جعفری جوزانی در نشست نقد و بررسی کتاب «پوریای ولی» گفت:
«پوریای ولی» را در زمان آغاز بیاخلاقیها نوشتم
مسعود جعفری جوزانی، نویسنده کتاب «پوریا ولی» در نشست نقد و بررسی اثرش گفت: در ابتدای دهه 70 یک سری از کارها و رفتارها که در گذشته برای مردم اهمیت نداشت به یک باره تغییر کرد. در این زمان تازه خون شهدا خشک شده بود و دوره به سخره گرفتن اخلاق و انسانیت به یک باره کلید خورد؛ در همین زمان ما تصمیم گرفتیم «پوریای ولی» را بسازیم تا شاید بتوانیم جلوی این روند تغییر را بگیریم.
مسعود جعفری جوزانی در ابتدای این نشست اظهار کرد: ادعای نویسندگی نداشتم و ندارم. من فیلمساز هستم اما گاهی چارهای نیست و باید کاری را شروع کرد. اصل این پروژه در سال 1371 کلید خورد و به خاطر دارم که 90 صفحه درباره این موضوع نوشتم.
وی ادامه داد: من فکر میکنم که در آن زمان بهترین وقت برای ساخت این فیلم بود و ما نیز به همین ضرورت کار را آغاز کردیم؛ چراکه آن دوره، زمان شروع از بین رفتن اخلاق انسانی بود. در آن زمان همه چیز رو به تغییر بود و رفتهرفته همه چیز داشت عوض میشد.
این فیلمساز با اشاره به تغییرات تفکری مردم در ابتدای دهه 70 گفت: در این دوره یک سری از کارها و رفتارها که در گذشته برای مردم اهمیت نداشت به یکباره تغییر کرد. در این زمان تازه خون شهدا خشک شده بود و دوره به سخره گرفتن اخلاق و انسانیت به یکباره کلید خورد؛ در همین زمان ما تصمیم گرفتیم «پوریای ولی» را بسازیم تا شاید بتوانیم جلوی این روند تغییر را بگیریم.
وی افزود: ما این پروژه را با محمدعلی نجفی و بعد از سفری که به ترکمنستان داشتیم، آغاز کردیم اما پروژه 6- 7 ماه خوابید و وقتی به مسئول وقت مراجعه کردیم به نتیجه مشخصی نرسیدیم و پروژه تا سال 87 خوابید. در این سال روزی آقای ضرغامی من را به صدا و سیما فراخواند و قرار شد که کار را آغاز کنیم اما مدیری رفت و مدیری آمد و مجددا پروژه روی زمین ماند.
کارگردان سریال ماندگار «در چشم باد» در توضیح دلایل ساخته نشدن این سریال گفت: من فکر میکنم مشکل از من است که قصد دارم سریالی درباره پوریا ولی بسازم و اشتباهی به دنبال این کار رفتهام و بهتر است به دنبال ساخت فیلم «سید مهدی بلیغ» باشم؛ چراکه پوریای ولی حرف از مردانگی، خدمت به مردم و نگاه ویژه به مظلومیت و انسانیت دارد و به مسئولان و همه ما گوشزد میکند که نوکر مردم هستیم و شاید این حرفها، حرفهای خوبی نیست و نباید گفته شود.
وی ادامه داد: ما در شروع ساخت این پروژه با چشم خود میدیدیم که همه ارزشها گذشته در حال تغییر بودند و داشتند جای خودشان را به بیارزشی میدادند و دیگر کسی برای انسانیت، سواد و علم ارزشی قائل نبود. ما در فاز دوم حدود 700 تا 800 میلیون تومان پول خرج کردیم اما باز هم پروژه روی زمین ماند.
جعفری جوزانی با اشاره به دلایل چاپ فیلمنامه «پوریای ولی» در قالب کتاب اظهار کرد: بعد از این اتفاقات آنا پناهی، فرزند زندهیاد حسین پناهی با من تماس گرفت و این پیشنهاد را به من داد و من با اینکه میدانستم امروز کسی کتاب نمیخواند اما این پیشنهاد انسانی و دغدغهمند را قبول کردم و متوجه شدم که هنوز کسانی هستند که انسانیت برایشان مهم است.
