کتاب «خواب و طب روانتنی» تالیف اس. آر. پَندی پرومال، میرا ناراسیمان و میلتون کریمر که در سال جاری از سوی انتشارات ابنسینا منتشر شده، در 21 فصل به جنبههای مختلف خواب و سلامت میپردازد. مهدی جعفری، امیرسام کیانی مقدم، مریم صالحی و نازنین آهنگری بهطور مشترک این کتاب را به فارسی ترجمه کردهاند.
«طبقهبندی اختلالات خواب»، «خواب و عملکرد دستگاه گوارش»، «نقش استرسورهای اجتماعی طب خواب شغلی»، «خواب و اختلالات سردرد»، «خواب در سندرم خستگی مزمن»، «خواب و اختلالات شخصیت»، «خواب و درماتولوژی»، «تغییرات خواب در اسکیزوفرنیا»، «اثرات داروها روی خواب» و «مداخله رفتاری در مورد اختلالات خواب» برخی از مهمترین سرفصلهای این کتاب است.
بیماری التهابی روده و خواب
مطالعات متعدد نشان دادهاند که اختلال در چرخه نرمال خواب با افزایش ریسک هموستاز ناقص عملکرد گوارشی شامل GERD، اختلال زخم معده و IBS مرتبط است. اختلال خواب میتواند عملکرد ایمنی را تغییر داده و در نتیجه بر طول دوره بیمای در اختلالات التهابی GI مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو تاثیر گذارد. سیتوکینهای التهابی عامل اختلال در خواب شناخته شدهاند. بنابراین ممکن است یک چرخه نادرست و حلقه فیدبک مثبت را ایجاد کنند که التهاب را دائمی کنند. از اینرو تغییرات خواب در بیماران با اختلال التهابی روده (IBD) اثبات شده و فرضیه تشدید آسیب مخاطی ناشی از تغییر الگوهای خواب با شواهدی از مطالعات حیوانی پشتیبانی شدهاند.
به خوبی اثبات شده است که اختلال خواب میتواند موجب خستگی در بیماریهای التهابی شده و ممکن است یکی از دلایل خستگی در بیماران IBD باشد. این نکته مهم است که خستگی یکی از شایعترین شکایتهای بیماران IBD است و بدون درنظر گرفتن شدت التهاب فعال نیز تاثیری بسیار منفی بر کیفیت زندگی دارد. علاوه بر آن نشان داده شده است که اختلال خواب با افزایش ریسک عود بیماری کرون ارتباط داشته، ولی با کولیت اولسراتیو ارتباطی ندارد. مطالعات دیگر نیز ارتباط معنیداری بین فعالیت بیماری و اختلال خواب را نشان دادهاند.
خصایص شخصیتی بیماران مبتلا به اختلال خواب
تنها مطالعات محدودی در زمینه ارزیابی شخصیت بیماران مبتلا به اختلال خواب انجام شده است. یکی از دلایل عمدهای که انگیزه چنین مطالعاتی میشود، ناشناخته بودن پاتوفیزیولوژی این اختلالات است. بنابراین تعریف پروفایل شخصیتی این بیماران حداقل تا حدودی نقش عوامل روانشناختی را در سببشناسی، تداوم و درمان اختلالات خواب توضیح میدهد. فرضیه اصلی این است که در این افراد خلق و خوی آسیبپذیری وجود دارد که این بیماران را مستعد ابتلا به اختلال خواب میکند. قطعا برای تأیید علیت (و نه صرفا یک ارتباط یا عامل خطر)، صفات شخصیتی در اختلالات خواب، مطالعات طولی قبل و بعد از ظهور علائم خواب موردنیاز است. تحقیقات رسمی محدودی درخصوص ویژگیهای خواب بیماران مبتلا به اختلالات شخصیت وجود دارد. بیشترین اختلالات شخصیتی که تاکنون مورد بررسی قرار گرفتهاند، اختلال شخصیت مرزی (BPD) و اختلال شخصیت ضداجتماعی (ASP) هستند.
تنظیم دما و تعریق در زمان خواب
در افراد سالم، تمایل به خواب زمانی افزایش مییابد که دمای پوست دیستال نسبت به دمای پوست پروگزیمال افزایش مییابد. کاهش در CBT قبل از شروع خواب و در زمان آن، در ارتباط با اتساع عروق خونی محیطی دانسته شده است که موجب تسهیل انتقال حرارت از مرکز به محیط بدن میگردد. تمایل به خواب ممکن است در اثر گرم شدن پوست تا دمایی که در حالت نرمال قبل و در زمان خواب اتفاق میافتد، افزایش یافته و تأخیر شروع خواب کاهش یابد. مطالعات PSG نشان دادهاند که شتاب گرفتن شروع خواب در افراد پیرتر فروکش میکند... تنظیم دما و سیستم اعصاب اتونومی در ارتباط نزدیک با یکدیگر هستند و تعرق در زمان خواب میتواند یکی از نشانههای مهم بالینی از اختلالات احتمالی خواب باشد.
نخستین چاپ کتاب «خواب و طب روانتنی» در 450 صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 70 هزار تومان از سوی انتشارات ابنسینا راهی بازار نشر شده است.
نظر شما