وی افزود: معمولا سه روز نخست نمایشگاه مخصوص بازدیدکنندگان حرفه‌ای نشر کتاب چین و دیگر کشورها است و روز آخر نیز بازدید عمومی است. فعالیت‌های نمایشگاه کتاب چین در سه بخش؛ نمایشگاهی، برنامه‌های جنبی/ سالن‌های ویژه و سالن کپی‌رایت برگزار می‌شود.
جعفری‌اقدم بیان کرد: امسال بهدلیل اپیدمی کرونا، وضعیت برگزاری نمایشگاه‌ها متفاوت است و به‌صورت فیزیکی و برخط برگزار می‌شود. فیزیکی آن با حضور ناشران چینی برگزار شده و در بخش برخط، ناشران چینی به‌همراه ناشران دیگر کشورها حضور فعال دارند.
مدیر آژانس ادبی و ترجمه «پل» با اشاره به فعالیت‌های بخش مجازی نمایشگاه کتاب پکن عنوان کرد: در این بخش چهار محور فعالیت می‌کند، ناشران چینی و دیگر کشورها، بخش مبادلات کپی‌رایت، بخش کتابخانه‌ها و بخش رویدادها که همگی به‌صورت مجازی فعالیت می‌کنند. در بخش ناشران صاحب غرفه سه امکان وجود دارد؛ نخست آن‌که هر ناشر حداقل پنج عنوان کتاب را در صفحه ویژه خود عرضه می‌کند؛ ناشرانی که کتاب‌های خود را عرضه می‌کنند، امکان گفت‌وگو و چت‌کردن با خریدار و مراجعه‌کننده خود دارند تا برای خرید و فروش رایت کتاب تعامل کنند.
به گفته جعفری‌اقدم، بخش دیگر نیز، بخش هوشمند است که طرف‌های گفت‌وگو یعنی خریدار و فروشنده رایت ملاقات زنده مجازی با یکدیگر دارند. بخش بعدی، غرفه‌های مجازی است که نماینده ناشر چینی در غرفه، کتاب‌های خود را عرضه می‌کند تا اگر ملاقات‌کننده حضوری چینی داشتند، درخصوص ادامه کار و مبادلات رایت گفت‌وگو کنند. در بخش ایونت و رویدادها نیز که توسط مسئولان نمایشگاه و ناشران به‌صورت آنلاین در سایت برگزار برگزار می‌شود و مخاطبان می‌توانند از آن استفاده کنند.
امکان تبادلات رایت یک‌ساله در نمایشگاه‌های مجازی کتاب
وی درباره فعالیت‌های آژانس ادبی و ترجمه پل در نمایشگاه کتاب پکن 2020 گفت: در ابتدا قرار بود که با استفاده از فلوشیپ و یا کمک نمایشگاه کتاب پکن، حضور فیزیکی در نمایشگاه داشته‌باشیم که بهدلیل کرونا دیگر ممکن نبود و مجبور شدیم به‌صورت مجازی در این نمایشگاه شرکت کنیم. اجازه معرفی 5 عنوان از کتاب‌هایمان را در صفحه اصلی داشتیم و همچنین از طریق موسسات زیرمجموعه‌ای معرفی شده نزدیک به ۵۰ عنوان کتاب را در این سایت به نمایش گذاشتیم. این امکان تا یک سال برای ناشران ادامه دارد و اگر ناشری بتواند بیش از ۵ مبادلات رایت داشته‌باشد، از امکانات و تسهیلاتی چون شرکت در نمایشگاه سال دیگر پکن که اگر به‌صورت فیزیکی برگزار شود، برخوردار خواهد شد.
مدیر آژانس ادبی و ترجمه «پل» ادامه داد: تلاش کردیم تا کتاب‌های عرضه‌شده در موضوعات کودک و نوجوان، ادبیات داستانی و غیرداستانی و علوم انسانی بیش از ۵۰ نویسنده ایرانی را به نمایش بگذاریم. یک هفته است که در وقت‌های مشخصی در سایت حضور داریم تا با ناشران ارتباط بگیریم، کتاب‌های خود را معرفی کنیم، در ایونت‌های مناسب شرکت کنیم. همچنین سعی داریم ضمن عرضه عنوان‌های جدید کتاب‌های ایرانی، با مشتری و ناشران جدیدی از چین و دیگر کشورها ارتباط بگیریم تا به قراردادهای همکاری مبادلات رایت و چاپ‌های مشترک برسیم.
به گفته وی، با انتشارات «هونان»، «یریم پرس» و ... تفاهم‌نامه و قراردادهایی برای چاپ کتاب‌های ایرانی در چین و متقابلا کتاب‌های چینی در ایران امضاء کرده و تاکنون قرارداد۶ کتاب را منعقد کردیم. همچنین با انتشارات دیگری برای ترجمه و چاپ کتاب‌های افسانه‌ای ویژه کودکان قرارداد داریم تا ناشران چینی بتوانند آثار را ترجمه، چاپ و منتشر کنند.