وی افزود: خیلی خوشحال که این اثر را نوشتم و در انتشارات آناپنا منتشر شد. شاید من الکی نگران بودم و شاید این ارزشها در میان برخی جوانان هنوز زنده است و شاید برنده این تفکرات جوانان بودند.
پوریای ولی بررسی یک شخصیت نیست، بررسی یک تاریخ است
محمد ابراهیمیان نیز که دیگر سخنران این نشست بود در سخنانی گفت: آنچه از پوریای ولی من و شما شنیدهایم آن کشتی معروفی است که ما نیز اطلاعات چندانی درباره آن نداریم و فقط میدانیم که ما بر اساس این حرکت پهلوانی او میتوانیم به موضوعات مختلف اشاره کنیم.
وی ادامه داد: او یکی از نمادهای جوانمردی است و این مجموع اطلاعات ما از پوریای ولی است؛ کسی که نامش در دورهای به عنوان یک قسم در میان مردم برده میشده است. بعدها شاید افراد دیگری نیز مطرح شدند و در همین اواخر هم میدیدیم که عدهای به روح تختی قسم میخوردند.
این روزنامهنگار با اشاره به ضرورت پرداختن به پوریای ولی گفت: پوریای ولی بررسی یک شخصیت نیست، بلکه بررسی یک تاریخ است آن هم در دوره آشوب، یعنی دوره مغول. مسعود جعفری جوزانی مشتاق انجام پروژههای بزرگ انسانی است که دیدیم تلاشهای بسیار زیادی را هم برای ساخت فیلم کوروش انجام داد که متاسفانه آن هم عملیاتی نشد.
وی ادامه داد: اگر مسعود جوزانی به گوشههایی از تاریخ اشاره میکند و روی آن تاکید دارد تنها به این دلیل است که این بخشها را همه پذیرفتهاند. برای مثال اگر همه پادشاهان ایران ظالم و دیکتاتور باشند اما همه دیگر قبول دارند که کوروش خوب است.
این منتقد سینمایی با گلایه از ساخته نشدن آثار جعفری جوزانی اظهار کرد: هم فیلم کوروش و هم پوریا ولی آماده ساخت است اما این اتفاق تا به امروز رخ نداده است؛ با همه این تفاسیر من فکر میکنیم که این دو فیلم در ذهن مردم نقش بسته و در مغزشان ساخته شده است.
وی با اشاره به داستان فیلمنامه گفت: فیلنامه در دوره مغول و با یک جنگ پارتیزانی آغاز میشود و پوریای ولی قهرمان آن است. در این فیلمنامه پوریای ولی سرمنشا همه جوانمردیها و فتوتهاست که البته همه این صفات به علیابن ابیطالب برمیگردد؛ چراکه همه ما نسبت به این موضوع نهادینه شدهایم و میدانیم که چه بخواهیم و چه نخواهیم حضرت علی (ع) یک اسوه تمام عیار در جوانمردی است و همه آن را قبول دارند.
ابراهیمیان با اشاره به شباهتهای پوریای ولی به علی ابن ابیطالب گفت: کدام شاعر است که درباره علی (ع) صحبت نکرده باشد؛ بنابراین همه صحبتهایی که ما امروز درباره فتوت و جوانمردی انجام میدهیم، سر منشاء آن به علی ابن ابیطالب ختم میشود.
وی ادامه داد: در این چرخه جوانمردی ما بعد از نام علی ابن ابیطالب با نام پهلوان محمد خوارزمی (پوریای ولی) و بعد از آن به نام جهان پهلوان تختی میرسیم. البته باید بدانیم که این افراد به دلیل قهرمانی و داشتن قدرت در بین مردم مطرح نشدند و دلیل شهرت آنها تنها جوانمردی است. برای مثال درست جایی که تختی میداند پای حریفش آسیب دیده و از آن سمت به سوی او حمله نمیکند تا شکستش دهد.
