آیت‌الله سید جمال‌الدین دین‌پرور؛ رئیس بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، محمدرضا کارگر؛ مدیرکل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، امیر لهراسبی؛ مدیر موزه ملی قرآن کریم، جبرئیل نوکنده؛ رئیس موزه ملی ایران، محمدحسن طالبیان؛ معاون ميراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، سید احمد محیط طباطبایی؛ رئیس ایکوم ایران، مهدی سیف؛ رئیس ستاد گردشگری شهرداری تهران و حسن خلیل‌آبادی؛ عضو شورای اسلامی شهر تهران از مسئولان حاضر در این برنامه بودند.
.jpg)
استفاده از ظرفیت‌های موزه ملی قرآن در تعاملات داخلی و بین‌المللی
حجت‌الاسلام والمسلمین امیر لهراسبی؛ مدیر موزه ملی قرآن کریم در ابتدای این مراسم در سخنانی کوتاه، بیان کرد: مجموعه موزه ملی قرآن، با همه مشکلاتی که با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کند، دارای ظرفیت‌های شناخته‌نشده‌ای است. این مجموعه ظرفیت‌های بالقوه‌ای دارد که با کمک مسئولان و دلسوزان ایرانی می‌توان از این ظرفیت‌ها در تعاملات داخلی و بین‌المللی استفاده حداکثری داشت.
وی ادامه داد: نمایشگاه متقابل تک‌اثر فرصتی برای گفت‌وگوی بین موزه‌ها و شیوه مؤثری در راستای گسترش تعامل و همکاری‌های مشترک میان آن‌ها به‌عنوان مهم‌ترین نهاد‌های فرهنگی یک جامعه محسوب می‌شود. با توجه به رسالت موزه ملی قرآن و موزه ملی ایران در معرفی آثار شاخص تاریخی، فرهنگی و دارا بودن گنجینه‌های فاخر از نسخه‌های کهن قرآن و مضامین مرتبط با آن، همزمان با ماه مبارک رمضان، آئین گشایش نمایشگاه‌های متقابل تک‌اثر برگزار شد.
مدیر موزه ملی قرآن کریم، گفت: این مجموعه می‌تواند در عرصه بین‌الملل، مرکزی برای دیپلماسی فرهنگی کشورهای اسلامی باشد.
ایجاد ارتباط موضوعی میان دو اثر فاخرِ ایرانی - اسلامی
جبرئیل نوکنده؛ رئیس موزه ملی ایران در بخش دیگری از این برنامه، اظهار کرد: برگزاری نمایشگاه‌های تک اثر در موزه‌ها و گالری‌های جهان، امروزه در جهان رونق یافته است. این نمایشگاه‌ها، فرصت تماشای بهتر یک اثر فرهنگی و بررسی شاخصه‌های فرهنگی آن‌را به‌دست می‌دهد.
وی افزود: موزه ملی ایران، برگزاری نمایشگاه‌های داخلی و خارجی را یکی از اولویت‌های کاری خود قرار داده و در این بین برگزاری نمایشگاه‌های تک اثر نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
نوکنده گفت: در جهت تعامل با دیگر موزه‌ها و به مناسب همزمانی ماه مبارک رمضان و هفته میراث فرهنگی، نمایشگاه متقابل تک اثر قرآن کریم را با همکاری موزه ملی قرآن کریم برگزار کردیم تا علاوه بر بهره‌مندی از برکات معنوی، بتوان ارتباط موضوعی میان این دو اثر که از هنرهای ایرانی - اسلامی محسوب می‌شوند، ایجاد کرد.
آثار هنری مرتبط با قرآن، در جهان منحصر به‌فرد است
خلیل‌آبادی؛ عضو شورای شهر تهران نیز به‌عنوان سخنران در این آئین بیان کرد: کشور ما، واجد ویژگی‌های ارزشمندی در حوزه میراث فرهنگی است و پتانسیل‌های فراموش شده بسیاری دارد که تاکنون حتی در داخل کشور هم خوب شناسایی و بهره‌برداری نشده‌اند.
وی ادامه داد: حرکت‌هایی که اخیرا در این زمینه‌ها به‌وجود آمده، می‌تواند آغاز راهی باشد که ایران جایگاه خود را در بین کشورهای جهان، به‌عنوان مهد تمدن پیدا کند. لازمه این امر، یکپارچگی مدیریتی و همکاری نهادها و موسسات مختلف است تا با یک رویکرد علمی و منطقیِ آشنا با شرایط ویژه کشور، میراث فرهنگی ما را از مهجوریت خارج کند.
خلیل آبادی، گفت: اکنون بخش اعظمی از برنامه‌های میراثی با همکاری سازمان میراث فرهنگی، در پاسداشت فرهنگ ایرانی - اسلامی و به‌ویژه در حوزه قرآن کریم است. قرآن، آخرین راهنمای مکتوب بشریت، پس از ورود به ایران، با استقبال خوبی مواجه شد و آثار هنری که در ارتباط با قرآن خلق شده، در جهان منحصر به‌فرد است.
هنر، زمینه دریافت مفاهیم و معارف الهی است
آیت‌الله سیدجمال‌الدین دین‌پرور؛ رئیس بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه نیز در این آئین با اشاره به فضائل امیرالمومنین (ع)، اظهار کرد: امام علی (ع)، موزه‌ای از فضائل، ارزش‌ها و نکات برجسته‌ای است که به قول شارح نهج‌البلاغه، در همه فنون، علوم، اخلاق، شجاعت و دانش‌ها در اوج بوده و هر گروه و صنفی برای اینکه خود را به اوج برسانند، خود را منتسب به آن امام همام می‌کنند.
