انوشه قناتیان گفت: رمانها روی نوجوانان بیش از بزرگسالان اثر میگذارند و برایشان الگوی رفتاری مناسبی ایجاد میکنند. انگلبرگر از این مسئله نهایت بهره را برده است تا نوجوانان را با احساسات و هیجانات خودشان و دیگران آشنا کند.
تام انگلبرگر، نویسنده این مجموعه، دست روی نکته مهمی گذاشته، هوش هیجانی بچهها، این سالها در مورد هوش هیجانی بچهها، مطالب و کتابهای زیادی تألیف شده. به نظر شما به عنوان مترجم کار، این مجموعه چه تفاوتی با دیگر کارها دارد؟
تام انگلبرگر با خلق ماجراهایی که برای نوجوانان آشناست و همراه با چاشنی طنز مفاهیم مورد نظرش را به نوجوانان منتقل میکند. بر اساس تحقیق روانشناسان، رمانها روی نوجوانان بیش از بزرگسالان اثر میگذارند و برایشان الگوی رفتاری مناسبی ایجاد میکنند. انگلبرگر از این مسئله نهایت بهره را برده است تا نوجوانان را با احساسات و هیجانات خودشان و دیگران آشنا کند. خواننده در جای جای این مجموعه با شخصیتهایی روبهرو میشود که میتواند با آنها همذات پنداری کند، همراهشان تصمیمگیری نماید و همدلی کند. نوجوانان گریزان از نصیحت، مشتاقانه با این مجموعه همراه میشوند، درس زندگی میگیرند و تعاملات اجتماعی را میآموزند بیآنکه کسل یا خسته شوند.
استفاده از شخصیتی که بی دست و پاست یا توسط دوستانش نادیده گرفته میشود، کلیشهای قدیمی میرسد، به عنوان مترجم کار، نویسنده چه تمهیدی برای مطرح شدن کار اندیشیده است؟
در حقیقت شخصیت مورد بحث بیش از آنکه بیدست و پا باشد، عجیب و غریب و متفاوت است. همین تفاوت او را از دیگران متمایز میکند. نویسنده، شخصیت منحصر به فرد و دوستداشتنی را خلق کرده است که واکنشها و رفتارهایش شما را شگفتزده میکند و درعین حال میخنداند. وقتی او را بشناسید نمیتوانید دوستش نداشته باشید، همانطور که دوستانش در مدرسه بعد از اینکه با روحیاتش آشنا میشوند به او علاقهمند میگردند.
مجموعه «اوریگامی دا» شش جلدی است. آیا میتوان گفت که این مدرسه مک کوئری، دنیای کودکانه بچهها، همان جامعهای است که بزرگسالان هم در آن با مشکلات زیادی روبه رو هستند؟
مسلما همینطور است. مدارس نمونه کوچکتری از جامعهای هستند که ما در آن زندگی میکنیم. در عین حال پایه و اساس جوامع آینده هم از مدارس امروز گذاشته میشود. کودک و نوجوانی که جامعهپذیری و اجتماعی شدن را در مدرسه فرا نمیگیرد و نمیتواند برای حل مشکلاتش راهکاری پیدا کند به بزرگسالی با مشکلات وسیعتر و پیچیدهتر تبدیل میشود که همچنان راهکاری برای حل مشکلاتش ندارد. تام انگلبرگر در این مجموعه دقیقا روی همین نکته انگشت میگذارد؛ اینکه هر مشکلی راه حلی دارد. دانشآموزان مدرسه مککوئری به کمک اوریگامی یودا یاد میگیرند اتفاقات را تحلیل کنند و تدبیری بیندیشند. یاد میگیرند در مقابل چالشها سر خم نکنند، بلکه با برنامهریزی، خلاقیت و اتحاد با آنها مواجه شوند.
«اوریگامی یودا» همان پیر خردمند در سفر خودشناسی در الگوی اسطوره ایست. اما در این مجموعه، این نقش را یک اوریگامی کاغذی بازی میکند که توسط «دوایت» هدایت میشود. استفاده از این طنز ظریف تا چه حد به فهم کودک از این مشکلات و راهنماییها کمک میکند؟
نوجوانان به دنبال الگوبرداری از شخصیتهای جذاب هستند و چه کسی میتواند از اوریگامی یودا که برگرفته از شخصیت مثبت و معروف فیلمهای جنگ ستارگان است، جذابتر باشد؟ طبیعتا شخصیت شوخ، خردمند، مهربان و همدلی که جز منفعت بچهها چیزی نمیخواهد، شخصیت اثرگذاری خواهد بود. اوریگامی یودا با شیوه صحبت کردن عجیبش، آگاهیاش نسبت به آینده، صمیمیتش با دانشآموزان، ایدههای ناب و گاهی خندهدارش در حل مشکلات، مخاطبانش را جذب و دروازههای ادراک و تفکر را به رویشان باز میکند.
لگوی کلاسیک داستانهای بچهها در این داستان که همان الگوی قهرمان و ضد قهرمان است، به خوبی رعایت شده. اول محبوبیت «دوایت» و «اوریگامی یودا» و بعد ورود ضد قهرمان که «هاروی» نام دارد. این کشمکش و تعلیق در فضای داستانی بچهها را به طرف قهرمان پروری سوق نمیدهد؟
شاید در جلد اول دوایت و اوریگامی یودا قهرمان بچهها باشند؛ اما هر چه داستان در جلدهای بعدی پیش میرود مخاطب متوجه میشود هیچ کس به تنهایی قهرمان نیست. در واقع دوایت مورد توجه قرار میگیرد چون سخنگوی اوریگامی یوداست و اوریگامی یودا از اهمیت خاصی برخوردار است چون از نیرو استفاده میکند. در این مجموعه تاکید اصلی بر پیش رفتن به سمت جنبه روشن و مثبت نیرو است، همان چیزی که منبع نور و نیکی محسوب میشود. هر کسی که به سمت جنبه روشن نیرو برود قهرمان است. قرار نیست یک نفر به تنهایی قهرمان باشد، قرار است همه با رشد و تعالی قهرمان زندگی خود باشند.
روابط، مشکلات، دوستیها و... از ارزشهای پنهان در زندگی بچههاست که در مدرسه «مک کوئری» به تصویر کشیده شده است. بچهها مثل آئینهای صاف و شفافند و هر کدام با ویژگیهای خود میتوانند بر دیگر همسالان خود تأثیر بگذارند. «اوریگامی یودا» در آگاهی و خرد جمعی آنها چطور میتواند تأثیرگذار باشد؟
برای اینکه اثرگذار باشید، ابتدا باید اعتماد نوجوان را جلب کنید. اوریگامی یودا با اثبات خودش به بچهها و ارائه توصیهها و راهنماییهایی که به موفقیتشان منجر میشود، اعتمادشان را به دست میآورد. پس از جلب اعتماد آنها وقت این است که ارزشها را منتقل کنید و راه و چاه نشان بدهید؛ درسی بزرگ برای والدین و مربیان.
به عنوان مترجم، اگر بخواهید مجموعه را در چند جمله معرفی کنید چه میگویید؟
داستان رشد و تحول شخصیتی نوجوانان و حتی بزرگسالانی که در یک مجموعه کنار هم گرد آمدهاند تا چگونه زیستن را به ما بیاموزند. ماجراهایی از دل زندگی نوجوانان که با طنز و عناصر جادویی همراه میشود تا خاطراتی مفرح و به یاد ماندنی بر جای بگذارد.
نظر شما