به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، وضعیت استقبال از کتاب‌های حوزه روان‌شناسی سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران آیینه‌ای تمام نما از چگونگی نگاه جامعه امروز ما و حتی کتاب‌خوان‌ها به مسئله‌‌های روان‌شناسانه و روان‌کاوانه است.
واقعیت این است که در بزرگترین رویداد فرهنگی کشور نیز فروش کتاب‌هایی همچون «بی‌شعوری»، «بیشعورهای ابدی»، «توطئه‌های بی‌شعورها» و «بیشعورهای گردن‌کلفت» خاویر کرمنت دست بالا را در میزان اقبال عمومی مخاطبان کتاب‌های حوزه روان‌شناسی دارد.
بر اساس آمارها نیز کتاب «بی‌شعوری» نوشته خاوریر کرمنت با ترجمه‌های مختلف و چاپ از سوی ناشران متعدد رتبه اول را با ۱۱۲ نوبت چاپ در شمارگان ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ نسخه‌ای در این سال‌ها داشته و حتی آنقدر بازارش داغ بوده که پای ثابت یکی از کتبی که توسط تکثیرکنندگان به اصطلاح قاچاق می‌شوند هم بوده و هست. دیگر کتاب‌های حوزه روان‌شناسی که به عناوینی همچون کتب موفقیت؛ شخصیت‌شناسی؛ خودشناسی و ... معروف هستند نیز دیگر پای ثابت چاپ و انتشار حتی از سوی ناشران تخصصی حوزه روان‌شناسی هستند.
درواقع کتاب‌های عامه‌پسند حوزه روان‌شناسی همچون «قرار ملاقات با زندگی» نوشته زالیا کاهاوته، «هنر شفاف اندیشیدن» رولف دوبلی با ترجمه عادل فردوسی‌پور، «راز شاد زیستن»، «شفای زندگی»، «قدرت فکر»، «دولت عشق»، «چهار اثر از فلورانس اسکاول‌شین»، «قورباغه‌ات را قورت بده»، «چه کسی پنبر مرا جا‌به‌جا کرد»، «بهتر زندگی کن»، «هفت قانون معنوی موفقیت» و ... نه فقط در طول سال رگ خواب خواننده سرگردان برای رسیدن به آرامش و داشتن زندگی بهتر را یافته‌اند بلکه در ایام ظاهرا محدود نمایشگاه نیز با پرکردن پیشخوان غرفه‌های ناشران حاضر در مصلی و بعضا به‌کارگیری راه‌کارهای تبلیغاتی همچون نصب بنرها و پوسترهای تبلیغاتی و گرفتن به اصطلاح جشن امضا و رونمایی از این آثار با حضور مترجم و نویسنده و مولف عملا فرصت دیده شدن آثار جدی‌تر روان‌شناسی را از بازدیدکنندگان می‌گیرند.
به عبارت دیگر این کتاب‌ها از چنان میزان فروشی بین خوانندگان ایرانی برخودار هستند و چنان گردش مالی حتی در یازده روز برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به همراه می‌آورند که خود ناشران حرف از مافیای پخش و انتشار آن‌ها می‌زنند و بعضا عرضه آن‌ها را در غرفه‌هایی با متراژ محدود نسبت به عرضه دیگر آثار قابل تامل و کتاب‌های روان‌شناسی روان‌شناسانی همچون فروید و یونگ و لاکان و پیاژه که تک‌وتوک در کشور زیر چاپ می‌روند ترجیح می‌دهند.
البته ژانر دیگری در میان کتاب‌های روان‌شناسی اعلام حضور کرده که گویا وجهات علمی بیشتری نسبت به کتاب‌هایی که نام برده شده دارد و اتفاقا در میزان استقبال نیز به رقیب جدی برای گروه اول مبدل شده‌اند. کتاب‌هایی که سعی دارند مدیریت روابط انسانی را به خواننده بیاموزند و به اصطلاح از تحلیل رفتار متقابل صحبت می‌کنند، کتاب‌هایی همچون «آدم‌های سمی»، «بازی‌ها» و «زندانیان باور» و ... هرچند این کتاب‌ها نیز بر حسب موضوعی که دارند و عموما با کارگاه‌های آموزشی نیز همراه می‌شوند به شدت آمادگی تبدیل شدن به محصولی برای بالابردن آورده اقتصادی برای ناشر، مترجم و نویسنده را دارند.
درواقع نوع ارائه کتاب‌های حوزه روان‌شناسی در غرفه‌های ناشران شرکت‌کننده در سی‌ودومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و میزان فروش کتاب‌های روان‌شناسی عامه‌پسندی که مثلاً سعی در همه فهم کردن مباحث و موضوعات روان‌شناسی و روان‌کاوی و ارائه راه‌کارهایی برای موفقیت و پول‌دار شدن و داشتن کسب و کار پر رونق در قالب یک کالای ظاهرا فرهنگی دارند، این نکته را متذکر می‌شود که حوزه مکتوب روان‌شناسی ما در جریان سیل‌مانند کتاب‌هایی مثل «راز»، «مدیر یک دقیقه‌ای» و ... غرق شده و سوال اینجاست که این غریق خود چگونه قرار است دست مخاطب را برای عبور از بحران‌های روحی و روانی که با آن‌ها مواجه می‌شود بگیرد.
هرچه هست به نظر می‌رسد در حوزه انتشار و عرضه و خواندن کتاب‌های روان‌شناسی باید یک بازبینی اساسی صورت بگیرد، بازبینی‌ای که می‌‌‌تواند دست‌کم چهره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران را در زمینه نوع ارائه این قبیل کتاب‌ها به بازدیدکنندگان تغییر بدهد تا شعر «خواندن توانستن است» سی‌ودومین دوره این نمایشگاه، تنها در حد یک شعار باقی نماند.
شنبه ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۸ - ۱۵:۲۱
نظر شما