وی با اشاره به لزوم تالیف کتاب برای عموم از سوی متخصصان هر علم، افزود: یکی از مهم‌ترین ابزارهای ترویج علم کتاب است. درواقع می‌توان گفت کتاب پایه محکم ترویج علم در هر جامعه‌ای محسوب می‌شود. برای این منظور باید کتاب‌هایی منتشر شود که از سوی متخصصان در هر رشته‌ای تالیف شده باشد نه صرفا فردی که مطالعات زیادی داشته است؛ چراکه دانستن زوایای پنهان هر علم ویژگی است که متخصصان هر علمی دارای آن هستند. این کتاب‌ها باید قابلیت اینکه عموم هم از آن علم بهره‌مند شوند را داشته باشند. در حقیقت انتشار محتوا به زبان ساده یکی از اصلی‌ترین راه‌های ترویج علم است.
کتاب تنها نیست
قدیمی گفت: در کل ترویج علم دارای دو نگرش است؛ یکی صرفا بحث «ترویج علم» و دیگری «درباره ترویج علم» است. در بحث ترویج علم به طور صرف، به اشاعه تفکر و بینش در هر علمی می‌پردازیم؛ اما در حوزه درباره ترویج علم، همه علوم را به زبان ساده به مردم منتقل می‌کنیم. در این زمینه کتاب تنها نیست ابزارهای دیگری در کنار کتاب به این مهم می‌پردازند مانند برنامه‌های تلویزیونی، بازی‌های رایانه‌ای و... امروزه به قدری این ابزار متنوع و جذاب شده است که شاید برخی اصلا کتاب را انتخاب نکنند.
رییس انجمن ترویج علم ادامه داد: ما باید راه‌هایی را در این زمینه اتخاذ کنیم که افراد به خواندن کتاب ترغیب شوند. همچنین باید در امر محتواسازی اقدامات ویژه‌تری را انجام داد و از این ابزارها در راه‌های مختلف برای رسیدن به اصلی‌ترین هدف ترویج علم بهره گرفت که اشاعه و پرورش علمی است.
وی با تاکید بر اینکه ترویج علم تنها علوم محض و تجربی را در برنمی‌گیرد، گفت: ترویج علم بحث بسیار گسترده‌ای است و هر علمی نیاز به ترویج دارد و تنها علوم تجربی و محض را دربرنمی‌گیرد. بنابراین متخصصان این رشته‌ها که اغلب دانشگاهیان هستند باید در این امر ورود پیدا کنند و همانگونه که اشاره شد باید بتوانند به زبان ساده علمشان را به جامعه انتقال دهند. خوشبختانه نسبت به چند سال گذشته در بحث ترویج علم خوب پیش رفته‌ایم و تحول خوبی در این زمینه صورت گرفته است. اما این روندی است که نیاز به بهتر شدن دارد.
قدیمی گفت: انجمن ترویج علم این قابلیت را دارد که در نقش یک کاتالیزور عمل کند و می‌تواند در این زمینه پیوند میان دانشگاه با جامعه باشد و این یکی از روندهایی است که ما توجه ویژه‌ای به آن می‌کنیم. در واقع ارتباط با دانشگاه یک بخش مهم در این انجمن است؛ اما لازم است بگویم این ارتباط به صورت سازمان یافته نیست. انجمن ترویج علم در این سال‌ها با برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌های متنوع علمی این ارتباط را قوی‌تر کرده است.
حتی کتابداران هم می‌توانند ترویج علم کنند
وی درباره نقش روزنامه‌نگاران علمی در ترویج علم گفت: کتاب ابزار مهم تحقیقاتی و تولید محتوا در همه رشته‌های علمی است. اما بحث تولید محتوا به زبان ساده علاوه
بر دانشگاهیان حضور افرادی را می‌طلبد که بتوانند محتوای علمی را ساده‌سازی کنند، مانند روزنامه‌نگاران علمی و حتی کتابداران هم می‌توانند رابط میان علم و جامعه باشند. چراکه این افراد شناخت خوبی از علوم دارند و از طرفی هم نیازهای جامعه را می‌شناسند و می‌توانند ایده‌های موثری را به دانشگاه درمورد این امر تزریق کنند.
قدیمی با اشاره به رویکرد اصلی انجمن ترویج علم گفت: چند سالی در سایت انجمن ترویج علم کتاب‌هایی را برای عموم معرفی می‌کردیم که بازخورد خوبی هم از عموم گرفتیم. رویکرد فعلی انجمن ترویج علم شناخت عمیق بر محیط خودمان و یافتن راه حل برای مشکلات موجود است؛ همچنین آشنایی عموم مردم با نقاط قوت در هر علمی رویکرد دیگر این انجمن است تا آن‌ها با دانش بیشتری بتوانند در مسائل علمی مشارکت کنند و خودشان یکی از نقش آفرینان اصلی در این منطقه باشند. در واقع می‌خواهیم یک شناخت کلی و همه جانبه از موضوعات علمی و شرایط ویژه آن‌ها برای مردم بیان کنیم.
رییس انجمن ترویج علم در پاسخ به این پرسش که در هفته ترویج علم چقدر از فعالیت‌های این انجمن در ارتباط با کتاب است، بیان کرد: ترویج علم فرآیندی نیست که تنها به گردن یک سازمان یا نهاد گذاشت؛ باید دست در دست یکدیگر به عملیاتی شدن آن دست زد. با توجه به اینکه در هفته ترویج علم هستیم امسال رویکرد شناخت آب و هوا و فرهنگ را مدنظر قرار دادیم. این هفته آغازی در این بحث‌ها داریم چراکه شناسایی ایران از این ابعاد نیازمند زمان و برنامه‌ریزی است از همه انجمن‌ها و سازمان‌های علمی و فرهنگی دعوت می‌کنیم در طی سال با کمک یکدیگر این فرآیند را با همکاری به پیش ببریم.
نظر شما