ای کاش «پوریای ولی» در هیبت اصلی خود عرضه میشد
در ادامه این برنامه محمدرضا جعفری جلوه با اشاره به شخصیت جعفری جوزانی و نقشش در سینما و تلویزیون کشور گفت: جعفری جوزانی هنرمند خوب، خوش ذوق و جوانمردی است که در این دوره مسئولیت احیای فرهنگی را به سهم خود و شاید بیشتر از آن عهدهدار بوده است و به شکلی یک نوع احساس دین به این ارزشهای فرهنگی، اخلاقی، دینی و ایرانی دارد.
وی ادامه داد: جوزانی این وظیفهشناسی را در آثار هنری متعددی به عرصه ظهور رسانده است و احساس وظیفه میکند و ایکاش که این اثر که ما امروز درباره آن صحبت میکنیم در شکل و شمایل اصلی خودش به عرصه ظهور میرسید.
مدیر شبکه دو سیما با اشاره به سابقه همکاری با جعفری جوزانی اظهار کرد: ما در سالهای گذشته سریال بسیار موفق و موثر «در چشم باد» را از جوازانی داشتیم و زمانی که ساخته شد همه دیدند که یکی از موفقترین آثاری بود که از تلویزیون پخش شد و خوشحالم که بنده در آن دوره در شبکه یک میزبان این اثر ارزشمند جوزانی بودم.
وی در ادامه افزود: جوهره فرهنگ ایران زمین پهلوانی است و این جوهره در فرهنگ و تمدن چند هزار ساله ما به خوبی نمایان است. امروز نیز مزیت ما همین است و ایکاش که بتوانیم این فرهنگ را در جوامع بروز دهیم؛ چراکه جهان امروز تشنه چنین رفتار و اخلاقی است و قلب جهان برای آن میتپد. به اعتقاد من اگر ما به داشتههایمان تاکید کنیم میتوانیم امتدادی از این داشتههایمان را فراتر از مرزها داشته باشیم.
جعفری جلوه با تاکید به توجه جوزانی به جزئیات گفت: همه چیز در آثار جوزانی دیده شده و او این توفیق را یافته است که به همه جزئیات با دقت بسیار زیادی توجه میکند. من نیز خدا را شاکرم که در شکلگیری این اثر توانستم تا حدودی او را همراهی کنم و امیدوارم که این اثر به زودی در هیبت اصلی خود به عنوان یک اثر نمایشی در جامعه عرضه شود.
زبان کتاب «پوریای ولی» برای جوانان قابل درک است
سید حسن امین نیز که در این مراسم بهعنوان مخاطب حضور داشت در بخش پرسش و پاسخ در سخنانی کوتاه گفت: پوریای ولی بهعنوان یک جوانمرد، مظهر ایثار است و به ما نشان داد که انسان نه تنها نباید خودخواه باشد، بلکه میتواند منافع دیگران را به منافع خود ترجیح دهد.
وی درباره کتاب نیز گفت: این کتاب به دیدگاه من بسیار ارزشمند است به این دلیل که به زبان جوان امروزی به داستانی که در چند قرن گذشته اتفاق افتاده پرداخته است و جوانان به دلیل همین زبان خوب به راحتی میتوانند با آن ارتباط برقرار و آن را درک کنند.
تلویزیون بیرغبت به «پوریای ولی» توجه کند
در ادامه امین تارخ نیز در صحبتهای کوتاهی گفت: من احساس میکنم که جوزانی این کتابها را نمینویسد که به کتابخانه برود بلکه در ابتدا تنها به ساخت آن فکر میکند اما یک سری سلسله عواملی که بار منفی دارند باعث چنین اتفاقی میشوند. من آرزو دارم که این کتاب به تصویر کشیده شود تا این تلویزیون بیرغبت کمی مردم را تشویق کند تا پای برنامههای آن بنشینند.
در پایان این مراسم با حضور شخصیتهای مختلف فرهنگی و هنری از کتاب «پوریای ولی» رونمایی شد.
نظر شما