خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، فرزانه آقاپور: مجموعه داستان «گاچوی پوشالی: قصه‌هایی از بچه‌های دیروز» اثر علی اکبرکرمانی‌نژاد که از سوی نشر فرهنگ عامه در دی ماه سال جاری منتشر شده، شامل چهارده داستان کوتاه با محوریت شخصیت‌های کودک و نوجوان است. هنجارشکنی، کوتاهی، صراحت در عین رمزگونگی و تنوع موضوعی از ویژگی‌های این داستان‌هاست.
نویسنده در نگاهی وسیع و جهان‌شمول، هم لحظه‌هایی ناب از زندگی روزمره را مد نظر دارد و هم موقعیت‌های ویژه و آشنازدایانه خلق می‌کند که خواننده را با تجربه‌ای غریب مواجه می‌سازد. فقر، مرگ، جنگ، تنهایی، مبارزه، بی‌دفاعی در برابر تقدیر و تلاش برای به‌دست‌آوردن لذت‌های هرچند کوچک زندگی، از جمله درون‌مایه‌های این مجموعه‌اند.
داستان «شاه ماهی‌ها» با زبانی سراسر تصویر، کشمکش کودک با طبیعت را در تلاشی بی‌وقفه برای زنده‌ماندن نشان می‌دهد. اصغر به پایاب می‌رود، پیراهن مندرسش را در مسیر آب قرار می‌دهد تا ماهی به درون آن برود. ماهی بزرگی به درون پیراهن می‌لغزد، اما...
«اصغر اول مثل مرده‌ها ساکت بود. بعد مثل این‌که روحش برگشته باشد، زنده شد. جیغ زد. فحش داد. با پیراهن به هوا پرید. آب، از سوراخ‌های پیراهن روی سر و تنمان پاشید. بعد، پیراهن را بالای سرش برد و مثل سرخ‌پوست‌ها رقصید. پیراهن مثل مَشک به‌هم می‌خورد و هیکل سنگین ماهی، به این‌طرف و آن‌طرف می‌افتاد. ما می‌خندیدیم، سوت می‌زدیم و همراه اصغر و ماهی به این‌طرف و آن‌طرف می‌افتادیم. پیراهن یک‌دفعه وا رفت و ماهی و آن‌همه آب، روی سر ما و پله‌ها خالی شد.»
داستان «گاچوی پوشالی» که نام کتاب وام‌دار آن است، تقابل نگاه و ذهنیت کودک و بزرگسال را در رویارویی با موقعیتی واحد نمایان می‌کند. کودکان داستان به‌سختی و مشقت بسیار، گهواره‌ای (گاچویی) از آب دریا می‌گیرند و به خیال خودشان لطفی در حق نوزادِ خانه کرده‌اند، اما پدر خانواده چنین نظری ندارد.
«بادبادک» تجربه جسورانه کودکان در بازی است، «تخم‌مرغ کفتر» روایت کفتربازی و تعامل کودک و پرنده است که از رفتار بزرگ‌سالان تأثیر پذیرفته است. «خبطی به نام خواندن» هنجارشکنانه با بیانی نامستقیم در روایتی موازی با داستان نادرشاه، مسأله تجاوز به کودکان و سوء استفاده جنسی را مطرح می‌کند. آخرین داستان کتاب، یعنی «توبه» ستم آموزشی به کودکان را در مکتب‌های قدیمی با زبانی آهنگین و نمادپردازی در زیرساخت به چالش می‌کشد و ایستادگی کودک و البته بی‌دفاعی‌اش را در این نظام نشان می‌دهد.
همه داستان‌ها در لایه‌های مختلف بحث‌برانگیز و معناسازند و صمیمت و تعلیق روایت‌ها خواننده را به دنبال خود می‌کشاند. این مجموعه را می‌توان همه‌سالان در نظر گرفت و طیف گوناگون خوانندگان را به خود جلب می‌کند.
نشر فرهنگ عامه، مجموعه داستان «گاچوی پوشالی: قصه‌هایی از بچه‌های دیروز» را با شمارگان هزار نسخه و قیمت 220 هزار ریال منتشر کرده است.
دوشنبه ۱۵ بهمن ۱۳۹۷ - ۱۳:۰۸
نظر شما