وی افزود: شخصیت و بیانات امیرالمومنین (ع)، تفسیر و پرده‌برداری از علوم و حقایق قرآنی است. قرآن کریم حقایقی دارد که باید از آن‌ها استفاده کنیم تا به مبدأ برسیم.
رئیس بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، ادامه داد: این نکته جالبی است که اگر بخواهیم در دنیا بهترین آثار مهندسی و ساختمانی و ادبی و ... را معرفی کنیم، باید به سراغ آثار مذهبی برویم. بهترین آثار مهندسی و ساختمانی را در مساجد و حرم‌های ائمه و ... و بهترین آثار شعر و ادب را در ارتباط با خدا، پیامبر (ص) و اهل‌بیت (ع) می‌بینیم.
آیت‌الله دین‌پرور، گفت: هنر، زمینه دریافت مفاهیم و معارف الهی است تا انسان بتواند به اوج برسد. با استفاده از هنر باید روح خود را تلطیف کند. هنرمندان در زمینه‌های مختلفی مانند خوشنویسی، نقاشی و...، نقش مهمی در توجه مردم به معارف عالی قرآن ایفا کرده‌اند.
وی تصریح کرد: امروز گمشده دنیا کمبود ابزار‌های زندگی نیست، بلکه مشکل بزرگ انسان این است که انسانیت گم شده است. افرادی، انسان‌ها را به خاک و خون می‌کشند و جنایت می‌کنند، ولی خم به ابرو نمی‌آورند، درحالی‌که اگر با این معارف آشنا بودند، هرگز چنین اتفاقات تکان‌دهنده‌ای در دنیا رخ نمی‌داد. رسیدن به این معارف والا، مهم‌ترین نیاز امروز بشر است.
نقش ایران در پایه‌گذاری تمدن اسلامی
محمدرضا کارگر؛ مدیرکل موزه‌های سازمان میراث فرهنگی، سخنران بعدی این برنامه بود که با اشاره به خدمات ارزشمند مرحوم حبیبی در پایه‌گذاری موزه ملی قرآن کریم، گفت: زمانی که اعراب وارد ایران شدند، تنها آورده آن‌ها قرآن بود. با اینکه ایرانی‌ها با این زبان آشنا نبودند، آنچنان خدمتی به این کتاب آسمانی کردند که در تاریخ بی‌سابقه بود. اگر خدمات ایران به جهان اسلام نبود، قطعا تمدن اسلامی امروز این جایگاه را در دنیا نداشت.
وی با اشاره به اینکه جامعه ما دغدغه قرآن دارد، ادامه داد: تمام هنرهایی که در تاریخ هنر اسلامی شکل گرفت، ابتدا پیرامون قرآن ایجاد و بعد مستقل شدند. ایرانی‌ها تمام هنر خود را برای این کتاب آسمانی به‌کار گرفتند. نقش ایران در ایجاد و پایه‌گذاری تمدن اسلامی بارز است. قطعا امروز هم هنرمندان و علمای ما، نقش بسیاری در گسترش اسلام و غنا بخشیدن به آن دارند.
معرفی دو قرآن مبادله شده بین موزه ملی و موزه قرآن کریم
حمیدرضا قلیچ‌خانی؛ پژوهشگر ارشد حوزه خوشنویسی به‌عنوان آخرین سخنران این آئین، به معرفی دو اثر قرآنی مبادله شده پرداخت.
وی اظهار کرد: قرآن متعلق به موزه ملی ایران که در موزه ملی قرآن به نمایش درآمده، یک قرآن نفیس در بزرگترین قطعی است که در آن دوره امکان کتابت داشته است. این اثر، از جهت جلدسازی، تکنیک‌های فوق‌العاده‌ای از سوخت و معرق دارد. صفحات آغازین آن، مذهب و سوره مبارکه حمد در دو صفحه روبه‌روی هم به خط محقق محرر کتابت شده است. تاریخ کتابت این قرآن، 989 قمری ذکر شده که از این تاریخ کم کم خط نسخ ایرانی در حال ایجاد است. شمس‌الدین عبدالله، کاتب این مصحف شریف، 50 سال پیش از احمد نیریزی می‌زیسته، بنابراین بررسی خط این کاتب و میرزا احمد نیریزی، موضوع خوبی برای پژوهشگران و دانشجویان کارشناسی ارشد است.
قلیچ‌خانی افزود: نسخه‌ای که از موزه ملی قرآن کریم به موزه ملی قرآن منتقل شده، طوماری در ابعاد 11 سانت در 5 متر است که تمام قرآن را شامل می‌شود. کتابت این قرآن با محمدعلی از خوشنویسان سده سیزدهم و دوره قاجار بوده که تمام قرآن را در 15 ورق به خط نسخ نوشته است. این اثر نیز دارای تذهیب و تزئینات فوق‌العاده‌ای است.
نمایشگاه‌های متقابل تک اثر قرآن، از 8 خرداد تا 10 تیرماه در موز ملی ایران و موزه ملی قرآن کریم، میزبان علاقه‌مندان به قرآن و هنرهای ایرانی - اسلامی است.
نظر شما