کاوهپیشقدم میگوید: در شیراز به دلیل آنکه عرفان و تصرف پایگاهی عمومی داشته، ریاکاران بسیار بودهاند، اما سعدی در مناظرههای مختلف خود در آثارش با این گونه افراد به نقد ریا میپردازد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، پنجمین نشست از سلسله نشستهای سعدیشناسی با عنوان «برخوان سعدی» با سخنرانی محمدکاظم کاوه پیشقدم، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شیراز و دبیر هیات امنای استان فارس در آرامگاه سعدی برگزار شد.
در این نشست که توسط انجمن فرهنگ و ادب شیراز، با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری فارس و مرکز سعدیشناسی برگزار گردید، محمدکاظم کاوه پیشقدم به تاثیر حضور سعدی در شکلگیری مکتب فرهنگی فکری شیراز پرداخت و گفت : شکل گیری این امر از دوران سعدی آغاز میشود و تا زمان حافظ ادامه مییابد.
او نقش سه مکتب را در شکلگیری تمدن اسلامی اساسی دانست و گفت: تا قبل از مکتب خراسان که نماد برجسته آن فردوسی است، ما در بصره و کوفه که ایرانیها بیشتر در آنجا حضور داشتند، شاهد شکلگیری مکتب اشاعره معتزله و حتی مکاتب نحویی هستیم که اندیشمندان و بنیانگذاران آن ایرانی هستند؛ همانند سیبویه و یا ابوعلی فارسی فسوی. این دوره، دورهای است که تمدن اسلامی در عراق شکل میگیرد. پس از این دوران، فرهنگ تمدن ایران و اسلام به خراسان منتقل میشود. در خراسان آموختههایی پیش از اسلام جمعآوری شده، بازتاب مییابد. بعد از اوج گیری فرهنگ خراسانی و شکلگیری مکتب خراسان با حضور امام محمد غزالی، خواجه نصیر طوسی، فردوسی، ابوریحان بیرونی، خوارزمی و.... با شکست خوردن نهضت شعوبیه، شیراز و مکتب شیراز به عنوان طلایهدار فرهنگ و تمدن ایران اسلامی قلمداد شد و تا پایان دوران حافظ شیراز سرآمد مکتب فرهنگ ایرانی گردید که اوج این نمودار در سعدی متجلی است.
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی شیراز در ادامه سخنانش ضمن برشمردن برخی از ویژگی های منحصر به فرد سعدی گفت: تسلط به زبان عربی ، تسلط بر فرهنگ اسلامی، بیمانندی او در نگارش نثر،جهانگردی،فرهنگ قناعت، فرهنگ مثبت اندیشی ، فرهنگ شادمانی، غنیمت شمردن دم،دوری از درد و اندوه و شکایت وعلاقمندی بسیارش به شیراز از ویژگیهای کلام سعدی است.سعدی سخنها را مانند گوهری ناب ارائه میکرده و پیرایشی را نیاز نمیدیده از اینرو همطراز با سعدی در ادبیات ما وجود ندارد. شعرهای او رقابتناپذیر است.
او ویژگی دیگر سعدی را گریز از ریا برشمرد و گفت: در شیراز به دلیل آنکه عرفان و تصرف پایگاهی عمومی داشته، ریاکاران بسیار بودهاند، اما سعدی در مناظرههای مختلف خود در آثارش با این گونه افراد به نقد ریا میپردازد.
وی در ادامه گفت: سعدی در قالب نصیحت به ستایش از پادشاهان میپردازد؛ چاپلوسی نمی کند و هفت آسمان را زیر پای قزل ارسلان نمی گذارد. او به جنبههایی از مدح و ستایش میپردازد که پادشاه را بر آن برانگیزد؛ از عدل و داد میگوید و راستی و صدق. سعدی از نگاه اندیشه سیاسی ، اخلاقگراست و به عدالت و دادگری توصیه میکند. حافظ این نوع نگاه را از سعدی برگرفته است. سعدی بنیانگذار رندانه سخن گفتن است. سعدی غزل را به اوج رسانید. تا پیش از او غزلسرایی تکامل نیافته بود، اما با ظهور او غزل سیر تکامل یافت و پس از آن به دست حافظ رسید.
پیشقدم در بخش پایانی سخنان خود گفت: سعدی از طریق خواجوی کرمانی معلم حافظ است و اندیشههای آن قلههای فکری و ادبی که در مکتب شیراز وجود داشت، مثل حضور روزبهان، سعدی، خواجوی کرمانی، به حافظ رسید. به این ترتیب مکاتب فکری موجود در شیراز در آثار سعدی متجلی شد و پس از آن به حافظ منتقل شد.
در پایان این نشست ، پیشقدم به پرسش حاضران پیرامون اندیشه سیاسی و اخلاقگرایی سعدی پاسخ گفت و ابراز داشت که سعدی نماد فرهنگ شیراز و ایران است.
نظر شما