مطالعه کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» برای جامعه تئاتر ایران گفت: هنوز در مطالعاتی که در تئاتر ایران صورت می گیرد بخش های مجهولی وجود دارد که به آن پرداخته نشده شاید به دلیل این است که اطلاعات لازم و کافی در این باره وجود ندارد و تئاتر ایران تاریخ دقیق و نهاد های موازی مانند نقد ندارد؛ اگر نگاهی به رفتار و مناسبات جامعه شناسان در ایران بیاندازیم متوجه نوعی رفتار مشخص و از پیش تعیین شده می شویم.

وی افزود: در دهه 50 تئاتر گسترش چندانی پیدا کرد که چند جریان از جمله اداره تئاتر، تئاتر گروه چپ، طیف کارگاه نمایش، آدم های مستقل و تئاتر لاله زاری را دربر می گرفت؛ رفتار عادتی بین این طیف ها این بود که از کار یکدیگر خبر نداشتند و این نقص بزرگی در جامعه شناسی تئاتر محسوب می شد.

مهندس پور خاطرنشان کرد: تئاتر در کنار ضرورت اجتماعی رخ می دهد و نظریه هایی که در رابطه با تئاتر و جامعه  در کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر»  وجود دارد نیز از ضرورت های مطالعه این اثر محسوب می شود و این کتاب آغازی است برای بیان موضوعات و جزئیات تئاتر که لازم است دانسته شود.

کوچک زاده در رابطه با کاربردی بودن مطالب کتاب گفت: ما در این اثر به نیاز های جامعه و تئاتر توجه داشتیم و تمامی نیاز ها را بررسی کردیم تا بدانیم چه چیزهایی را در این زمینه در جامعه کم داریم و بخش ترجمه کتاب مارا با مرزهای گوناگونی رو به رو می کند؛ چنین اثری در هر دوره ای قابل ویرایش و بسط است.

وی در رابطه با چگونگی شکل گیری عناوین مقالات این اثر افزود: کتابی که نخستین بار در سال 1388 منتشر شد جریان ها و پرسش هایی را در جامعه شناسان فرهنگی و تئاتر ایجاد کرد و این امر سبب شد دیدگاه های متفاوتی شکل بگیرد  و از دل این رویکرد ها مقالاتی به نگارش در آمد علاوه بر این موضوع به گفت و گو با دیگر افرادی که این موضوع برایشان حائز اهمیت بود پرداختم و خواستم تا روی مقالات کار کنند.

مهندس پور نیز در رابطه با مقالات کتاب «تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر» گفت: یکی از بهترین مقاله های این اثر مقاله رضا سرور است چرا که به یک پدیده زنده و کنونی اشاره می کند و مقاله ای ضروری محسوب می شود البته دیگر مقالات این کتاب نیز مفید هستند چرا که این اثر قدم اولیه خوبی در راه تئاتر و جامعه برمی دارد.

*در انتهای جلسه نیز به تمامی سوالات علاقه مندان در این زمینه پاسخ داده شد؛ سپس رامتین شهبازی میزبان برنامه با توجه به اینکه آخرین جلسه نقد و بررسی کتاب دانشگاه سوره برگزار شد از تمامی مسئولان و دست اندرکاران این برنامه که طی 15 هفته تلاش کردن این جلسات به بهترین نحو برگزار شود تشکر و قدردانی کرد.

جهت مشاهده آخرین جلسه نقد و بررسی کتاب « تئاتر (و) جامعه (و) تئاتر » وارد لینک زیر شوید:
https://www.aparat.com/v/IqHt3