نمایشگاه مجازی هیچ‌گاه جایگزین نمایشگاه فیزیکی نخواهد شد
جعفری‌اقدم درباره محاسن و معایت برگزاری نمایشگاه‌های کتاب مجازی عنوان کرد: حسن اصلی آن مقرون به‌صرفه بودن است که شرکت‌کنندگان هزینه‌های اضافی ندارند. حسن دیگر نمایشگاه مجازی، امکان ارتباط با طرف‌های مخاطب بیشتر است و از آن‌جایی که زمان نمایشگاه‌های مجازی بیشتر است، موجب شده تا با افراد بیشتری ارتباط بگیریم، البته باید گفت که نمایشگاه مجازی هیچ‌گاه جایگزین نمایشگاه فیزیکی نخواهد شد. البته این شیوه عیب‌هایی نیز دارد، نخست آن‌که، معمولا مبادلات رایت و قراردادهای همکاری زمانی حقیقی می‌شوند که طرف‌های معامله ملاقات‌های رودرو داشته‌باشند و درواقع با این ملاقات‌ها همدیگر را باور می‌کنند. همچنین، در نمایشگاه‌های فیزیکی، نتایج مبادلات و قراردادها بیشتر از نمایشگاه‌های مجازی است و دیگر آن‌که، درنمایشگاه حضوری کتاب، امکان معرفی کتاب‌های بیشتری است که این امکان در نمایشگاه مجازی محدود است.
مدیر آژانس ادبی و ترجمه «پل» در ادامه افزود: یکی از مشکلات جدی‌ای که درحال حاضر با آن مواجه هستیم، علی‌‌رغم بحث کرونا و اختلالاتی که به‌وجود آورده‌است، بحث شدیدتر شدن تحریم‌ها است که امکان مبادلات و کار با طرف‌های خارجی را بسیار مشکل کرده‌است.
ناشران ایرانی باید در فضای بین‌المللی نشر قواعد بازی را بلد باشند
وی بیان کرد: امسال در نمایشگاه کتاب پکن، سه آژانس ادبی و چهار ناشر دیگر نیز علاوه بر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران حضور دارند که البته برخی از حضورها بیشتر نمایشی است. اتفاق خوشایندی است که هرساله تعداد ناشران بیشتری وارد فضای بین‌المللی نشر می‌شوند؛ اما به‌عنوان کسی که خاک این صحنه را به‌نوعی خورده است، بیان می‌کنم که ناشرانی که در این رویدادها شرکت می‌کنند، باید قواعد بازی را مراعات کنند تا به نتایج موثر و مثبتی دست پیدا کنند.
جعفری‌اقدم با اشاره به تاثیرگذاری حضور ناشران ایرانی در فضای بین‌المللی نشر خاطرنشان کرد: این حضور می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد، اما باید هدفمند و نظام‌مند باشد؛ چراکه حضور در نشر بین‌الملل کاری حرفه‌ای، پیوسته و آهسته است؛ یعنی باید مستمر باشد و ناشر بداند که چطور در بازارها حضور پیدا کند. ناشر ایرانی باید مبادلات رایت را به‌عنوان بخشی از کار خود ببیند، همانطور که توزیع و تالیف اثر را واسپاری می‌کند، در بخش رایت هم باید بخشی ایجاد کند که متخصصان این کار، فعالیت‌ها را هدایت کند. همچنین نباید نمایشگاه‌های خارجی را فرصتی برای گشت زدن ببیند و یا اینکه در نمایشگاه‌های مجازی شرکت نکند و یا اینکه نمایشگاه‌ها را فرصتی برای استفاده از رانت آن‌ها جهت آشنایی با وضعیت نشر جهان انجام بدهد؛ چراکه این اقدامات، بیانگر حرفه‌ای نبودن آن ناشر است.
ناشران و آژانس‌های ادبی؛ رفیق نه رقیب
به گفته مدیر آژانس ادبی و ترجمه «پل»، آژانس‌های ادبی حرفه‌ای در این زمینه تخصص دارند که بازارهای نشر جهان را بشناسند، ارتباط ایجاد کنند و در طول سال از امکان‌های ارتباطی برخوردار هستند. ناشران باید امکان حضور آژانس‌ها را فرصت بدانند، نه رقیب؛ چراکه ناشر یا باید خودش در این زمینه حرفه‌ای باشد یا یک فرد حرفه‌ای را برای مبادلات رایت و حضور در فضای بین‌المللی به‌کار بگیرد یا کار را به آژانس‌های ادبی واسپاری کند.
وی در پایان گفت: آژانس‌های ادبی نیز هر کتاب و ناشری را نمی‌پذیرند و بررسی‌های خود را انجام می‌دهند؛ چراکه این رابطه باید دوطرفه باشد و منافع هردو طرف لحاظ شود، ناشران هم باید بدانند که برای این کار باید هزینه کند تا به نتیجه مثبت برسند.
نظر شما