مهر نوشت: ایزنی فرهنگی ایران در قرقیزستان در تازه‌ترین گزارش ارسالی خود به معرفی یکی از مشهورترین و اثرگذارترین نویسندگان معاصر قرقیزستان پرداخته است. از این نویسنده تاکنون در ایران کتابی ترجمه و منتشر نشده است. معرفی این نویسنده را که در حوزه‌های مختلفی از جمله داستان نویسی، نمایشنامه و فیلمنامه نویسی فعالیت درخوری داشته، در ادامه بخوانید:
مار بایجی‌اف نویسنده، نمایشنامه‌نویس ۲۳ مارس سال ۱۹۳۵ در شهر جلال‌آباد قرقیزستان دیده به جهان گشود. وی به سال ۱۹۶۰ رشته زبان و ادبیات روسی دانشگاه ملی قرقیزستان را به پایان رساند. سال‌های ۱۹۶۲-۱۹۶۴ را در آموزشگاه عالی مسکو تحصیل کرد. وی بعدها در استودیوی «قرقیز فیلم» به‌عنوان سردبیر مشغول به کار شد. سردبیر هیأت فرهنگی وزارت امور فرهنگ قرقیزی شوروی از جمله فعالیت‌های اوست. بایجی‌اف سال‌های ۱۹۷۱-۱۹۷۵ را در روزنامه ادبیات به‌عنوان خبرنگار منطقه قرقیزستان مشغول به کار بود. او به سال ۱۹۶۱ به عضویت اتحادیه کارگردانی سینما و عضو اتحادیه نویسندگان شوروی در آمد.
مار بایجی‌اف آثار خود را به زبان‌های قرقیزی و روسی می‌نوشت و به‌عنوان منتقد و مترجم شهرت یافت. سال ۱۹۶۱ مجموعه داستان‌های هجوآمیز وی با عنوان «قارا کورت» منتشر شد. همچنین، وی نمایشنامه‌های «وقتی کودکان بزرگ شدند»، «مناظره»، «افتخار شجاعت»، «جشن هر خانه»، «عروس و داماد»، «شب شنبه»، «قطار سفر طولانی» را به رشته تحریر در آورده است. مار بایجی‌اف در استودیو «قرقیز فیلم» سناریوی فیلم‌های بلندی همچون «نسل پلنگ برفی»، «پائیز طلایی»، در استودیوی ازبک‌فیلم «بخت غریب»، «باران» و در استودیوی قزاق فیلم «شب سال نو» را نوشته است.
آثار بایجی اف در کشورهای مستقل مشترک‌المنافع به زبان‌های خارجی دیگر ترجمه و منتشر شده است. همچنین وی به‌عنوان رئیس بنیاد «صدف»، نماینده مجلس جمهوری قرقیزستان و رئیس کمیسیون امور فرهنگی؛ اطلاعات؛ زبان ملی و گردشگری پارلمان جمهوری قرقیزستان خدمت کرده و مدتی نیز رئیس آکادمی سینمای جمهوری قرقیزستان بوده است.
او دارنده عنوان «نویسنده برجسته قرقیزها» و همچنین دارای نشان ماناس است. تدریس در دانشگاه فرهنگ و هنر جمهوری قرقیزستان از جمله خدمات ا. به فرهنگ کشورش بوده است. رساله‌های دکترای بسیاری تاکنون در خصوص آثار مار بایجی‌اف نوشته‌شده است.
مهمترین آثار مار بایجی‌اف عبارت‌اند از: «قارا کورت» داستان‌ها (۱۹۶۱)، چیئیر، داستان‌ها و حکایت‌ها (۱۹۶۶)، جشن هر خانه (۱۹۸۰)، صفحات زمان (۱۹۸۷)، قطار سفر طولانی (۱۹۹۱)، بازگشت (۱۹۶۴)، مناظره (۱۹۶۸)، بخت غریب (۱۹۶۹)، ماهی طلایی من (۱۹۷۶)، ما مردها (۱۹۷۸)، شب شنبه (۱۹۸۷)، روی صحنه (۲۰۰۵).
بسیاری از نمایشنامه‌های مار بایجی‌اف روی صحنه‌های تئاترهای مسکو، لنینگراد، لیتوانی، لتونی، استونی، گرجستان، آذربایجان، اوکراین، مولداوی، ازبکستان، قزاقستان، آلمان، لهستان، چک، رومانی، اتریش، مجارستان، فنلاند، سوئد، کانادا، کاستاریکا، مغولستان و سایر کشورها اجرا شده است. از جمله این نمایشنامه‌ها می‌توان به نمایش معروف «دوئل» وی اشاره کرد.
این نویسنده و نمایشنامه نویس قرقیز همچنین فیلم‌نامه‌های بسیاری ازجمله «فرزند پلنگ سفید»، «باران»، «واقعه»، «شب سال نو»، «پاییز طلایی» را نوشته و جوایزی را هم از جشنواره‌های سینمایی جهانی و شوروی دریافت کرده است. او همچنین جایزه «ستارگان اتحادیه کشورهای مستقل همسود» را از بنیاد بین‌المللی همکاری‌های فرهنگی کشورهای СIS از دست عظمت جامان قول اف وزیر فرهنگ قرقیزستان دریافت کرده است.