کتاب «تحلیل فرهنگی» الگوی خوبی برای نحوه کاربست نظریههای فرهنگی برای موضوعات و مسائل انضمامی مهم جهان معاصر است. نویسنده که جزو مطرحترین و تاثیرگذارترین پژوهشگران و نظریهپردازان مطالعات فرهنگی و نظریه انتقادی است، در این کتاب الگوی خوبی را برای نحوه کاربست نظریههای فرهنگی برای موضوعات و مسائل انضمامی مهم جهان معاصر ارائه میدهد.
این اثر، الگوی خوبی برای نحوه کاربست نظریههای فرهنگی برای موضوعات و مسائل انضمامی مهم جهان معاصر است. نویسنده این کتاب، که جزو مطرحترین و تاثیرگذارترین پژوهشگران و نظریهپردازان مطالعات فرهنگی و نظریه انتقادی است، در این کتاب الگوی خوبی را برای نحوه کاربست نظریههای فرهنگی برای موضوعات و مسائل انضمامی مهم جهان معاصر ارائه میدهد.
مک گوئیگان در این کتاب به تحلیل فرهنگی طیف وسیع و متنوعی از موضوعات مانند مرگ چهرههای مشهور، برگزاری جشنوارههای بینالمللی، بازآفرینی شهری، مسائل نژادی، سریالهای عامهپسند، استفاده از تلفنهای همراه و ... پرداخته است.
کنار اهداف علمی مکگوئیگان با الهام از نظریهپردازان انتقادی هدفی عملی و سیاسی را نیز دنبال میکند. هدف او همان طور که خود اعلام میکند، به کار گرفتن رویکرد انتقادی برای علایق و منافع عمومی است. او با این کار تلاش میکند تا در ایجاد یک عرصه عمومی فراگیرتر، عادالانهتر و مشارکتیتر سهمی داشته باشد.
پس در این کتاب، چشمانداز ارائه شده به تحلیل فرهنگی، بر آن است تا رویکرد پژوهشی چند بعدی را دنبال کند و جهتگیری آن معطوف به مطالعه مسائلی است که مورد علاقه عموم است. تحلیل چند بعدی تلاش میکند تا پیچیدگی هستی شناختی پدیدههای فرهنگی و به عبارتی چند بعدی بودن هستی آنها را درک کند. چنین تحلیل به انتشار فرهنگ و تعامل تولید و مصرف فرهنگی توجه میکند که متضمن مادی بودن و معنادار بودن اشکال فرهنگی است.
موضوعات مناسب بیشماری وجود دارند که میتوان آنها را به این روش مطالعه کرد و هیچ یک لزوما کم ارزش نیست، با این حال باید دست به انتخابهایی زد و درباره اولویت بین موضوعات تصمیماتی گرفت؛ به این دلیل موضوعات مورد علاقه عموم در این بررسی جایگاه برجستهای دارند.
نویسنده در مقدمهای که بر کتاب نوشته با اشاره به رویکردهای موجود به تحلیل فرهنگی تاکید میکند که این کتاب عمدتا و به صورت خاص بر سنت بریتانیایی مطالعات فرهنگی و سنت اروپایی نظریه اجتماعی ـ انتقادی تکیه دارد. به اعتقاد او، ویژگی تمایز بخش مطالعات فرهنگی بریتانیایی، پروژه آن برای دموکراتیک کرن فهم ما از فرهنگ است.
از سوی دیگر تحلیل فرهنگی که در این کتاب مد نظر است به لحاظ روششناختی کثرتگراست و به اقتضای مساله تحلیل تحت بررسی، از روشهای آزادانه بهره میبرد. به این معنا، تحلیل فرهنگی همچنین از روش پرستی سفت و سختی که به موجب آن تکنیکی که به درستی تعیین شده است، شی واره شده و فراتر و بالاتر از موضوع مورد بررسی قرار میگیرد، سرباز میزند.
کتاب پیش رو دل مشغولی روششناسی در تحلیل فرهنگی است، اما یک کتاب درسی اساسی در زمینهها روشها نیست. قواعد و روشهای فنی ای وجود دارند که واقعا باید در تحلیل فرهنگ در علوم انسانی و اجتماعی رعایت شوند.
در فصل نخست کتاب، صورتبندی نویسنده از مفهوم عرصه عمومی فرهنگی را توضیح میدهد که به معنای جنبه احساسی (زیباییشناختی و هیجانی) عرصه عمومی است. از سوی دیگر نمونهای از عملکرد عرصه عمومی فرهنگی در فصل دوم کتاب بررسی میشود. فصل سوم که درباره مجادلات بر سر گنبد هزاره است، مطالعه موردی در حوزه تحلیل فرهنگی چند بعدی است که در آن تلاقی تصمیمها، با هدف درک پدیدهای پیچیده در تمامیت آن بررسی شده است. مطالعه مورد گنبدهزاره همچنین به سوالات مرتبط به هویت ملی میپردازد که در فصل چهار در پیوند با موضوع چند فرهنگ گرایی بررسی شده است.
فصل پنجم بحث درباره چندفرهنگ گرایی را با بررسی هویتهای ملی و قومی در جزیرههای بریتانیا بیشتر بسط میدهد. این فصل جریانی ضد لیبرال را در فرهنگ عمومی بررسی میکند که حول مسائلی مانند مهاجرت و ... شکل گرفته است.
فصل بعدی در زمینه تحولات تلفن همراه، بحث را زا مسائل روز که ارزش خبری دارند به سمت توجه به ظهور و فناوریهای جدید ارتباطی و اجتماعجویی فزاینده تلفن همراه میبرد.
فصل هفتم درباره مخاطره و فردی شدن است که دلالتهای متعدد و مختلف نظریه جامعه مخاطره را برای تحلیل فرهنگی بررسی میکند. فصل هشتم به موضوع نئولیبرالیسم، بازآفرینی شهری و سیاست فرهنگی میپردازد.
اما فصل نهم کتاب مثال بسیار مشخصی از سرمایهداری سرد و جذبه همگانی فعالیت تجاری در فرهنگ معاصر را در نمایش تلویزیونی کارآموز بررسی و تحلیل گفتمان انتقادی از شیوه بازنمایی ایدئولوژیک این برنامه ارائه میکند.
در نهایت نیز در فصل پایانی کتاب، در هم آمیختگی رشته دانشگاهی «مطالعات فرهنگی» با وجه عامهپسند ایدئولوژی نئولیبرال که نویسنده آن را «سرمایهداری سرد» نامیده، بررسی میشود.
کتاب «تحلیل فرهنگی» با شمارگان هزار نسخه در ۳۹۷ صفحه و با قیمت ۲۶ هزار تومان از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات روانه بازار نشر شده است.
نظر شما