خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- مهتاب دمیرچی: چند سال پیش روسای هیات دولت کشور فیلیپین در حرکتی نمادین جلسه خود را در اعماق اقیانوس آرام برگزار کردند. این اقدام در اغلب رسانه‌های دنیا به ویژه شبکه‌های خبری که گرایش زیست‌محیطی و اقلیمی داشتند بازتاب زیادی داده شد. آن‌ها با این عمل می‌خواستند اعتراض خود را نسبت به کشورهای تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای اعلام کنند. افزایش گازهای گلخانه‌ای و به طبع آن گرمایش جهانی پدیده‌ای است که بشر امروز با انقلاب صنعتی و تولیدات انبوه با خود به سوغات آورده‌اند.
اقلیم‌شناسان بر این باورند که اگر از همین لحظه میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای قطع شود شاید تا 50 سال آینده هنوز درگیر آثار مخرب آن مانند ذوب شدن یخ‌های قطبی، ازبین رفتن گونه‌های گیاهی و جانوری، بالا آمدن سطح آب‌های آزاد و به زیر آب رفتن برخی زمین‌های ساحلی حاصلخیز باشیم.
«لطفا با پاهای گلی فرش خانه‌های مارا کثیف نکنید!» این جمله‌ای است که نمایندگان کشورهای محدوده خط استوا در جلسات و همایش‌های مختلف به سردمداران کشورهایی می‌گویند که سهم زیادی در تولید گازهای گلخانه‌ای و افزایش گرمایش جهانی دارند. اغلب این کشورها کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی هستند.
سیستم آب و هوایی کره زمین سیستمی یکپارچه است و برخلاف خاک و مرزها آب و هوای یک کشوری را نمی‌توان از کشوری دیگر جدا کرد. برای مثال دوره‌های سرد در ایران تحت تاثیر باد‌های غربی اقیانوس اطلس و دوره‌های گرم تحت تاثیر پرفشار جنب حاره است که در آن‌سوی قاره آفریقا قرار دارد.
کتاب «گرمایش جهانی» نوشته مارک ماسلین توضیحی خلاصه و آسان درباره موضوعات کلیدی این مبحث: نگاهی به تاثیرات تغییرات اقلیم، کنکاش در مناقصه‌های سیاسی پیرامون این مسئله است.
سخن نویسنده
مارک ماسلین در مقدمه کتاب آورده: «یکی از نتایج گرمایش جهانی تحولات نامنتظره بالقوه‌ای است که می‌تواند در سامانه اقلیم جهان در کمین باشد و تغییرات اقلیم آینده را وخیم‌تر کند. تصور کنید یخ‌های گروئلند و یا جنوبگان آب شود و در نتیجه سطح آب دریاها تا چند متر بالا بیاید، یا اینکه گردش آب در اقیانوس شمالگان تغییر کند و در نتیجه آن آب و هوای فصلی در اروپا به شدت تغییر کند.احتمال این هم هست که جنگل‌های بارانی آمازون در آینده بسوزند و بر اثر آن گرمایش زمین شتاب گیرد و بلاخره تهدید مرگباری نیز در کف اقیانوس‌ها نهفته است: اگر اقیانوس‌ها حد خاصی گرم شوند ممکن است ذخایز عظیم متان در یک فوران غول‌آسای مرگبار آزاد شوند و به طبع آن گرم شدن سیاره ما باز سرعت گیرند.»
فصل چهارم این کتاب به مدل‌سازی اقلیمی مناطق جهان اشاره دارد یکی از آفت‌های گرمایش جهانی رخداد‌های بی‌سابقه اقلیمی در مناطق مختلف است. برای مثال کشاورز هندی می‌داند که باران‌های مونسون سال آینده چه موقع خواهد بارید و کشاورز اندونزیایی می‌داند که باید دوبار زمینش را برای کشت آماده کند چراکه باران‌های مونسونی دوبار می‌بارد. همچنین از دیرباز خانه‌ها بر اساس اقلیم مکان‌ها ساخته شده است بر همین اساس یک سانتی‌متر برف بهاره در سال 2003 در لندن زندگی عموم را فلج می‌کند در حالیکه نیم متر برف در تورنتو هم هیچ خسارتی وارد نمی‌آورد. نمونه این مورد برفی بود که در سال 1393 بر شمال ایران بارید و منجر به خسارات بعضا جبران‌ناپذیری شد. در موردی دیگر در سال 2003 در اروپا 35000 نفر در موج گرمای تابستانی در دمایی که برای مناطق گرمسیری عادی است جان سپردند در حالیکه استرالیایی ها اگر دما کمتر ار 10 درجه شود شوکه می‌شود.
مقصر اصلی کشورهای صنعتی هستند
نویسنده در بخش‌های مختلف این کتاب به بررسی تاریخچه گازهای گلخانه‌ای و مدل‌سازی و آینده جهان با وجود گرمایش جهانی پرداخته است. وی در فصل اول کتاب اینکه چه کسانی آلودگی تولید می‌کنند را مورد بررسی قرار داده است و در جلسه‌ای که از سوی سازمان ملل متحد با عنوان کنوانسیون بنیاد تغییر اقلیم سازمان ملل برگزار شد؛ مشخص شد که کشورهای آمریکای شمالی، اروپا و آسیا بیش از نود درصد کربن‌دی‌اکسیدی که به طور صنعتی در جهان نشر می‌دهند را تولید می‌کنند. همیشه در طول تاریخ کشورهای صنعتی بیش‌از کشورهای درحال توسعه دی‌اکسید کربن تولید کرده‌اند.
کتاب «گرمایش جهانی» در 234 صفحه، با تیراژ دو هزار نسخه، به قیمت 8500 تومان با ترجمه ماندانا فرهادیان از سوی انتشارات فرهنگ معاصر از مجموعه دانش معاصر منتشر شده است.
سه‌شنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۷ - ۰۸:۲۵
نظر شما