کتاب «مفهوم یابی بحران در قرآن و نسبت آن با سنتهای الهی» میکوشد با دستیابی به یک فرضیه، آیات قرآن کریم و روایات اهلبیت علیهمالسلام را با محوریت آن فرضیه بازآرایی کرده و با تکیه بر نظر مفسران، تحلیل دقیق از معادل قرآنی پدیده بحران و اوصاف آن ارائه کند.
در کتاب مذکور؛ نگارندگان به دنبال ایجاد مفهومی جدید و قرآنی برای بحران نبوده بلکه تلاش کردند الگو و قالبی اسلامی برای مصادیق بحران کشف کنند تا در سایه این الگو امر مدیریت بحران به صورت دقیقتری درک شود. به همین دلیل، کتاب حاضر با روش اجتهادی و با نگاهی توصیفی - تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانهای و تکیه بر آیات قرآن، روایات اهل بیت علیهمالسلام و نظرات مفسرین به پرسشهای مطرح شده پاسخ میگوید.
در این روش تلاش میشود بر اساس آنچه پیش از این از نتایج تحقیقات پیشینه به دست آمد، پیمایشی دقیق در آیات قرآن کریم صورت گرفته و مفاهیم مرتبط با موضوع بحران و مصادیق آن مفاهیم گردآوری شود. پس از این مرحله، تلاش شده است با دستیابی به یک فرضیه، آیات قرآن کریم و روایات اهلبیت علیهمالسلام را با محوریت آن فرضیه بازآرایی کرده و با تکیه بر نظر مفسران، تحلیل دقیق از معادل قرآنی پدیده بحران و اوصاف آن ارائه شود.
در فصل اول این کتاب تعاریف و ابعاد مختلف بحران در ادبیات مرسوم آورده شده است و تلاش کرده تا به جمع بندی مشخصی در این خصوص برسد. در این فصل رویکردهای مختلف تحلیلی و تعاملی در خصوص بحران آمده است. همچنین در این فصل مباحثی در خصوص نقش پارامترهای مختلف در شکلگیری بحران آورده شده است که مخاطب را به منطق مشخص در خصوص تعاریف مختلف بحران میرساند.
در فصل دوم این کتاب میخوانیم: «آنچه که مسلم است، دقیقترین و نابترین مفاهیم مرتبط با بحران را میتوان از منبع غنی قرآن احصاء و استخراج کرد. بر این اساس رسالت اصلی این پژوهش ارائه مختصاتی قرآنی از مصادیق بحران است. قرآن کریم به عنوان کلام الهی، میتواند منبعی روشنگر در جهت راهنمایی مدیران و متخصصان در مواجهه با پدیدههای عالم و تشخیص حوادث بحرانی باشد. این پژوهش به دنبال ردیابی چارچوب پدیدههای بحرانی و سنتهای الهی مرتبط با آنان در آیات قرآن است.
بر این اساس و برای دستیابی به هدف اصلی پژوهش، «مصادیق بحران» مورد توجه قرار گرفته و سپس با تکیه بر واژگانی از قرآن کریم که در مقام اشاره به مصادیق بحران استعمال شدهاند، اصول بنیادین مفهوم بحران استخراج شده است؛ بر این اساس میتوان گفت اولین نوآوری در این پژوهش، برجستهسازی نزدیکترین واژهای است که در ادبیات دینی، در مقام اشاره به مصادیق بحران مورد استعمال قرار گرفته است. سپس بر اساس آیات و روایاتی که این واژه در آنان استعمال شده، چارچوب قرآنی بحران به دست آمده است.»
در فصل سوم کتاب نیز تلاش شده اصلیترین سنتهای الهی مرتبط با مفهوم بحران به درستی به تصویر کشیده شوند. در نهایت آخرین فصل کتاب، یک جمعبندی از کل کتاب ارائه کرده است. ابتدای این فصل و پیش از جمعبندی، ابتدا مستندات اصلی را در کنار هم آورده تا هم نگاهی کلی از آنچه تاکنون گفته شده است به دست آید و هم راه را برای سایر پژوهشها هموار شده تا پژوهشگران بعدی مسیر خود را بهتر طی کنند.
نوآوری کتاب و اصلیترین جنبه ضرورت وجود متن حاضر، تلاش برای کشف قالبی اسلامی برای مصادیق بحران و تلاش در جهت ترسیم مختصات پدیدههای بحرانی در تعالیم وحیانی است. به نظر میرسد بازسازی مفهوم بحران در سایه آیات و روایات اسلامی و توجه به سنتهای الهی، روشی متفاوت را در مقام مدیریت مصادیق بحران پیش روی مدیران قرار میدهد.
کتاب «مفهوم یابی بحران در قرآن و نسبت آن با سنتهای الهی» به تالیف حسین ظفری و رضا رهنما با شمارگان 200 نسخه در 139 صفحه به بهای 23 هزار تومان از سوی دانشگاه جامع امام حسین علیه السلام به چاپ رسیده است.
نظر شما