کتاب «بیماری و فعالیت جسمانی» نوشته لیلا ظهرابی کرانی و فضه صفائی سورکی در پنج فصل با عنوانهای «ورزش و چاقی»، «ورزش و بیماریهای قلبی - عروقی»، «ورزش و دیابت»، «ورزش و تنباکو» و «ورزش و بیماریهای روانی»، بر نقش ورزش در پیشگیری و درمان بیماریها و داشتن جسم و روانی سالم تاکید دارد.
در مقدمه کتاب آمده است: «خلاصه ورزش و فعالیت جسمانی، روشی برای ارتقای سلامت و پیشگیری از بیماریهای جسمی و روانی است. افرادی که از آمادگی و توان جسمی خوبی برخوردار هستند، در فعالیتهای اجتماعی و فردی موفقترند، زیرا این افراد از شادابی، انرژی و سلامت بیشتری برخوردارند. با توجه به پیشرفتهای شگرف در دیگر علوم زیستی، سعی شده است مکانیسمهای دیگری در تاثیر ورزش بر بیماریها بیان شود... توجه به نتایج مفید ورزش از اهمیت خاصی برخوردار است، زیرا علاوه بر کاهش هزینههای درمانی، آمادگی جسمی نتیجه اصلی و مفید ورزش خواهد بود. مقدمه علم پزشکی علاوه بر معاینات و تجویز داروها و اعمال جراحی که در مورد بیماریهای مختلف انجام میدهد، از ورزش نیز بهعنوان وسیلهای در جهت بهبود و سلامتی بیماران بهره میبرد.»
تاثیر فعالیت بدنی بر چربی
افراد چاق میتوانند با اصلاح رفتار و پرهیز از خوردن خوراکیهای غیر ضروری، وزن اضافی خود را کاهش دهند. برای حفظ وزن مطلوب باید بین انرژی ورودی بدن (کالری حاصل از مواد غذایی) و انرژی مصرفی (کالری مصرف شده برای فعالیتها) تعادل ایجاد شود. ورزش نباید به تنهایی بهعنوان یک حربه مبارزه با چاقی درنظر گرفته شود، بلکه باید در کنار تغییرات رژیم غذایی بهکار برده شود. عامل اصلی در کاهش وزن، کاهش کالری دریافتی است و ورزش و فعالیت بدنی نقش حمایتی دارند. مطالعات انجام شده نشان میدهد که فعالیت بدنی میتواند نقش کلیدی در حفظ تعادل انرژی از طریق کاهش بافت چربی و بهبود متابولیسم لیپید و کربوهیدرات داشته باشد و با افزایش هزینه انرژی، بر سطوح لیپوپروتئین لیپاز و متابولیسم تری گلیسیرید پلاسما اثرگذار باشد. بهطور خلاصه میتوان گفت که انجام فعالیتهای هوازی ملایم به همراه برنامههای کاهش وزن در بهبود سلامت و تندرستی همهجانبه بدن نقش مهمی دارند.
نقش ورزش در درمان دیابت
ورزش در درمان دیابت بسیار موثر است، زیرا نه تنها باعث پایین آوردن قند خون و کاهش مقاومت بدن به انسولین میشود، بلکه خطر بیماریهای قلبی و عروقی و نیاز به دارو در دیابت نوع دو (دیابت غیر وابسته به انسولین) را کاهش میدهد. در دیابت نوع دو، ورزش تا حدود زیادی باعث افزایش حساسیت سلولها نسبت به انسولین و کاهش مقاومت به انسولین میشود و از آنجایی که این حساسیت ایجاد شده به انسولین، 48 ساعت بعد از ورزش از بین میرود، تکرار ورزش در دورههای منظم برای کاهش مقاومت به انسولین در دیابت نوع دو لازم است. ورزش همچنین از اثر هورمونهای ضد انسولین میکاهد و باعث بهبود کنترل گلوکز بدن میشود... تحقیقات نشان داد که یک وهله ورزش هوازی، عمل انسولین و تحمل گلوکز را برای 24 تا 48 ساعت افزایش میدهد.
ورزش و سرطان
تحقیقات نشان دادهاند فعالیت بدنی میتواند احتمال ابتلا به برخی انواع سرطان از جمله سرطان سینه در زنان و سرطان پروستات در مردان را کاهش دهد. بهنظر میرسد ورزش از طریق کاهش چربی بدن، تغییر میزان برخی هورمونها، کاهش استرس و افزایش مقاومت سیستم ایمنی در پیشگیری از سرطان نقش ایفا میکند. در بیماران مبتلا به سرطان، هدف از فعالیت ورزشی بهبود و ارتقای سیستم ایمنی، کاهش تحلیل توده عضلانی، حفظ قدرت و استقامت برای انجام فعالیتهای روزمره و مبارزه با اثرات منفی و مخرب سرطان و شیمیدرمانی است. افزون بر این، سطوح بالاتر فعالیت بدنی با مرگومیر کمتر ناشی از سرطانها همراه است. انجمن سرطان آمریکا گزارش کرد، رژیم غذایی مناسب و ورزش، نقش چشمگیری در عوارض و مرگومیر ناشی از انواع سرطان دارد.
نخستین چاپ کتاب «بیماری و فعالیت جسمانی» در 121صفحه با شمارگان یکهزار نسخه به بهای 20هزارتومان از سوی انتشارات نوروزی در گرگان روانه بازار نشر شده است.
نظر شما