به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، واریس دیری، سخنگوی سازمان ملل برای مبارزه با ختنه دختران، فعال حقوق بشر، نویسنده، مانکن و ... در سال ۱۹۶۵ در خانواده‌ای سنتی و چادرنشین مسلمان در صحرای سومالی به دنیا آمد. در اولین کتابش به نام «گل صحرا» از داستان زندگی‌اش می‌گوید، داستانی غم‌انگیز از ختنه شدن در پنج سالگی و فرار از خانواده در دوازده سالگی درست وقتی که می‌خواستند او را به عقد پیرمردی شصت ساله دراورند. صحرای سوزان سومالی را به تنهایی و با پای برهنه و پیداده طی کرد و دست سرنوشت او را به لندن رساند. وقتی به عنوان یک کارگر ساده در لندن کار می‌کرد، عکاس معروفی او را کشف کرد و در نهایت یکی از مانکن‌های معروف دنیا شد ولی همیشه رویای بازگشت به خانه و وطنش سومالی را در سر داشت.
کتاب «طلوع صحرا»، از بازگشت او پس از بیست سال به وطنش سومالی می‌گوید. سفری پرخطر و پر فراز و نشیب به قلب کشوری از هم پاشیده و در حال جنگ. واریس هرگز کشور و فرهنگی که از آن آمده بود را فراموش نکرد. حالا با برگشتنش به سومالی و نزد مادر، به دنبال ریشه‌هایش است. درواقع واریس دیری پس از سال‌ها دوری از وطن و خانواده، در بدترین شرایط سیاسی و اقتصادی سومالی، تصمیم می‌گیرد به این کشور برگردد و خانواده‌اش را پیدا کند. درحالیکه هیچ آدرس و اطلاعاتی از آن‌ها ندارد و حتی نمی‌داند زنده‌اند یا مرده. راهی بس دشوار پیش رو دارد ولی با قدرت و اعتمادبه‌نفس و شجاعت ذاتی‌اش بر همه مشکلات فائق می‌شود. او با این سفر درواقع خودش را به چالش بکشد.
مریم سعادتمندبحری مترجم کتاب در مقدمه‌ای که بر برگردان فارسی کتاب نوشته در توضیحی کوتاه درباره پدیده اجتماعی ختنه دختران نوشته است: «ختنه دختران یا مثله کردن جنسی زنان بر اساس تقسیم‌بندی سازمان بهداشت جهانی به چهار عمل اشاره دارد که در هر یک بخش یا بخش‌هایی از آلت تناسلی دختران بریده و تغییر شکل داده می‌شود.
این عمل در مناطق مختلفی اعم از آفریقا، آسیا، اقیانوسیه و کشورهایی از جمله اتیوپی، سومالی، مصر، اسرائیل، افغانستان، ایران، عراق مالزی، هند، سریلانکا، بومیان استرالیا، پرو و کلمبیا گزارش شده است. این عمل در کشورمان ایران، نیز پدیده‌ای جدید نیست ولی خوشبختانه آمار بالایی ندارد اما عدم دسترسی به اطلاعات در این خصوص عملا به محققان مجال نمی‌دهد تا در ایران حقایقی در این خصوص کشف کنند. از آنجایی که این امر جزو امور به اصطلاح تابو قرار دارد، حتی دولت‌ها نیز همواره از اذعان به وجود آن اکراه دارند. بنا برتحقیقات انجام‌شده این عمل در چهار استان ایران یعنی هرمزگان، کرمانشاه، کردستان و آذربایجان غربی معمول است. از میان استان‌های نامبرده، بیشترین میزان ختنه دختران مربوط به استان هرمزگان و عمدتا در میان مسلمانان اهل تسنن شافعی معمول است.»
در بخشی از کتاب نیز می‌خوانیم: «در سومالی، خانواده و ارتباطات خانوادگی اهمیتش مثل آب و غذاست. بدترین فحش در سومالی این است: «الهی آهوان در خانه‌ات رفت‌وآمد کنند.» یعنی الهی بی‌خانواده بشوی چون آهو حیوان خجالتی و ترسویی است و به هیچ خانه‌ای نزدیک نمی‌شود مگر اینکه آن خانه خالی از سکنه باشد. برای ما تنهایی بدتر از مرگ است. خانواده‌ای کنارم نداشتم و روابطم با نامزدم، دانا رو به وخامت بود. دلم می‌خواست مادرم را پیدا کنم ولی وقتی با شخصی که اهل سومالی بود صحبت کردم، گفت که سومالی را فراموش کنم چون دیگر سومالی وجود ندارد. چشمان بی‌روح آن مرد نشان می‌داد که هیچ امیدی ندارد. مثل این بود که به من گفته باشند دیگر مادر نداری. امکان ندارد حقیقت داشته باشد. اگر سومالی وجود ندارد، پس من که هستم؟ زبانم، فرهنگم و همه سنت‌هایم بی‌نظیرند، حتی ظاهرمان هم خاص است. مگر می‌شود کشوری ناپدید شود؟ مگر آب است که در زمین فرو رود؟»
این کتاب در ایران نیز مورد استقبال قرار گرفت و به فاصله یک ماه از انتشار به چاپ سوم رسید. کتاب «طلوع صحرا» نوشته واریس دیری و ژان دام با ترجمه مریم سعادتمندبحری با شمارگان ۱۱۰۰ نسخه در ۲۶۹ صفحه به قیمت ۳۰۰۰۰ تومان از سوی انتشارات مرواید منتشر شده است.
یکشنبه ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ - ۱۴:۴۷
نظر شما